Ανήλικη νύφη στο Ιράν κινδυνεύει με εκτέλεση, αν δεν πληρώσει το τίμημα των 80.000 λιρών

Η Γκόλι Κούχκαν, 25 ετών στο Ιράν αντιμετωπίζει θανατική ποινή για τη δολοφονία του κακοποιητικού συζύγου της, εκτός αν καταφέρει να συγκεντρώσει 10 δισεκατομμύρια τομάν έως τον Δεκέμβριο, προκειμένου να αποζημιώσει την οικογένεια του θύματος.

Η Γκόλι Κούχκαν, 25 ετών, βρίσκεται τα τελευταία επτά χρόνια στο μελλοθάνατο τμήμα των φυλακών του Γκοργκάν, στη βόρεια πλευρά του Ιράν. Ήταν μόλις 18 ετών όταν συνελήφθη, τον Μάιο του 2018, για τη δολοφονία του συζύγου της και καταδικάστηκε σε qisas – «αντίποινα σε είδος», δηλαδή εκδίκηση ίσης βαρύτητας, σύμφωνα με τον ισλαμικό νόμο.

Σύμφωνα με ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η υπόθεση είναι χαρακτηριστική του άδικου τρόπου με τον οποίο το ιρανικό σύστημα αντιμετωπίζει τις γυναίκες και τις μειονότητες, σε μια χώρα όπου οι παιδικοί γάμοι είναι νόμιμοι και η ενδοοικογενειακή βία δεν τιμωρείται ουσιαστικά από τον νόμο.

Ο Μαχμούντ Αμίρι-Μογαχαντάμ, από την οργάνωση Iran Human Rights (IHR) με έδρα τη Νορβηγία, καταδίκασε τη θανατική ποινή στο Ιράν, σημειώνοντας ότι ο αριθμός των εκτελέσεων αυξάνεται δραματικά: «Η Κούχκαν ανήκει σε μια εθνοτική μειονότητα. Πιθανότατα ανήκει στους απολύτως πιο αδύναμους ανθρώπους της ιρανικής κοινωνίας. Η καταδίκη της είναι συμβολική για τη χρήση της θανατικής ποινής από τις ιρανικές αρχές, με σκοπό τη δημιουργία φόβου, καθώς και για τους διακριτικούς νόμους και τους κοινωνικούς παράγοντες που οδήγησαν σε αυτή την κατάσταση».

Σύμφωνα με την IHR, υπέστη σωματική και ψυχολογική κακοποίηση επί σειρά ετών.

Την ημέρα που σκοτώθηκε ο σύζυγός της, η Κούχκαν τον βρήκε να χτυπά τον πεντάχρονο γιο τους. Κάλεσε έναν ξάδερφό της για βοήθεια, όμως όταν εκείνος έφτασε, ξέσπασε καβγάς που κατέληξε στον θάνατο του συζύγου. Η ίδια κάλεσε ασθενοφόρο και ενημέρωσε τις αρχές για το συμβάν, ωστόσο τόσο εκείνη όσο και ο ξάδερφός της συνελήφθησαν.

Κατά τη διάρκεια της ανάκρισης, χωρίς δικηγόρο και υπό πίεση, υπέγραψε ομολογία ενοχής, παρότι είναι αναλφάβητη. Μόνο αργότερα της διορίστηκε συνήγορος από το δικαστήριο.

Παρότι οι δικαστές της επέβαλαν ποινή θανάτου δι’ απαγχονισμού, σύμφωνα με το ιρανικό δίκαιο, η οικογένεια του θύματος μπορεί να χαρίσει τη ζωή της κατηγορουμένης με αντάλλαγμα «χρήματα του αίματος» (diya), αποζημίωση που καταβάλλεται στις περιπτώσεις ανθρωποκτονίας ή σοβαρών σωματικών βλαβών.

Οι φυλακισμένες αρχές πέτυχαν συμφωνία με την οικογένεια του θύματος: η ζωή της Κούχκαν θα σωθεί, και θα αποφυλακιστεί, εφόσον καταβάλει 10 δισ. τομάν και εγκαταλείψει την πόλη του Γκοργκάν. Ωστόσο, είναι απίθανο να της επιτραπεί οποιαδήποτε επικοινωνία με τον 11χρονο πλέον γιο της, ο οποίος μεγαλώνει με τους παππούδες από την πλευρά του πατέρα.

Η Ζίμπα Μπακτιάρι, μέλος της οργάνωσης Bramsh που υπερασπίζεται τα δικαιώματα των γυναικών του Μπαλουχιστάν, δήλωσε ότι αυτό δεν είναι μεμονωμένο περιστατικό: «Η υπόθεση της Κούχκαν δεν είναι μοναδική. Οι γυναίκες γενικότερα στο Ιράν, στοχοποιούνται από το καθεστώς. Κανείς δεν γνωρίζει την ύπαρξή τους, κανείς δεν ενδιαφέρεται και οι φωνές τους δεν ακούγονται. Οι γυναίκες δεν έχουν δικαιώματα, οφείλουν να υπακούν στους συζύγους τους και στερούνται εκπαίδευσης. Οι οικογένειες παντρεύουν τα κορίτσια τους από φτώχεια, επειδή δεν μπορούν να τα θρέψουν».

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, το Ιράν εκτελεί τον μεγαλύτερο αριθμό γυναικών παγκοσμίως.
Το 2024 τουλάχιστον 31 γυναίκες εκτελέστηκαν για αδικήματα που σχετίζονταν με ναρκωτικά, δολοφονίες ή υποτιθέμενα αδικήματα κατά της ασφάλειας του κράτους, ο μεγαλύτερος αριθμός των τελευταίων 15 ετών.
Μέχρι στιγμής, το 2025, έχουν ήδη εκτελεστεί τουλάχιστον 30 γυναίκες.

ΠΗΓΗ: The Guardian