Καίγονται τα σκουπίδια, χάνονται τα πορίσματα: Το αίνιγμα των πυρκαγιών στην ανακύκλωση
Την προηγούμενη εβδομάδα, μέσα σε μόλις τέσσερις ημέρες, εκδηλώθηκαν τέσσερις πυρκαγιές σε μονάδες ανακύκλωσης -σε Σίνδο, Ριτσώνα και Αλεξανδρούπολη, προκαλώντας ανησυχία στους κατοίκους και φυσικά κινητοποίηση των αρχών. Στα περιστατικά επιχείρησαν ισχυρές πυροσβεστικές δυνάμεις, εναέρια μέσα, στάλθηκε 112 για να κλείσουν παράθυρα και πόρτες ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος από τοξικές και καρκινογόνες ουσίες στην ατμόσφαιρα.
Σύμφωνα με τις υπηρεσίες της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, στις μετρήσεις που έγιναν τις ημέρες των πυρκαγιών οι σταθμοί Σίνδου, Νεοχωρούδας και Κορδελιού δεν καταγράφηκε κάποια διαφοροποίηση στις τιμές των αερίων ρύπων, ωστόσο επιστήμονες και καθηγητές του ΑΠΘ τονίζουν ότι θα πρέπει να ελεγχθούν περιβαλλοντικές επιπτώσεις στο έδαφος και τις γύρω καλλιέργειες, που μπορεί να είναι μακροπρόθεσμες.
Την ίδια ώρα το ανακριτικό τμήμα της Πυροσβεστικής συλλέγει στοιχεία για όλες τις προαναφερόμενες φωτιές -με ελάχιστες πιθανότητες να αναδειχθούν συγκεκριμένες αιτίες. Είναι ενδεικτικό ότι την τελευταία δεκαετία καταγράφηκαν πάνω από 70 πυρκαγιές σε μονάδες ανακύκλωσης απορριμμάτων πανελλαδικά, αλλά δεν υπήρξε κανένα πόρισμα για ακριβή αίτια. Συνήθως όλα καταλήγουν σε πιθανές αιτίες καθώς, όταν δεν υπάρχουν στοιχεία ή μαρτυρίες για εμπρησμό, όλα είναι πιθανά. Από μια λάμπα που έσκασε, μια ανάφλεξη ή ένα ατύχημα, μέχρι την ανάγκη… εξοικονόμησης χώρου που ίσως εξασφαλίζεται με αυτόν τον τρόπο.
«Δεν προχωρήσαμε ποτέ σε κατηγορία»
Δεν είναι καθόλου εύκολο να εξακριβωθούν τα αίτια φωτιάς σε έναν χώρο με σκουπίδια, μπάζα και ανακυκλώσιμα υλικά που γίνονται στάχτη. Αν δεν υπάρχουν προφανή στοιχεία για εμπρησμό ή ανάληψη ευθύνης από δράστη -είτε από αμέλεια, είτε με πρόθεση, οι αρχές δεν μπορούν να απευθύνουν κατηγορίες.
«Τουλάχιστον τα τελευταία 10 χρόνια, δεν προχωρήσαμε πότε σε κατηγορία για φωτιά σε μονάδα ανακύκλωσης. Δεν φτάσαμε ποτέ σε πόρισμα για εμπρησμό. Δεν είναι εύκολο να εξακριβωθεί σε έναν τέτοιο χώρο, καθώς μπορεί να αποδοθεί εύκολα σε ένα βραχυκύκλωμα, σε ανάφλεξη -που δεν είναι τόσο εύκολο να συμβεί- ενώ μπορεί να το αποδώσουν και σε κάτι που ήταν ανάμεσα στα σκουπίδια. Τα περιστατικά αυτά συμβαίνουν σε ανοικτούς χώρους και δεν μπορείς να αποκλείσεις καμία πιθανότητα» αναφέρει στη «ΜτΚ» ένας από τους εμπειρότερους αντιστράτηγους ε.α. του Πυροσβεστικού Σώματος.
Παράλληλα, τονίζει την επικινδυνότητα των πυρκαγιών αυτών, λέγοντας πως «υπάρχει ισχυρό θερμικό φορτίο, γι’ αυτό βλέπουμε και το νέφος του καπνού να ανεβαίνει τόσο ψηλά και να παρασύρεται στον αέρα. Αυτός ο καπνός είναι γεμάτος διοξίνη, μια από τις πιο καρκινογόνες ουσίες, που μπορεί να μην προκαλούν προβλήματα αμέσως αλλά μακροπρόθεσμα, αν αναπνέει κανείς ποσότητες ανά διαστήματα».
Βαθρακογιάννης: «Το Π.Σ. δεν είναι αυτό που θα καταλήξει στο πόρισμα»
Η Πυροσβεστική Υπηρεσία ανακοινώνει εμπρησμούς ως αιτία πυρκαγιάς, όταν έχει αποδειχθεί ποιος είναι ο δράστης. Δεν είναι λίγες οι φορές που ανακοινώνει τις συλλήψεις ατόμων που ευθύνονται για πυρκαγιές -από αμέλεια ή με πρόθεση- και αυτό έχει εξακριβωθεί με στοιχεία, μαρτυρίες ή ομολογίες.
Σε διαφορετική περίπτωση, όπως λέει στη «ΜτΚ» ο εκπρόσωπος της Πυροσβεστικής Βασίλης Βαθρακογιάννης, το πόρισμα εκδίδεται από τις δικαστικές αρχές. «Το Πυροσβεστικό Σώμα δεν είναι αυτό που θα καταλήξει στο πόρισμα και τις αιτίες. Οι πυροσβέστες αναλαμβάνουν την προανακριτική διαδικασία και στη συνέχεια, όσα στοιχεία συνέλεξαν τα παραδίδουν στον ανακριτή και στις εισαγγελικές αρχές. Η τελική απόφαση κρίνεται από τα δικαστήρια» αναφέρει ο κ. Βαθρακογιάννης.
Σαφώς, ο δρόμος της δικαιοσύνης είναι μακρύς και μπορεί να λοξοδρομήσει πολλές φορές με αναβολές και διακοπές, οπότε για αυτό και τα αίτια μια πυρκαγιάς αργούν πάρα πολύ να εξακριβωθούν.
Πάντως αξίζει να σημειωθεί ότι στις 11 Ιουλίου στη Σίνδο η φωτιά ξέσπασε σε μονάδα με δευτερογενές καύσιμο. Όσο για τη φωτιά της 14ης Ιουλίου στη Σίνδο, ο χώρος είχε μπάζα και αδρανή υλικά και πληροφορίες αναφέρουν πως υπήρχαν μέτρα πυροπροστασίας στον συγκεκριμένο χώρο.
Η… αμαρτωλή περίπτωση των μονάδων ανακύκλωσης και τα πλαστικά
Όταν δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία για τα αίτια της φωτιάς, ο καθένας μπορεί να σκεφτεί οτιδήποτε. Ωστόσο υπάρχουν κάποιες ενδείξεις που οδηγούν ακόμα και έμπειρους αξιωματικούς της Πυροσβεστικής σε σκέψεις ακόμα και για εμπρησμό με πρόθεση. «Είναι μια πιθανή λογική εξήγηση, σε κάποιες περιπτώσεις όλα αυτά τα χρόνια η φωτιά να βοήθησε να ‘καθαρίσουν’ τα οικόπεδα από παλιά ανακυκλώσιμα υλικά και να φέρουν νέο φορτίο» σημειώνει στη «ΜτΚ» ο αντιστράτηγος ε.α. του Πυροσβεστικού Σώματος.
Παρά τις μεγάλες προσπάθειες που γίνονται, η Ελλάδα βρίσκεται στην 5η χειρότερη θέση μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανακύκλωση απορριμμάτων. Σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση, το πραγματικό ποσοστό ανακύκλωσης στην Ελλάδα δεν ξεπερνά το 16%. Ένα δε από τα σημαντικότερα ζητήματα είναι τα πλαστικά, καθώς η ανακύκλωσή τους πραγματοποιείται σε πολύ μικρό ποσοστό.
Άνθρωποι της αγοράς αλλά και από τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης επιβεβαιώνουν ότι οι επιχειρήσεις που καταφέρνουν να «αναγεννήσουν» το πλαστικό σε νέες μορφές, στη χώρα μας είναι ελάχιστες. Παλιότερα το μεγαλύτερο μέρος των πλαστικών εξαγόταν στο εξωτερικό για ανακύκλωση, αλλά φαίνεται πως έχει μειωθεί η κινητικότητα, με αποτέλεσμα να υπάρχουν αεικίνητες στοίβες με ανακυκλώσιμα πλαστικά στη χώρα.
«Είναι ένα βασικό πρόβλημα η αδυναμία διάθεσης πλαστικών για ανακύκλωση. Παλιότερα τον μεγαλύτερο όγκο τον έστελναν στην Κίνα, αλλά πλέον δεν απορροφά σχεδόν καθόλου τα φορτία. Σταδιακά ξεκινά την αποδοχή των πλαστικών η Ευρώπη, ωστόσο οι μονάδες γεμίζουν με ποσότητες και ταυτόχρονα τρέχουν οι συμβάσεις με δήμους και δεν μπορούν να δεχθούν νέο φορτίο. Πολλοί δεν έχουν που να τα πάνε και η μόνη λύση είναι η καύση…» εξηγεί ο αντιστράτηγος ε.α. του Πυροσβεστικού Σώματος.
Σύμφωνα με διευθυντή εταιρείας ανακύκλωσης που μιλά στη «ΜτΚ», στη χώρα μας «υπάρχουν κάποιες μονάδες που παίρνουν πλαστικά πολυαιθυλένιου, αλλά σε συγκεκριμένη μορφή». Πάντως όπως σημειώνει, «μόνο το 4% των πλαστικών ανακυκλώνονται παγκοσμίως, το μεγαλύτερο ποσοστό καταλήγει σε τρίτες χώρες».
«Απαιτείται σοβαρότητα και εγρήγορση από όλους»
Όλοι οι εμπλεκόμενοι στον τομέα της ανακύκλωσης θα πρέπει να συμπεριφέρονται με αίσθημα ευθύνης και εγρήγορση, τονίζει η διευθύνουσα σύμβουλος του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης δρ Αλεξάνδρα Τόγια, μιλώντας στη «ΜτΚ».
«Οι υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν κυρίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες σε πολλές περιοχές της χώρας μας, εντείνουν τον κίνδυνο για την εκδήλωση και εξάπλωση πυρκαγιών, ειδικά σε μονάδες παραγωγής, επεξεργασίας δευτερογενών υλικών ή και καυσίμων από τα απορρίμματα» αναφέρει αρχικά και επισημαίνει ότι «απαιτείται από όλους τους εμπλεκομένους σοβαρότητα αλλά και εγρήγορση για την άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση τέτοιων δυσμενών καταστάσεων, για την προστασία της δημόσιας υγείας, του περιβάλλοντος και της ασφάλειας των πολιτών». *Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 20.07.2025
Πηγή:emakedonia
Σχετικά Άρθρα
Δείτε επίσης