Κάπνισμα και Άτμισμα: Δύο συνήθειες το ίδιο επιβλαβείς που συνοδεύονται από μύθους και αλήθειες

Πολλοί είναι οι μύθοι και οι αλήθειες γύρω από το κάπνισμα.

Οι περισσότεροι καπνιστές αισθάνονται ότι χαλαρώνουν, όταν καπνίζουν. Στην πραγματικότητα όμως, ο εγκέφαλος του χρόνιου καπνιστή προσαρμόζεται στη λήψη της νικοτίνης, ώστε τα επίπεδα της ντοπαμίνης να είναι φυσιολογικά, όταν καπνίζει. Όταν δεν καπνίζει, τα επίπεδα της ντοπαμίνης μειώνονται ραγδαία, προκαλώντας άγχος και νευρικότητα.

Ουσιαστικά λοιπόν ο καπνιστής ανάβοντας τσιγάρο απαλλάσσεται από το άγχος που του προκάλεσε το στερητικό σύνδρομο της ίδιας της νικοτίνης.

Άλλοι θεωρούν ότι είναι αδύνατον να απαλλαγούν από την επιβλαβή αυτή συνήθεια, λόγω στερητικού συνδρόμου, ενώ κάποιοι εξαρτημένοι καπνιστές έχουν την ψευδαίσθηση πως το ελέγχουν.

Στην πραγματικότητα, ωστόσο, λένε οι επιστήμονες, είναι τόσο σύνθετα τα υποσυστήματα του εγκεφάλου που αλληλεπιδρούν και ελέγχουν την ανθρώπινη συμπεριφορά και, επιπλέον, είναι τόσο ισχυρή η εμπλοκή της νικοτίνης στα συστήματα αυτά, που αναλαμβάνει η νικοτίνη, σε κάποιο βαθμό, τον έλεγχο της συμπεριφοράς του ατόμου. Έτσι, το κάπνισμα αποκτά προτεραιότητα έναντι άλλων επιλογών και δραστηριοτήτων του εξαρτημένου καπνιστή. Δεν μπορεί λοιπόν να το κόψει έτσι απλά ‘’όποτε θέλει’’ αφού ένα σημαντικό τμήμα του ελέγχου της συμπεριφοράς του, επηρεάζεται από τη νικοτίνη.

” Το ηλεκτρονικό τσιγάρο παραμένει τσιγάρο. Η μεγαλύτερη παρανόηση είναι ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι αθώο”, τόνισε ο κ. Αντώνης Λιόλιος, Εντατικολόγος, προσθέτοντας ότι “κυρίως οι νέοι δεν μπορούν να αντιληφθούν πόσο επιβλαβές είναι το τσιγάρο, το οποίο προκαλεί, πέρα από τις καρδιοπάθειες και άλλες παθήσεις, και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια που έχει εξελιχθεί σε μάστιγα.”

Τόσο η Ευρωπαϊκή Πνευμονολογική Εταιρεία όσο και άλλοι έγκυροι επιστημονικοί φορείς δεν συστήνουν το ηλεκτρονικό τσιγάρο ως μέσο διακοπής καπνίσματος γιατί, πρώτον, δεν έχει αποδείξει πως βοηθά την απεξάρτηση από τη νικοτίνη και, δεύτερον, γιατί χρειάζονται πολυετείς επιδημιολογικές μελέτες για να αποδειχθεί τι προκαλεί ή πόσο ασφαλές είναι. Προς το παρόν, άλλωστε, σε πολλές χώρες (και στη χώρα μας) ισχύουν οι ίδιοι νόμοι απαγόρευσης καπνίσματος σε δημόσιους χώρους και για το ηλεκτρονικό τσιγάρο.

Ο μόνος επιστημονικά τεκμηριωμένος τρόπος απεξάρτησης από το κάπνισμα είναι η κατάλληλη ψυχολογική υποστήριξη και εξειδικευμένη καθοδήγηση, με ή χωρίς  φαρμακευτική θεραπεία, στα πλαίσια οργανωμένων ιατρείων διακοπής καπνίσματος.