Γενική συν-Πρόεδρος του DEM Parti (Κόµµα Ισότητας και Δηµοκρατίας των Λαών)
- Ιστορικό ορόσηµο η διάλυση τουPKK
- Δεν είδαµε ακόµα στέρεα βήµατα από την τουρκική κυβέρνηση
- Προσπαθούν να φιµώσουν τον Ιµάµογλου
Συνέντευξη στον ΤΑΣΟ ΦΕΚΑ
Πολύ σηµαντική για την κουρδική πολιτική ιστορία και την τουρκική ιστορία, αλλά και σηµαντικό ιστορικό ορόσηµο στο Κουρδικό ζήτηµα χαρακτηρίζει την απόφαση διάλυσης του PKK η Τουλάϋ Χατίµογουλαρί, συν-Πρόεδρος του φιλοκουρδικού DEM Parti (ΚΟΜΜΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΩΝ ΛΑΩΝ) της Τουρκίας
Σηµειώνει πως «αυτή η εξέλιξη παρουσιάζει µια ευκαιρία για µια δηµοκρατική επίλυση του Κουρδικού προβλήµατος, δυστυχώς όµως δεν είδαµε ακόµη από την κυβέρνηση ένα στέρεο βήµα στο πώς θα διαχειριστεί αυτήν την διαδικασία».
Τονίζει πως η σύλληψη του Εκρέµ Ιµάµογλου στις 19 Μαρτίου του 2025 ήταν ένα από τα πιο δυνατά πλήγµατα στην Τουρκική Δηµοκρατία. Είναι πολύ εµφανές ότι ήταν µια πολιτική απόφαση, την οποία βλέπουµε ως µια προσπάθεια φίµωσης του Ιµάµογλου.
Σε ότι αφορά τις εξελίξεις την Συρία και τις κινήσεις της Τουρκίας σε σχέση µε τον εκεί κουρδικό πληθυσµό επισηµαίνει πως «καταρχάς θεωρούµε πως η απόφαση αυτής της διάλυσης (του PKK), θα έχει θετικές άµεσες επιπτώσεις στον χώρο της Συρίας. Ο λαός της βορειοανατολικής Συρίας, κοιτάζει προς την Δαµασκό για την λύση. Η Τουρκία πρέπει να υποστηρίξει αυτή τη διαδικασία. Η περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα αντί της ασάφειας, είναι το εισιτήριο της διεξόδου για όλους».
» Τι σηµαίνουν για το κόµµα σας οι εξελίξεις στο Κουρδικό εντός της Τουρκίας ύστερα από την απόφαση διάλυσης του PKK στις 12 Μαΐου;
Η απόφαση διάλυσης του PKK στις 12 Μαΐου του 2025, ήταν ένα σηµαντικό ιστορικό ορόσηµο στο Κουρδικό ζήτηµα εντός της Τουρκίας. Αυτή η απόφαση, είναι µια ένδειξη της µετάβασης από τον ένοπλο αγώνα προς την πολιτική λύση. Αυτός ο αγώνας ο οποίος κόστισε µεγάλες απώλειες, τώρα επιτέλους αφήνει χώρο για την πολιτική λύση του ζητήµατος και για την οικοδόµηση µιας δηµοκρατικής κοινωνίας. Και πάλι αυτή η διάλυση, είναι το πιο προοδευτικό βήµα, η πιο στέρεη απόφαση αναφορικά µε την σύγκρουση µισού αιώνα. Αυτή η διαδικασία η οποία επεκτείνεται από την ανακοίνωση του αξιοσέβαστου Οτσαλάν στις 27 Φεβρουαρίου έως τις 12 Μαΐου, είναι πολύ σηµαντική για την κουρδική πολιτική ιστορία και την τουρκική ιστορία. Αυτή η απόφαση, είναι ένα κάλεσµα ώστε να εγκαθιδρύσουµε µια δηµοκρατική βάση στις κουρδοτουρκικές σχέσεις και να διευρύνουµε µια ειρηνική λύση. Δεν θα πρέπει να σκεφτόµαστε αυτή την λύση αναφορικά µόνο προς τους Κούρδους, είναι ένα πολύ σηµαντικό δοθέν µήνυµα και προς την τουρκική κοινωνία και την παγκόσµια κοινότητα. Αυτή η εξέλιξη παρουσιάζει µια ευκαιρία για µια δηµοκρατική επίλυση του Κουρδικού προβλήµατος, δυστυχώς όµως δεν είδαµε ακόµη από την κυβέρνηση ένα στέρεο βήµα στο πώς θα διαχειριστεί αυτήν την διαδικασία. H κοινωνία έχει προσδοκίες για την λήψη τέτοιων στέρεων βηµάτων και περιµένει απαντήσεις, µετά την απόφαση της διάλυσης (του PKK). Ως DEM Parti η προσδοκία µας και η βασική ευχή µας, είναι αυτή η απόφαση να βασιστεί πάνω σε ένα µόνιµο και εξασφαλισµένο νοµικό – πολιτικό έδαφος. Θα εντείνουµε τον πολιτικό µας αγώνα για αυτό.
» Κατά την γνώµη σας µετά τις τελευταίες εξελίξεις (απόφαση διάλυσης του PKK), ποια βήµατα θα πρέπει να κάνει η κυβέρνηση αναφορικά µε το κουρδικό ζήτηµα στην Τουρκία;
Οπωσδήποτε τα βήµατα που θα γίνουν θα πρέπει να είναι ανθρωπιστικά, πειστικά και να δηµιουργούν εµπιστοσύνη. Η βάση αυτών, θα πρέπει να είναι τα νόµιµα και πολιτικά βήµατα και το υπογραµµίζουµε σε κάθε ευκαιρία. Είναι υπέρ όλων η λήψη από την κυβέρνηση βηµάτων δηµιουργίας εµπιστοσύνης, προς την επίλυση του κουρδικού ζητήµατος. Επειδή αυτή η απόφαση θα αυξήσει την πολιτική και οικονοµική σταθερότητας της Τουρκίας, θα εξασφαλίσει την λήψη βηµάτων εκδηµοκρατισµού και θα αλλάξει το πρόσωπό της στην Μέση Ανατολή. Συνεπώς η υιοθέτηση από την κυβέρνηση στέρεων πολιτικών, είναι προϋπόθεση (αυτών των βηµάτων). Πραγµατοποιήσαµε οι ίδιοι χιλιάδες συναντήσεις και συζητήσεις. Βγαίνοντας από αυτές, µπορώ να αναφέρω ότι τα πρωταρχικά ζητήµατα είναι η βελτίωση των συνθηκών εργασίας του αξιοσέβαστου Οτσαλάν και ένας τρόπος κράτησης ως µια ελεύθερη ζωή, η απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατουµένων οι οποίοι κρατούνται λόγω της σκέψης τους, ο τερµατισµός των επιτρόπων και των παρανοµιών εναντίον του δικαιώµατος του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι, η εξάλειψη των απαγορεύσεων στην κουρδική εκπαίδευση, και η εγκαθίδρυση ενός διαλόγου µε τους πολιτικούς εκπροσώπους των Κούρδων και όλες τις δυναµικές της κοινωνίας. Επίσης, µια σοβαρή προσδοκία από τις Συνταγµατικές µεταρρυθµίσεις για την διατήρηση των ειρηνευτικών διαδικασιών, είναι η εξασφάλιση των πολιτικών και πολιτιστικών δικαιωµάτων των Κούρδων.
» Ποιες είναι οι σκέψεις αναφορικά µε τα γεγονότα της σύλληψης Ιµάµογλου και την ασήµαντη αντίδραση Ε.Ε. και ΗΠ.Α. σε αυτά;
Η σύλληψη του Εκρέµ Ιµάµογλου στις 19 Μαρτίου του 2025 ήταν ένα από τα πιο δυνατά πλήγµατα στην Τουρκική Δηµοκρατία. Είναι πολύ εµφανές ότι ήταν µια πολιτική απόφαση, την οποία βλέπουµε ως µια προσπάθεια φίµωσης του Ιµάµογλου. Ως DEM Parti, ασκήσαµε κριτική σε αυτήν την εξέλιξη, ως ένα βήµα αντίθετο προς τις αρχές του δικαίου και της δηµοκρατίας. Όπως χθες, έτσι και σήµερα, παίρνουµε θέση απέναντι στην παρανοµία και στον σφετερισµό της θέλησης, του δικαίου, της νοµιµότητας και των δικαιωµάτων. Ερχόµενη στο ζήτηµα της διεθνούς αντίδρασης, είναι αλήθεια, η αντίδραση από την Ε.Ε. και τις Η.Π.Α. υπήρξε περιορισµένη. Από την Ευρωπαϊκή Ένωση υπήρξε µια επιφυλακτική αντίδραση, οι Ηνωµένες Πολιτείες επέδειξαν µια λιγότερο εµφανή στάση. Αυτή η κατάσταση µας δείχνει, πως οι διεθνείς πρωταγωνιστές µπορούν να βάζουν τα στρατηγικά τους συµφέροντα πάνω από την δηµοκρατία. Δεν βρίσκουµε σωστό να χαραµίζονται σε πολιτικές συγκυρίες, αξίες όπως η δηµοκρατία, η ισότητα και η δικαιοσύνη.
» Πώς αξιολογείτε τις εξελίξεις στην Συρία και τις κινήσεις της Τουρκίας σε σχέση και µε τον εκεί κουρδικό πληθυσµό;
Καταρχάς θεωρούµε πως η απόφαση αυτής της διάλυσης (του PKK), θα έχει θετικές άµεσες επιπτώσεις στον χώρο της Συρίας. Ο λαός της βορειοανατολικής Συρίας, κοιτάζει προς την Δαµασκό για την λύση. Η Τουρκία πρέπει να υποστηρίξει αυτή την διαδικασία. Η περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα αντί της ασάφειας, είναι το εισιτήριο της διεξόδου για όλους. Θέλουµε να δούµε µια κατάσταση διαλόγου της Τουρκίας µε τους Κούρδους της Συρίας. Συνεχώς το εκφράζουµε αυτό. Δεν υπάρχει κάποιο εµπόδιο στο να ανοίξουµε τα σύνορα στο εµπόριο, τον πολιτικό διάλογο και τις επαφές. Ο δρόµος για την λύση στην Συρία, θα έρθει µε µια νέα κοινωνική συµφωνία. Είναι εφικτή µόνο όταν όλοι οι λαοί θα αποκτήσουν ελευθερία και ισότητα, σε µια δηµοκρατική Συρία. Η «Αυτόνοµη Διεύθυνση Βόρειας και Ανατολικής Συρίας» πρέπει να αναγνωριστεί. Η συνύπαρξη Κούρδων, Αράβων, Αλεβιτών και όλων των Σύρων, µόνο µε µια δηµοκρατική Συνταγµατική λύση µπορεί να εξασφαλιστεί, αυτή είναι η ασφάλεια όλων των λαών και ανθρώπων.
» Ποια η θέση του Dem Parti σε σχέση µε την επερχόµενη Συνταγµατική Αναθεώρηση;
Είναι τόσο πασιφανές, ότι η Τουρκία έχει ανάγκη ένα νέο και δηµοκρατικό Σύνταγµα. Ούτε τα άρθρα τα οποία υιοθετήθηκαν το 1982 ούτε αυτά που προστέθηκαν ή άλλαξαν πιο µετά, αντικατοπτρίζουν τις πραγµατικότητες, τις αλήθειες και τις απαιτήσεις αυτής της χώρας για µια δηµοκρατική ζωή. Η κοινωνία έχει µια ξεκάθαρη απαίτηση για αλλαγή του Συντάγµατος. Είναι αναγκαίο οι πολιτικοί θεσµοί, να συναντηθούν µε αυτή την σαφή απαίτηση. Ένα νέο και δηµοκρατικό Σύνταγµα θα αυξήσει την εµπιστοσύνη και προς τους πολιτικούς θεσµούς.
Η πολιτική ιστορία της Τουρκίας από το 1924 δεν έχει απελευθερωθεί µε κάποιον τρόπο, από µεγάλες εντάσεις όπως κοσµικότητα / συντήρηση, συγκεντρωτισµός / τοπικισµός, αυταρχισµός / δηµοκρατία. Κατά τον δεύτερο αιώνα της Δηµοκρατίας, έχουµε ανάγκη για ένα Σύνταγµα που θα βάλεις τέλος σε αυτές τις εντάσεις. Όµως, το ναι που θα πει η κοινωνία σε ένα Σύνταγµα, σηµαίνει και για εµάς ναι. Θα πούµε ναι σε ένα Σύνταγµα που η κοινωνία θα φέρει και θα εγκρίνει. Επειδή αυτό σχετίζεται άµεσα µε τις ζωές 86 εκατοµµυρίων ανθρώπων. Εδώ και χρόνια κυβερνούµε για την Τουρκία µε ένα ηµι-προεδρικό σύστηµα, το οποίο κατανοείται ως η θέληση ενός µόνο ατόµου. Για αυτόν τον λόγο, χρειαζόµαστε ένα δηµοκρατικό κοινοβουλευτικό σύστηµα. Πρέπει να υπάρξει ένας ορισµός των βασικών δικαιωµάτων της ισότητας. Για εµάς η ουσία είναι, ο δηµοκρατικός χαρακτήρας του καθεστώτος, η ισορροπία και ο έλεγχος της εξουσίας και η ύπαρξη της τοπικής δηµοκρατίας.
» Αυτή την περίοδο τι παρεµβάσεις πραγµατοποιείτε στην πολιτική και κοινωνική ζωή της Τουρκίας;
Αυτή την περίοδο, το DEM Parti θα βρεθεί σε κάθε περίσταση µε όλη του την δύναµη για να προχωρήσει η ειρηνευτική διαδικασία. Το DEM Parti είναι η πρωτεύουσα δύναµη προς το χτίσιµο µιας δηµοκρατικής κοινωνίας. Σε αυτό το πλαίσιο, µεταξύ των θεµελιωδών πολιτικών που λαµβάνουν χώρα εντός του κόµµατός µας, είναι να συνεχίσουµε να εγκαθιδρύουµε τον διάλογο µε όλα τα υποκείµενα και να παράγουµε ειρηνευτικές λύσεις. Θα βρεθούµε και θα πρωτοστατήσουµε σε όλες τις πτυχές της κοινωνίας, οι οποίες θα δρουν και θα ενεργούν από κοινού για τις ανάγκες «της ειρηνικής και δηµοκρατικής κοινωνίας». Οπωσδήποτε αυτό το ιστορικό διάστηµα, θα είναι ανοιχτό σε µετασχηµατισµούς και αλλαγές από κάθε πλευρά. Φυσικά είναι υπαρκτός και ο στόχος µας να εκσυγχρονιστούµε, ως προς την άποψη της περιόδου µετασχηµατισµού. Θα συγκροτήσουµε την πολιτική µας γλώσσα σύµφωνα µε αυτό. Το DEM Parti, δεν δρά µονάχα σε σχέση µε το κουρδικό ζήτηµα, αλλά παίρνει µέρος στον αγώνα όλων των λαών και των διαφορετικών πίστεων στο έδαφος των δικαιωµάτων και της ισότητας. Την ίδια ώρα συνεχίζει τον αγώνα, για τα κοινωνικά ζητήµατα της ισότητας των φύλων, της οικολογίας και της µισθωτής εργασίας. Στα χνάρια όλων αυτών των κινηµάτων, ακολουθεί την γραµµή µιας προοδευτικής ριζοσπαστικής δηµοκρατίας. Στις επερχόµενες διεργασίες, θα δούµε µαζί το πώς θα προσπαθήσουµε περισσότερο σε αυτόν τον τοµέα.
