Το µεγάλο πολιτικό στοίχηµα της ΔΕΘ

Toυ ΛΑΜΠΡΟΥ ΠΑΠΑΔΗ *

Η φετινή Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης δεν θα είναι µια συνηθισµένη διοργάνωση, προµηνύεται ως το κεντρικό πολιτικό ραντεβού του φθινοπώρου. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανεβαίνει στη Θεσσαλονίκη µε στόχο να εµφανιστεί ως «υπεύθυνος διαχειριστής» των δηµοσιονοµικών, απορρίπτοντας κατηγορηµατικά τον 13ο και 14ο µισθό, αλλά υποσχόµενος φοροελαφρύνσεις και επιµέρους µέτρα στήριξης. Όµως η κοινωνία, πιεσµένη από την ακρίβεια και τις ανισότητες, δεν δείχνει να συγκινείται από λογιστικού τύπου επιχειρήµατα. Σύµφωνα µε το οικονοµικό επιτελείο, το πακέτο µέτρων ανέρχεται σε 1,5 δισ. ευρώ. Οι ανακοινώσεις θα κινηθούν γύρω από τη µείωση της φορολογίας για µισθωτούς και οικογένειες, ενδεχοµένως και παρεµβάσεις στο δηµογραφικό. Το µήνυµα είναι σαφές: δεν υπάρχουν περιθώρια για µισθολογικές ή συνταξιοδοτικές παροχές.

Ωστόσο, η κοινωνική κόπωση είναι έκδηλη. Οι εργαζόµενοι βλέπουν το εισόδηµά τους να εξανεµίζεται από το κόστος ζωής, ενώ οι συνταξιούχοι ζουν µε το φάσµα της ανασφάλειας. Σε αυτό το πλαίσιο, η επιµονή της κυβέρνησης να απορρίπτει τον 13ο και 14ο µισθό ακούγεται περισσότερο ως άρνηση να αγγίξει τις πραγµατικές ανάγκες. Το ΠΑΣΟΚ–Κίνηµα Αλλαγής ανεβαίνει στη Θεσσαλονίκη µε σαφή στόχο να διεκδικήσει την πολιτική πρωτοβουλία.

Ο Νίκος Ανδρουλάκης αναµένεται να παρουσιάσει προτάσεις για ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, µε αιχµή την αποκατάσταση της αγοραστικής δύναµης των πολιτών. Στην ατζέντα του ΠΑΣΟΚ βρίσκεται η σταδιακή επιστροφή 13ου και 14ου µισθού, η στήριξη των συντάξεων και η ουσιαστική µείωση της έµµεσης φορολογίας που πλήττει δυσανάλογα τους αδύναµους.

Το ΠΑΣΟΚ κατηγορεί την κυβέρνηση ότι διαχειρίζεται τα δηµόσια οικονοµικά µε στενά λογιστικά κριτήρια και όχι µε κοινωνική ευαισθησία, υποστηρίζοντας ότι «η Ελλάδα δεν µπορεί να είναι η µόνη χώρα της Ευρώπης που πανηγυρίζει για τα πλεονάσµατα, την ώρα που οι πολίτες δυσκολεύονται να πληρώσουν το ρεύµα και τα τρόφιµα».

Ο ΣΥΡΙΖΑ–Προοδευτική Συµµαχία ανεβάζει τους τόνους µετωπικά απέναντι στην κυβέρνηση. Ο Σωκράτης Φάµελλος έχει ήδη θέσει στο τραπέζι τη µόνιµη µείωση του ΦΠΑ και την επαναφορά 13ου και 14ου µισθού για το Δηµόσιο, κατηγορώντας τη Νέα Δηµοκρατία ότι «µετατρέπει το κοινωνικό κράτος σε λογιστικό φύλλο Excel». Το ιδιαίτερο βάρος, ωστόσο, πέφτει στον Αλέξη Τσίπρα. Ο πρώην πρωθυπουργός ετοιµάζεται να παρέµβει σε διεθνές οικονοµικό φόρουµ  του Economist τις ηµέρες της ΔΕΘ, στέλνοντας µήνυµα πως η αντιπολίτευση δεν περιορίζεται σε µια τυπική παρουσία στη Θεσσαλονίκη, αλλά διεκδικεί λόγο σε διεθνές επίπεδο.

Η παρουσία του στο βήµα αυτό έχει στόχο να αναδείξει ότι η Ελλάδα δεν µπορεί να οικοδοµεί το µέλλον της µε «ψίχουλα φοροελαφρύνσεων», αλλά χρειάζεται πολιτικές αναδιανοµής, ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και επαναφορά του δικαιώµατος σε αξιοπρεπείς µισθούς και συντάξεις.

Ο Τσίπρας αναµένεται να εµφανιστεί ως ο µόνος πολιτικός αρχηγός που συνδέει το εσωτερικό µε το διεθνές πεδίο: να δείξει πως η συζήτηση για τον 13ο και 14ο µισθό δεν είναι ελληνική ιδιοτροπία, αλλά κοµµάτι της ευρωπαϊκής µάχης για την εργασία και το κοινωνικό κράτος. Με αυτόν τον τρόπο, επιχειρεί να αντιπαραθέσει το δικό του όραµα µε την τεχνοκρατική ψυχρότητα του Μητσοτάκη, που παρουσιάζεται ως «λογιστής της εξουσίας».

Η στρατηγική αυτή δεν είναι τυχαία: θέλει να υπενθυµίσει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, ακόµη κι αν σήµερα δεν κατέχει την εξουσία, παραµένει ο µοναδικός φορέας µιας διαφορετικής πολιτικής πρότασης που µπορεί να αµφισβητήσει τη µονοκρατορία της ΝΔ.

Το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ προσέρχονται στη ΔΕΘ µε στόχο να πείσουν ότι υπάρχει άλλος δρόµος: µείωση της φορολογίας στην κατανάλωση, ενίσχυση µισθών και συντάξεων, επιστροφή µέρους όσων χάθηκαν τα χρόνια της λιτότητας. Το πολιτικό σκηνικό που διαµορφώνεται είναι ξεκάθαρο: ο πρωθυπουργός επιλέγει να εµφανιστεί ως «λογιστής του κράτους», ενώ η αντιπολίτευση επιχειρεί να εκφράσει την κοινωνία που ασφυκτιά.

Η µάχη της ΔΕΘ 2025 δεν θα κριθεί µόνο από τις εξαγγελίες, αλλά από το ποιος θα καταφέρει να δώσει απαντήσεις στην καθηµερινότητα των πολιτών. Η Θεσσαλονίκη γίνεται και πάλι το επίκεντρο· και αυτή τη φορά το πραγµατικό ερώτηµα είναι αν η κυβέρνηση µπορεί να σταθεί απέναντι στην κοινωνική αγανάκτηση ή αν η αντιπολίτευση θα κατορθώσει να κεφαλαιοποιήσει την απογοήτευση.

* Πολιτικός αναλυτής, Δηµοσιογράφος