Ενας εµπορικός «πόλεµος» Ευρώπης – ΗΠΑ θα µπορούσε να ξεσπάσει προκαλώντας ζηµιές στις οικονοµίες και στις δύο όχθες του Ατλαντικού. Υστερα από την προαναγγελία του Ντόναλντ Τραµπ ότι θα ανακοινώσει σύντοµα νέους δασµούς στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ύψους 25%, υποστηρίζοντας ότι η «Ε.Ε. σχηµατίστηκε µε σκοπό να πλήξει τις Ηνωµένες Πολιτείες», οι πληροφορίες από τις Βρυξέλλες αναφέρουν πως η Ευρώπη θα απαντήσει ανάλογα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη καταρτίσει εναλλακτικά σενάρια για τους αναµενόµενους δασµούς που θα επιβάλλουν οι ΗΠΑ. Οι απώλειες στις ευρωπαϊκές εξαγωγές υπολογίζονται σε 100 δισ. ευρώ. Την ίδια ώρα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) σε δικούς της υπολογισµούς εκτιµά τις απώλειες στο ευρωπαϊκό ΑΕΠ να φτάνουν στο 1-1,5% στο ενδεχόµενο ενός αµερικανικού εµπορικού πολέµου, που σηµαίνει πως η ευρωπαϊκή οικονοµία θα µπει σε ύφεση.
Σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα, παρότι οι ΗΠΑ είναι ο τέταρτος µεγαλύτερος εξαγωγικός προορισµός, τα τρόφιµα που αποτελούν και τον κύριο όγκο των εξαγωγών µας προς τις ΗΠΑ δεν αναµένεται να έχουν µεγάλες απώλειες από τους δασµούς του Ντόναλντ Τραµπ.
Ο πραγµατικός κίνδυνος, τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρώπη, είναι η αναζωπύρωση των πληθωριστικών πιέσεων, κυρίως από την ενέργεια, η οποία εκτιµάται ότι θα γίνει όλο και ακριβότερη. Μια νέα άνοδος του πληθωρισµού, λόγω τιµών και ισοτιµίας ευρώ- δολαρίου, µπορεί να σταµατήσει ή και να ανατρέψει την πορεία µείωσης των επιτοκίων του ευρώ. Ο συνδυασµός αυτών των παραγόντων θα έχει ως αποτέλεσµα την ύφεση στην ΕΕ και τη δραστική µείωση της ανάπτυξης για την Ελλάδα.
Υπάρχει επίσης, µία ακόµα διάσταση. Συνδέεται µε την επιβολή δασµών από τις ΗΠΑ και σε άλλα µέρη του κόσµου. Υπάρχει η εκτίµηση ότι και αυτή η ενέργεια να δηµιουργήσει προβλήµατα στην ΕΕ. Οι επηρεαζόµενες χώρες θα µπορούσαν να αποφασίσουν να ανακατευθύνουν τα προϊόντα τους, που θα ήταν πολύ ακριβά για να πουληθούν στις ΗΠΑ στην Ευρώπη, καθιστώντας σκληρότερο τον ανταγωνισµό για τις εταιρείες της ΕΕ. Καθώς η παγκόσµια οικονοµία είναι σε µεγάλο βαθµό αλληλοεξαρτώµενη, θα µπορούσε επίσης να διαταράξει την αλυσίδα εφοδιασµού για πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες, καθιστώντας πιο δύσκολη την προµήθεια συγκεκριµένων προϊόντων σε λογική τιµή.
Για να έχουµε µία εικόνα για το διακύβευµα, θα αναφέρουµε ότι από κοινού οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ενωση, αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 30% του παγκόσµιου εµπορίου αγαθών και υπηρεσιών και το 43% του παγκόσµιου ΑΕΠ. Το 2023 το διατλαντικό εµπόριο αγαθών και υπηρεσιών υπερέβη µάλιστα τα 1,5 τρισεκατοµµύρια ευρώ, σύµφωνα µε τα στοιχεία της Eurostat.
