Μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
Στο ευρύ κοινό δεν είναι γνωστό ότι στα όρια των δήµων Αθηναίων και Ταύρου, επί της οδού Πειραιώς 155, απέναντι από το Μουσείο Μπενάκη, υπάρχει η πλατεία Εργατικής Πρωτοµαγιάς, µε επιβλητικό ανδριάντα στο κέντρο του Σταύρου Καλλέργη, οργανωτή της πρώτης Πρωτοµαγιάς στην Ελλάδα το 1893, όταν δεν υπήρχε ΓΣΕΕ ούτε εργατικά σωµατεία σε Αθήνα-Πειραιά, παρά µόνο στη Σύρο, ίσως και στο Λαύριο.
Η δηµιουργία της πλατείας αυτής έγινε δυνατή την µε παραχώρηση πρώην οικοπέδου του ΟΑΕΔ στον δήµο Αθηναίων, το 1982, µε διοικητή τον Θόδωρο Κατσανέβα, συνεργαζόµενο στενά µε τον µεγάλο ηθοποιό, βουλευτή τότε του ΚΚΕ Λυκούργο Καλλέργη γιο του Σταύρου Καλλέργη.
Θυµήθηκα την ιστορία αυτή προ ηµερών, µε την ευκαιρία της Εργατικής Πρωτοµαγιάς 2025. Για την ακρίβεια, η πρώτη Εργατική Πρωτοµαγιά στην Ελλάδα έλαβε χώρα 2 Μαΐου 1893 (για να είναι Κυριακή), µπροστά στο Παναθηναϊκό Στάδιο, µε οµιλητή τον Σταύρο Καλλέργη ενώπιον περίπου δύο χιλιάδων ατόµων. Κύρια αιτήµατα ήταν Κυριακή αργία, 8ωρη εργασία, απαγόρευση εργασίας των ανηλίκων, συντάξεις «εις τους εκ της εργασίας παθόντας και καταστάντας ανικάνους προς συντήρησιν εαυτών και της οικογενείας των». Αξιοσηµείωτα αιτήµατα και η κατάργηση της θανατικής ποινής, καθώς και της προσωποκράτησης για χρέη.
Επισηµαίνω ότι στα πρώτα του βήµατα, το ελληνικό σοσιαλιστικό εργατικό κίνηµα δεν ήταν αθηνοκεντρικό, καθώς κέντρα συγκέντρωσης εργατικού δυναµικού ήταν η Σύρος και πολλές περιοχές παραγωγής σταφίδας στην Πελοπόννησο. Αυτό προκύπτει από τους συνδροµητές της εφηµερίδας «Σοσιαλιστής», που εκδότης ήταν ο Σταύρος Καλλέργης, ιδρυτής και ηγέτης στα 25 χρόνια του, του Κεντρικού Σοσιαλιστικού Συλλόγου.
Στο τότε ελληνικό κράτος, συνδροµητές στην Αθήνα και τον Πειραιά ήταν µόλις 867, σε σύνολο 2819, µε πολλούς στην Ηλεία και Αχαΐα και άλλες περιοχές της Πελοποννήσου. Υπήρχε βέβαια και γοργά αναπτυσσόµενο σοσιαλιστικό κίνηµα στην ακόµα υπό οθωµανική διοίκηση Θεσσαλονίκη, από τους κόλπους της εβραϊκής κοινότητας, µε το όνοµα Φεντερασιόν, από το 1909, µε ηγέτη τον Αβραάµ Μπεναρόγια, εκ των ιδρυτών του ΚΚΕ, το 1918. Άρα, σοσιαλιστικό κίνηµα στην Ελλάδα προϋπήρξε του ιστορικού κόµµατος της εργατικής τάξης.
Άλλωστε, και η Εργατική Πρωτοµαγιά διεθνώς καθιερώθηκε στην µνήµη των µαρτύρων εργατών του Σικάγου από την Β’ Διεθνή, µεταγενέστερα Σοσιαλιστική Διεθνή. Σηµειώνω ότι και ο Λένιν ηγήθηκε της Οκτωβριανής Επανάστασης, µε την σηµαία του σοσιαλδηµοκρατικού κόµµατος της Ρωσίας, που µετά το 1917 µετασχηµατίστηκε σε ΚΚ της Σοβιετικής Ένωσης. Αντίστοιχα, το ΚΚΕ ιδρύθηκε το 1918, ως ΣΕΚΕ, Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόµµα Ελλάδας. Με άλλα λόγια, διαρκής είναι ο µετασχηµατισµός της Αριστεράς, όπως αποτυπώνεται και στο σχετικό βιβλίο µου (Εκδόσεις Εύµαρος 2022).
Σήµερα, ο κόσµος της µισθωτής εργασίας είναι πολυπληθέστερος από κάθε προηγούµενη περίοδο, τα δε πεδία δράσης της Αριστεράς έχουν διευρυνθεί, κυρίως µε την ανάδειξη σε προτεραιότητα του αγώνα για αντιµετώπιση της κλιµατικής κρίσης, γέννηµα και αυτή του ακραίου νεοφιλελευθερισµού.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, ακολουθώντας κατά γράµµα τις νεοφιλελεύθερες συνταγές, πραγµατοποιεί επιδροµή στα δικαιώµατα των εργαζοµένων και των µικροµεσαίων, ευνοώντας µόνο τους ολιγάρχες αυτής της χώρας. Γι’ αυτό, επείγει η προοδευτική εναλλακτική, για την οποία εργάζεται σταθερά και µε συνέπεια ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συµµαχία και ο πρόεδρός του Σωκράτης Φάµελλος.
