Οδηγεί πουθενά η «διπλωματία των σεισμών»;

Το 1999, η περίφημη «διπλωματία των σεισμών» (αφού τότε ο Εγκέλαδος είχε πλήξει και την Ελλάδα και την Τουρκία) λοιδορήθηκε από πολλούς μεν, ωστόσο είχε παίξει καθοριστικό ρόλο στο να βελτιωθούν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Πέραν του πώς «ζέστανε» τις καρδιές της κοινής γνώμης στις δύο χώρες, ταυτοχρόνως «κούμπωσε» και με το ευρωπαϊκό όραμα που είχε αρχίσει να θεριεύει στην διψασμένη για «κανονικότητα» και ανάπτυξη τουρκική κοινωνία. Άλλωστε, σε αυτή τη δίψα και στο όραμα για ευρωπαϊκή προοπτική στήριχθηκε και ο Ταγίπ Ερντογάν με το κόμμα του, το ΑΚΡ, που κατάφερε να διεμβολίσει το τότε πολιτικό σκηνικό και να εγκαθιδρύσει μία πολιτική κυριαρχία που συνεχίζεται ως σήμερα.

Στην παρούσα συγκυρία, ασφαλώς, τα πράγματα είναι διαφορετικά: ο Ταγίπ Ερντογάν είναι ένας άλλος άνθρωπος, που ουδεμία σχέση έχει με τον παλιότερο εαυτό του –τον εγγυητή της ευρωπαϊκής πορείας και του θεσμικού εκσυγχρονισμού της γείτονος. Παρά ταύτα, είτε επειδή μπορεί οι κάλπες στην Τουρκία να σημάνουν τη δύση της κυριαρχίας Ερντογάν, είτε επειδή μπορεί μετά τις εκλογές να θελήσει ο ίδιος να προχωρήσει σε μία ακόμη οβιδιακή μεταμόρφωση, η «διπλωματία των σεισμών» που αναπτύσσεται τώρα δεν είναι για πέταμα. Αντιθέτως, δημιουργεί ένα περιβάλλον ιδανικό για μία αλλαγή σελίδας στα ελληνοτουρκικά.

Βεβαίως, τα πράγματα δεν είναι εύκολα. Ο Ερντογάν έχει φτάσει τις προκλήσεις σε άλλο επίπεδο, ενώ το δόγμα «θα έρθουμε ξαφνικά ένα βράδυ» έχει αφήσει ανεξίτηλη την σφραγίδα του στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Όμως, το γεγονός ότι η τουρκική κοινή γνώμη σχολιάζει τις ηρωικές προσπάθειες των Ελλήνων διασωστών και την αφειδώλευτη στήριξη που παρέχει η χώρα μας στην γείτονα για την αδιανόητη και ανείπωτη τραγωδία που βιώνει η ίδια και ο λαός της, έχουν αλλάξει τις συνθήκες υπό τις οποίες διεξάγεται η όποια συζήτηση για τα ελληνοτουρκικά –και εν γένει για το μέλλον στη γείτονα.

Γιατί, μπορεί αύριο το πρωί ο Ερντογάν να θελήσει να συνεχίσει στην ίδια τακτική. Όμως, ένα μεγάλο κομμάτι των Τούρκων δε θα ξεχάσει τόσο εύκολα την καταλυτική συμβολή των στελεχών της ΕΜΑΚ στο να σωθούν ζωές στο Γκαζιαντέπ, τη Χατάι και αλλού.