Του ΑΛΦΟΝΣΟΥ ΒΙΤΑΛΗ
Εν μέσω δύο πολεμικών μετώπων – Γάζα και Ουκρανία- εξελίσσεται η διαδικασία επαναπροσέγγισης των Ελληνοτουρκικών σε ήρεμο επί του πεδίου κλίμα, με την Άγκυρα όμως σε κάθε ευκαιρία να επαναφέρει στο σύνολο των μονομερών της αξιώσεων της και της αναθεωριτικής ατζέντας της.
Μητσοτάκης και Ερντογάν θα συναντηθούν εκ νέου τον Μάϊο στην Τουρκία αυτή την φορά, ενώ έστω και με προβληματισμούς και επιφυλάξεις προσπαθούν να δίνουν την εντύπωση ότι το ήρεμο κλίμα του τελευταίου διαστήματος μπορεί να δημιουργήσει τη βάση για την επανέναρξη συζητήσεων για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ.
Πριν την νέα συνάντηση Κορυφής με τον Ερντογάν , ο Έλληνας Πρωθυπουργός θα μεταβεί στις ΗΠΑ (αρχές Απριλίου) όπου θα έχει ιδιαίτερης βαρύτητας συνομιλίες με τον κ. Μπάιντεν που θα συμπεριλαμβάνουν και τα Ελληνοτουρκικά.
Ο κ. Ερντογάν παραμονές αυτής της συνάντησης άνοιξε ένα σημαντικό θέμα το Κυπριακό και μάλιστα με πολύ “προωθημένη” θέση και πολύ διαφορετική από αυτή που μέχρι τώρα είχε η Τουρκία , σύμφωνα με την οποία το Κυπριακό “λύθηκε” με την εισβολή του ΑΤΤΙΛΑ και την συνεχιζόμενη κατοχή. Ο Τούρκος Πρόεδρος ανέβασε έτσι ψηλά το
Κυπριακό γνωρίζοντας καλά πως με τον ένα ή τον άλλο τρόπο επηρεάζει τα Ελληνοτουρκικά.
Την κίνηση στο Κυπριακό την έκανε, το ερώτημα είναι αν θα επιχειρήσει κάποια κίνηση ή κάποια πρωτοβουλία (πάντα στο πλαίσιο της αναθεωρητικής τουρκικής ατζέντας) στα Ελληνοτουρκικά , πριν τις Προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ.
Εκτιμάται, πως πολύ δύσκολα ο Ερντογάν, θα προβεί σε κάποια κίνηση στα ελληνοτουρκικά πριν την ολοκλήρωση του εκλογικού κύκλου στις ΗΠΑ. Πιθανά, λένε έμπειροι διπλωμάτες και αναλυτές των ελληνοτουρκικών, ο κ. Ερντογάν να αποκομίσει μεγαλύτερα οφέλη (με
βάση τις πάγιες αξιώσεις και την αναθεωρητική ατζέντα της Τουρκίας), εάν περιμένει να ολοκληρωθούν οι Προεδρικές στις ΗΠΑ και επικρατήσει ο κ. Τραμπ. Πρακτικά ο κ. Ερντογάν και η Τουρκία διαφορετικά θα κινηθούν και στα Ελληνοτουρκικά με Πρόεδρο τον κ. Τραμπ και διαφορετικά με Πρόρεδρο τον κ. Μπάιντεν.
Ο Τούρκος Πρόεδρος έχει επιλέξει να κινείται, τουλάχιστον αυτή την περίοδο, επιδέξια και διπλωματικά με ήπιους τόνους, σταθερός όμως στις πάγιες τουρκικές θέσεις για την Ελλάδα.
Δύσκολες ισορροπίες
Δεν τον συμφέρει να δημιουργήσει κρίση στα Ελληνοτουρκικά τώρα καθώς θα προκαλέσει ταυτόχρονα περισπασμό στους δύο διεκδικητές της Προεδρίας των ΗΠΑ , Μπάιντεν και Τραμπ τις ώρες δε που μαίνονται οι πόλεμοι στην Ουκρανία και την Γάζα και οι οποίοι παίζον ρόλο στη διαμόρφωση γνώμης των Αμερικανών ψηφοφόρων.
Επιπρόσθετα στις παρούσες συνθήκες με τους δύο πολέμους ανοιχτούς και μια γενικότερη ρευστότητα στη περιοχή , ουδείς θα “έπαιζε” με την συνοχή της Νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, βασικοί πυλώνες της οποίας είναι η Τουρκία και η Ελλάδα.
Η ατζέντα των συναντήσεων και των συνομιλιών του Έλληνα Πρωθυπουργού στις ΗΠΑ δεν έχει μόνο τα Ελληνοτουρκικά. Τα βήματα για την περαιτέρω βοήθεια με οπλικά συστήματα προς την Ουκρανία, αλλά και οι διαβουλεύσεις για μεγαλύτερη ευρωπαϊκή ενίσχυση στο
ΝΑΤΟ (οικονομική πρωτίστως), είναι κεντρικά ζητήματα και επιδρούν στις δύσκολες ισορροπίες της περιοχής.
Τα όσα επεσήμανε στην ανάρτηση του ο Ουκρανός Πρόεδρος Ζελένσκι για βοήθεια και συνεργασία με την Ελλάδα στην “άμυνα” του Κιέβου, δημιουργούν πρόσθετες παραμέτρους, καθώς οι περιβόητοι ρωσικοί S-300 που βρίσκονται στην Ελλάδα κοινή με συναίνεση των ΗΠΑ και της Κυπριακής Δημοκρατίας, ήταν πάντα “στόχος” των Τούρκων καθώς ήταν ισχυρό αποτρεπτικό “χαρτί”. Το Κίεβο αλλά και πολλές Δυτικές χώρες, την ώρα που έχει παγώσει η βοήθεια των ΗΠΑ σε οπλικά συστήματα προς τον Ζελένσκι, ξανασκέφτονται την συμβατότητα των S-300 με τον ρωσοουκρανικό πόλεμο.
Με το βλέμμα στις ΗΠΑ και στο εκλογικό αποτέλεσμα, τα σημαντικά θέματα για την ελληνική εξωτερική πολιτική και τα εθνικά θέματα είναι μπροστά και οι όποιες εξελίξεις σε αυτά θα αφήσουν αποτύπωμα και στο εσωτερικό μέτωπο.
