Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, δηλαδή ο πρώτος πόλεμος που
λαμβάνει χώρα σε ευρωπαϊκό έδαφος μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο
(με εξαίρεση τον βομβαρδισμό της Γιουγκοσλαβίας, ασφαλώς…) δεν
ήταν το μόνο δείγμα ότι εισερχόμαστε σε μία νέα περίοδο
παγκοσμίως: το ότι ξημερώνει μία νέα εποχή, με πολλούς άγνωστους
παρονομαστές και ελάχιστες βεβαιότητες είχε αρχίσει να φαίνεται με
όλα τα απόκοσμα και δυστοπικά που ζήσαμε και συνεχίζουμε να
ζούμε εδώ και 2,5 χρόνια, από τότε που ο κορωνοϊός μπήκε για τα
καλά στη ζωή μας.
Εκεί που όλα έδειχναν ότι η Ελλάδα είχε αφήσει, ήδη από τον
Αύγουστο του 2018, πίσω της την δεκαετή οικονομική κρίση και
τίποτα δεν μπορούσε να σταματήσει την πορεία της προς την
πολυπόθητη «κανονικότητα», ήρθε ένα γύρισμα της τύχης
–παγκόσμιο δε, που δεν αφορά μόνο εμάς- να καταστήσει σαφές ότι
αυτή η πορεία προς την «κανονικότητα» ανατρέπεται ωμά και βίαια
για μία ακόμη φορά. Ζήσαμε καταστάσεις που ούτε που
φανταζόμασταν: το ότι θα ήμαστε κλεισμένοι σπίτια μας επί μακρόν,
θα στέλναμε SMS στο κράτος για να πάρουμε μία φραντζόλα ψωμί
και θα απαγορευόταν να κάνουμε Πάσχα στο χωριό μας για δύο
ολόκληρα χρόνια ήταν κάτι που, αν κάποιος μας το έλεγε στα τέλη
του 2019, δε θα πιστεύαμε ότι αυτά γίνονται ούτε σε ταινία
επιστημονικής φαντασίας. Κι όμως, το ζήσαμε –και εν πολλοίς το
ζούμε ακόμη, αφού ο κορωνοϊός είναι εδώ, έστω κι αν μεθαύριο
αίρονται όλα τα προστατευτικά μέτρα. Όπως είναι εδώ και οι
καθημερινοί δεκάδες θάνατοι, μαζί με την φρικτή συνειδητοποίηση ότι
τούς συνηθίσαμε και πως απαριθμούμε κάθε μέρα όσους συμπολίτες
μας έχασαν τη μάχη με τον κορωνοϊό σαν κάθε είδηση και
«στατιστική» της καθημερινότητάς μας.
Και μετά, ήρθε ο πόλεμος: όλα όσα φάνταζαν δεδομένα και σταθερά
στην Ευρώπη και στον κόσμο, ήρθαν να ανατραπούν: Μόλις τον
Νοέμβριο του 2020 αναστενάζαμε με ανακούφιση για την ήττα του
Ντόναλντ Τραμπ και περιμέναμε πώς και πώς να εγκατασταθεί ο Τζο
Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο και να αποκατασταθεί η παγκόσμια
ισορροπία και εδώ και έναν μήνα κουβεντιάζουμε για… Τρίτο
Παγκόσμιο Πόλεμο και το ενδεχόμενο μίας γενικευμένης κλίμακας
πυρηνικής σύρραξης.
Στην αυγή της τρίτης δεκαετίας του 21 ου αιώνα, λοιπόν, όλα δείχνουν
πως πια τίποτα δεν είναι δεδομένο και ότι οι βεβαιότητες έχουν πάει
περίπατο. Όλες οι χώρες κάνουν τα «κουμάντα» τους, οι βασικές
πολιτικές δυνάμεις παντού υπογραμμίζουν την ανάγκη για νέα
μοντέλα παραγωγής, νέες ιδέες στην διάρθρωση της οικονομίας, νέες
συμμαχίες που πρέπει να γίνουν. Το πρόβλημα είναι ότι εδώ, στην
Ελλάδα, αυτή η νέα εποχή που ξεκινά, η οποία θεωρητικά θα
επέβαλλε σε όλες τις πολιτικές δυνάμεις να παρουσιάσουν ένα σχέδιο
για το πώς και ποια πρέπει να είναι η Ελλάδα σε αυτή τη νέα εποχή,
ο διάλογος γίνεται με τον ίδιο συγκρουσιακό τρόπο, η πόλωση
καλύπτει τα επιχειρήματα, τα συνθήματα καλύπτουν τις ιδέες.
Είμαστε, μ’ άλλα λόγια, άξιοι της μοίρας μας εν πολλοίς.
