Tης ΝΑΝΤΙΑΣ ΣΑΛΤΕΡΗ *
Στις πρόσφατες Ευρωεκλογές επιβεβαιώθηκε μια στροφή της νέας γενιάς προς ακροδεξιά κόμματα σχεδόν σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, κάτι που φυσικά δεν είναι μια καινούργια διαπίστωση, αλλά έρχεται να επιβεβαιώσει μια τάση που έχει κάνει την εμφάνιση της την τελευταία δεκαετία.
Η νέα γενιά της Ευρώπης φαίνεται να απαξιώνει αυτά που αποκαλούμε συστημικά κόμματα και να γοητεύεται από όσα εύκολα και με μεγάλες δόσεις λαϊκισμού τους υπόσχεται η ακροδεξιά. Σε πολλές δε περιπτώσεις τα ακροδεξιά κόμματα επιλέγουν να επικοινωνούν με την νέα γενιά μέσω δημοφιλών πλατφορμών στα social media (Instagram, TikTok κ.λπ) για να πιάσουν τον παλμό της νέας γενιάς, μιμούμενα πρακτικές και φρασεολογία που θυμίζουν influencers, όπως έχουμε παρατηρήσει να συμβαίνει και στην χώρα μας. Όμορφα πρόσωπα, άνδρες και γυναίκες που προβάλλουν με ελκυστικό τρόπο την ακροδεξιά ιδεολογία μέσα από βίντεο στο TikTok, χρησιμοποιώντας viral ατάκες που τραβούν την προσοχή της νεολαίας.
Φυσικά το να αποδώσει κάποιος την αύξηση της επιρροής της ακροδεξιάς στην νέα γενιά, κυρίως στα social media, θα ήταν μια πολύ επιδερμική προσέγγιση. Η κύρια αιτία βρίσκεται σε αυτό που αποκαλούν σχεδόν όλοι οι πολιτικοί αναλυτές, απαξίωση του πολιτικού συστήματος και κατ’ επέκταση απαξίωση της σύγχρονης δυτικής δημοκρατίας και των θεσμών της.
Οι νέοι εναπόθεσαν αρχικά τις ελπίδες τους στα πιο συστημικά κόμματα ωστόσο σε πανευρωπαϊκό επίπεδο αυτά σε μεγάλο ποσοστό αποδείχθηκαν κατώτερα των περιστάσεων και δεν κατάφεραν να εκφράσουν τις αγωνίες και να εκπληρώσουν τις προσδοκίες τους. Φυσικά και η αντιεμβολιαστική ιδεολογία που υιοθέτησαν ακροδεξιά κόμματα ανά την Ευρώπη με αφορμή την επιδημία του Κορωνοϊού και το κλίμα συνωμοσιολογίας που καλλιεργήθηκε κατά την διάρκεια της αύξησε την διείσδυση τους στην νέα γενιά, που ένιωσε ότι τα παραδοσιακά αστικά κόμματα της περιορίζουν την ελευθερία και τα ατομικά τους δικαιώματα.
Το οξύμωρο είναι ενώ πολλοί νέοι της Ευρώπης ψηφίζουν ακροδεξιά κόμματα από την άλλη είναι πολλοί ευαισθητοποιημένοι σε σχέση με τις προηγούμενες γενιές σε θέματα ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών και σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος κάτι που αποδεικνύει ότι η ψήφος του στα ακροδεξιά κόμματα είναι περισσότερο ψήφος αντίδρασης και όχι θετική ψήφος προς την πολιτική τους ατζέντα. Ενώ παλαιότερα αυτή η αντίδραση της νέας γενιάς εκφραζόταν με ψήφο σε πιο αριστερά σχήματα, η χρονική απόσταση από τις δικτατορίες των περασμένων δεκαετιών, η έλλειψη γνώσης της σύγχρονης ιστορίας της Ευρώπης από την νέα γενιά καθώς και η απενοχοποίηση της ακροδεξιάς ψήφου από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης είχαν ως αποτέλεσμα η αντίδραση των νέων να εκφράζεται σε μεγάλο βαθμό πλέον με ψήφο σε ακροδεξιά κόμματα.
Ο κίνδυνος της ακροδεξιάς στροφής της Ευρώπης δεν είναι πλέον απλά υπαρκτός και ορατός όπως λέγαμε μέχρι πριν λίγα χρόνια, αλλά αποτελεί μια πραγματικότητα που δύσκολα πλέον μπορεί να αναστραφεί. Για να ανακοπεί αυτή η ακροδεξιά πορεία απαιτούνται ανάμεσα σε άλλα, γενναίες πολιτικές που θα ενώνουν αντί να διχάζουν τους προοδευτικούς πολίτες και στροφή προς μια Ευρώπη που θα επιδιώκει να ευημερούν οι πολίτες της και όχι οι αριθμοί. Η σύγχρονη ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία οφείλει και ενέχει μεγάλη ευθύνη στο να αποτελέσει πυλώνα αυτής της προσπάθειας.
* Δικηγόρος,
Διπλωματούχος Φορολογικού Δικαίου και Αν. Γραμματέας
Τομέα Επιστημόνων
ΠΑ.ΣΟ.Κ – ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΑΛΛΑΓΗΣ