Δεν χρειάζεται να είναι κανείς μάντης για να αντιληφθεί ότι η
επιχείρηση διεύρυνσης της Ε.Ε. είναι μία κουβέντα που έχει επί
μακρόν παγώσει –και εν πολλοίς, δε θα μπορούσε να γίνει αλλιώς.
Ωστόσο, είναι εξίσου προφανές ότι σε έναν κόσμο που αλλάζει
ειδικά μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η Ευρωπαϊκή
Ένωση πρέπει να κάνει ό,τι μπορεί ώστε να επανατοποθετηθεί
στο νέο τοπίο με τρόπο που αν μη τι άλλο, θα διασφαλίζει ότι δε
θα έχει απομειωμένο ειδικό βάρος. Αυτό δεν είναι εύκολο: όχι μόνο
διότι όλα δείχνουν ότι ο 21 ος αιώνας θα ανήκει στην Κίνα, ούτε
επειδή απλώς η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αναβίωσε τις
ψυχροπολεμικές συνθήκες. Πέραν αυτών, η εικόνα μίας Ευρώπης
που δεν μπορεί να συμφωνήσει πώς μπορεί να υπερβεί την
ακραία ενεργειακή εξάρτηση από την Ρωσία και να διασφαλίσει ότι
δε θα… «παγώσει» τον χειμώνα που έρχεται, δείχνει ότι ακόμη έχει
να γίνει δουλειά πολλή.
Τούτου δοθέντος, η πρόταση του γάλλου προέδρου, Εμανουέλ
Μακρόν, να συγκροτηθεί η «Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα»,
όπου οι «27» της Ε.Ε. θα συζητούν με τους υπόλοιπους 17 που
ανήκουν στην ευρωπαϊκή ήπειρο, είναι μία πρωτοβουλία αρκετά
φιλόδοξη. Αν δει, άλλωστε, κανείς, όσα έγιναν στην πρώτη
συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας αλλά και τις
αναλύσεις που έχουν δημοσιευθεί από την περασμένη Πέμπτη
έως και χθες, Κυριακή, στον εγχώριο και τον διεθνή Τύπο,
καταλαβαίνει ότι η πρόταση Μακρόν, στο μέτρο που θα αποκτήσει
σάρκα και οστά και θα συνεχίσει με μία τακτικότητα τις
συνεδριάσεις και τις Συνόδους, μπορεί να λύνει θέματα και να
αποτελέσει ένα forum, έναν «χώρο» που θα έρχονται πλησιέστερα
χώρες οι οποίες είναι καταδικασμένες, λόγω της γεωγραφίας, να
ζουν μαζί.
Για παράδειγμα προφανώς είναι ελπιδοφόρο ότι για πρώτη φορά
μετά το Brexit, η Μεγάλη Βρετανία κάθησε στο ίδιο τραπέζι με τις
χώρες της Ε.Ε.. Επίσης, γεννά προσδοκίες –χαμηλές, αλλά
προσδοκίες- το γεγονός ότι οι πρόεδροι Κύπρου και Τουρκίας,
Αναστασιάδης και Ερντογάν, συζήτησαν και συμφώνησαν ότι
πρέπει να ανοίξει ξανά η κουβέντα για το Κυπριακό. Αξία έχει και η
διαβούλευση που έγινε μεταξύ των ηγετών Αζερμπαϊτζάν και
Αρμενίας, στον απόηχο των ένοπλων συγκρούσεων και τον
σκοτωμών στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, όπως και η συνάντηση του
Ταγίπ Ερντογάν με τον πρωθυπουργό της Αρμενίας, παρά την
ανοιχτή υποστήριξη της Τουρκίας στο Αζερμπαϊτζάν. Αν, σ’ αυτό
το παζλ είχε προστεθεί και μία συνάντηση Ερντογάν-Μητσοτάκη
(κάτι για το οποίο, πάντως, δεν φταίει ο Έλληνας πρωθυπουργός,
ίσα-ίσα…) τότε θα ενισχυόταν ακόμη περισσότερο η εκτίμηση ότι
μπορούν κάποια πράγματα να αλλάξουν μέσω της Ευρωπαϊκής
Πολιτικής Κοινότητας. Βεβαίως, είμαστε ακόμη στην αρχή. Όμως,
σε μία εποχή που τα κανόνια αρχίζουν ξανά να «τραγουδάνε», η
αξία του διαλόγου, της διπλωματίας, της ανάγκης να μιλούν μεταξύ
τους όσοι έχουν διαφορές, δεν είναι καθόλου αυτονόητη. Ως εκ
τούτου, καλώς όρισε η ΕυρωπαΪκή Πολιτική Κοινότητα. Όχι γιατί
είναι σίγουρο ότι θα ενσαρκώσει τις φιλοδοξίες που γέννησε, αλλά
διότι η αρχή είναι, ως γνωστόν, το ήμισυ του παντός.
