Αναλυτής διεθνών θεµάτων
Σε θρίλερ για γερά νεύρα εξελίσσεται το Ουκρανικό, εν µέσω διαπραγµατεύσεων, παρασκηνιακών συνοµιλιών, τελεσιγράφων, αλλά και της πολεµικής κλιµάκωσης των τελευταίων ηµερών, µε φόβους για περαιτέρω γενίκευση της. Μάλιστα, εκτίµηση του Βολοντίµιρ Ζελένσκι είναι πως επίκειται µεγάλη ρωσική επίθεση στο Σούµι, ισχυριζόµενος ότι η Μόσχα έχει συγκεντρώσει περίπου 50.000 στρατιώτες, ενώ έχουν προηγηθεί δυτικά δηµοσιεύµατα για επικείµενη ρωσική επίθεση στο Χάρκοβο.
Κοινός τόπος σε ΕΕ-Κίεβο, αλλά και στο αµερικανικό κατεστηµένο, είναι πως η Μόσχα εµπαίζει τον Τραµπ µε την τακτική των καθυστερήσεων, µη έχοντας καµία διάθεση να τερµατίσει τον πόλεµο. Προσπαθούν να «σύρουν» τον Τραµπ στην πολεµική «γραµµή» τους, ο οποίος διαπιστώνει απογοητευµένος πως δεν αρκεί η καλή του χηµεία µε τον Πούτιν και τα γενναία ανοίγµατά του στη Μόσχα για να τερµατιστεί ο πόλεµος.
Διόλου τυχαία η προειδοποίηση του πως «αν η Ρωσία εµπαίζει τις ΗΠΑ, οι ΗΠΑ θα φερθούν διαφορετικά», αφού προηγουµένως είχε δηλώσει ότι «ο Πούτιν παίζει µε την φωτιά», για να έρθει η απάντηση δια στόµατος του «σκληρού» Μεντβέντεφ, περί «Τρίτου Παγκοσµίου Πολέµου»!
«Πράσινο φως» για όπλα µεγάλου βεληνεκούς
Από την άλλη, αν και η Μόσχα αντέδρασε µε οργή στο πράσινο φως του Βερολίνου στο Κίεβο για ελεύθερη χρήση γερµανικών όπλων µεγάλου βεληνεκούς (κάτι που σηµαίνει πλήγµατα βαθιά στην ρωσική επικράτεια) εντούτοις δηλώνει ανοιχτή για νέο γύρο συνοµιλιών στην Κωνσταντινούπολη, όπου µάλιστα ανακοίνωσε ότι θα παρουσιάσει υπόµνηµα «που θα καθορίζει τη θέση µας ως προς όλες τις πτυχές για την αξιόπιστη υπέρβαση των βαθύτερων αιτίων της κρίσης».
Ποια είναι τα βαθύτερα αίτια υπέρβασης της κρίσης; Με βάση το πρόσφατο δηµοσίευµα του Reuters, αλλά και όσα έχουν πει κατά καιρούς οι Ρώσοι, η λύση θα πρέπει να περιλαµβάνει την ουδετερότητα της Ουκρανίας, την άρση των δυτικών κυρώσεων, την προστασία των ρωσόφωνων πληθυσµών και την επίσηµη-έγγραφη διαβεβαίωση ότι η Δύση δεν θα προχωρήσει περαιτέρω στην επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς, δηλαδή να αποκλειστεί η ένταξη της Ουκρανίας, της Γεωργίας, της Μολδαβίας και άλλων χωρών της πρώην ΕΣΣΔ.
Εγγυήσεις ασφαλείας
Ο Τραµπ έχει παραδεχτεί πως τα δυτικά σχέδια για ένταξη της Ουκρανίας αποτελούν µία από τις αιτίες του πολέµου. Όµως, µπορεί να δείχνει κατανόηση στις ρωσικές αιτιάσεις, αλλά αυτό δεν σηµαίνει ότι θέλει να αφήσει το Κίεβο χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας (µε το οποίο έχει υπογράψει και µία συµφωνία εκµετάλλευσης των ορυκτών πόρων). Υποστηρίζει την παρουσία νατοϊκών-ευρωπαϊκών στρατευµάτων ως εγγυήτριες δυνάµεις, κάτι που όµως δεν αποδέχεται η Μόσχα.
Επιπλέον, η Μόσχα απορρίπτει την δυτική πρόταση για εκεχειρία 30 ηµερών, υποστηρίζοντας πως θα εξυπηρετήσει το Κίεβο, το οποίο θα “ανακουφιστεί” από την πίεση που δέχεται στα ανατολικά και ταυτόχρονα θα εξοπλίζεται από τους δυτικούς. Τραµπ-ΕΕ-Κίεβο συµφωνούν στην εκεχειρία, αλλά ο Αµερικανός πρόεδρος θεωρεί, τουλάχιστον µέχρι την στιγµή που γράφονται αυτές οι γραµµές, «αντιπαραγωγική» την επιβολή νέων κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Η Μόσχα, λοιπόν, µπορεί να µην δέχεται εκεχειρία, αλλά κρατά ανοιχτή την «θύρα» των συνοµιλιών και για να µην οδηγηθεί ο Τραµπ στην σκληρή «γραµµή» Κιέβου και Ευρωπαίων, αν και ο τελευταίος την προειδοποιεί ότι η «υποµονή του εξαντλείται».
Δεσµεύσεις
Η πρόσφατη ιστορία εξηγεί την σκληρή στάση της Μόσχας. Είναι επιβεβαιωµένο από ουκ ολίγες πηγές, ότι ο Τζορτζ Μπους είχε δεσµευτεί στον Μιχαήλ Γκορµπατσόφ πως το ΝΑΤΟ δεν θα επεκτείνονταν στις χώρες του άλλοτε Συµφώνου της Βαρσοβίας, προκειµένου να συναινέσει η θνήσκουσα τότε ΕΣΣΔ στην Ενοποίηση της Γερµανίας Κάτι που όπως γνωρίζουµε δεν συνέβη.
Και αν οι εποχές έχουν αλλάξει έκτοτε, δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τις Συµφωνίες του Μινσκ (2014-2015) όπου η πρώην καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ παραδέχτηκε στο βιβλίο της πως υπογράφησαν προκειµένου το Κίεβο να κερδίσει χρόνο και να επαν-εξοπλιστεί, χωρίς να έχει πραγµατική πρόθεση να τις εφαρµόσει. Τέλος, ήταν ο Τραµπ που αποσύρθηκε από την Συµφωνία της κυβέρνησης Οµπάµα για το Πυρηνικό Πρόγραµµα του Ιράν και η Μόσχα θέλει να αποφύγει κάτι αντίστοιχο σε µερικά χρόνια, όταν οι ΗΠΑ θα έχουν άλλο πρόεδρο.
Η Ρωσία, πέραν των εδαφικών υποχωρήσεων που απαιτεί από το Κίεβο, ζητά µία επαναδιαπραγµάτευση των δυτικών δοµών ασφαλείας, όπως αυτές διαµορφώθηκαν µετά την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και ουσιαστικά ένα είδος «Ντέιτον» για την Ουκρανία, που θα εγγυάται διεθνώς την ουδετερότητα της.
Και δεν είναι διόλου τυχαία η επιλογή της Κωνσταντινούπολης για τις συνοµιλίες, τις οποίες να θυµίσουµε πως ήταν πρόταση της Μόσχας, προκειµένου να διασπάσει το κοινό µέτωπο Κιέβου-ΕΕ-Τραµπ υπό το τελεσίγραφο «εκεχειρία 30 ηµερών ή νέες κυρώσεις». Κάτι που πέτυχε, γιατί ο Τραµπ δεν συντάσσεται, τουλάχιστον ακόµα, µε την επιβολή κυρώσεων.
Όµως, η Μόσχα τις βλέπει ως µία συνέχεια των αντίστοιχων συνοµιλιών του 2022, πάλι στην Κωνσταντινούπολη, µερικές µέρες µετά την ρωσική εισβολή: Τότε το Κίεβο είχε συνθηκολογήσει στις απαιτήσεις της, για να αλλάξει µετέπειτα ρότα, έπειτα από πίεση του τότε πρωθυπουργού της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον, σύµφωνα µε δηµοσιεύµατα. Μάλιστα, όπως ισχυρίζεται η Μόσχα, σε µία κίνηση καλής θέλησης είχε αποσύρει τότε τα στρατεύµατα της από το Κίεβο (αν θυµηθούµε τα πρώτα 24ωρα του πολέµου, ρωσικά τανκς είχαν κάνει την εµφάνισή τους στην ουκρανική πρωτεύουσα).
Από την άλλη, αν και ο χρόνος να είναι εις βάρος του Κιέβου, µε τις εφεδρείες του να εξαντλούνται, αλλά εκτιµάται ότι µπορεί ακόµα να συνεχίσει τον πόλεµο για µερικούς µήνες ακόµα, έχοντας την σταθερή στήριξη των Ευρωπαίων. Στήριξη που δεν ήταν δεδοµένη την περίοδο των συνοµιλιών της Κωνσταντινούπολης του 2022, οι οποίες επισκιάστηκαν από τις αποκαλύψεις για ρωσικά εγκλήµατα πολέµου σε Ιρπίν και Μπούτσα, µε τη Μόσχα να αρνείται κάθε εµπλοκή…
