Γιώργος Ι. Κουτσούκος: Σύνταξη αναπηρίας και διακοπή απασχόλησης

Με την εγκύκλιο 37/2024 του e-ΕΦΚΑ κοινοποιήθηκαν οι διατάξεις του άρθρου 11Α του Ν. 4387/2016, όπως προστέθηκε στο άρθρο 11 του νόµου αυτού µε το άρθρο 26 του Ν. 4997/2022.

Με τις ως άνω διατάξεις, θεσπίστηκαν ενιαίες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο για όλους τους ασφαλισµένους των φορέων κοινωνικής ασφάλισης που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ, ανεξαρτήτως ηµεροµηνίας πρώτης ασφάλισης, µία εκ των οποίων ήταν η µε οποιονδήποτε τρόπο διακοπή της ασφαλιστέας εργασίας.

Ειδικότερα, η παρ. 1 του άρθρου 11Α του Ν. 4387/2016 διαµορφώνεται ως εξής:

«1. Οι ασφαλισµένοι του e-ΕΦΚΑ δικαιούνται κύρια σύνταξη λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο για όσο χρονικό διάστηµα πιστοποιούνται ως άτοµα µε αναπηρία µε ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%), στο οποίο περιλαµβάνεται και η τυχόν προσαύξηση σύµφωνα µε την παρ. 2, εφόσον έχουν πραγµατοποιήσει σε κλάδο ασφάλισης:…»

Ως εκ τούτου, παύει πλέον να απαιτείται η µε οποιονδήποτε τρόπο διακοπή της υπακτέας στην ασφάλιση, εργασίας, απασχόλησης ή ιδιότητας των ασφαλισµένων του e-ΕΦΚΑ που υποβάλλουν αίτηση για τη χορήγηση κύριας σύνταξης από κοινή νόσο.

Οι εν λόγω διατάξεις, σύµφωνα µε την παρ. 2 του άρθρου 43 του κοινοποιούµενου νόµου, ισχύουν από 1-1-2024. Αιτήσεις συνταξιοδότησης οι οποίες έχουν υποβληθεί από 1-1-2024 µέχρι τη δηµοσίευση του Ν. 5157/2024 δηλαδή µέχρι 15-11-2024 και έχουν απορριφθεί λόγω µη διακοπής της ασφαλιστέας απασχόλησης κατά την ηµεροµηνία υποβολής της αίτησης για συνταξιοδότηση επανυποβάλλονται εντός έξι (6) µηνών από τη δηµοσίευση του νόµου δηλαδή έως 14-5-2025, τα δε οικονοµικά αποτελέσµατα ανατρέχουν στο χρόνο της αρχικής αίτησης που είχε απορριφθεί.

Οι ανωτέρω διατάξεις εφαρµόζονται και σε περιπτώσεις, οι οποίες βρίσκονται σε εκκρεµότητα, και εν προκειµένω σε περιπτώσεις για τις οποίες δεν έχει εκδοθεί απορριπτική απόφαση.

Ευνόητο είναι ότι εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις της παρ. 10 του άρθρου 103 του Ν. 4961/2022, σύµφωνα µε τις οποίες, αν το άτοµο µε αναπηρία υποβάλλει αίτηµα προς τον e-ΕΦΚΑ για χορήγηση παροχής που σχετίζεται µε την αναπηρία εντός τεσσάρων µηνών από την ηµεροµηνία έκδοσης της ΓΑΠΑ ως ηµεροµηνία υποβολής της αίτησης λογίζεται η ηµεροµηνία υποβολής της αίτησης για πιστοποίηση αναπηρίας.

Στην περίπτωση αυτή τα οικονοµικά αποτελέσµατα δεν µπορούν να ανατρέξουν σε χρόνο πριν την 1-1-2024.

Τονίζεται τέλος ότι οι διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα, οι οποίες προβλέπουν τη λύση της υπαλληλικής σχέσης πριν την υποβολή της αίτησης για συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο, εξακολουθούν να ισχύουν ως ειδικότερες.

Επίσης, στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας µε τελευταίο φορέα ασφάλισης τον τ. ΟΓΑ ή και τον τ. ΟΓΑ (περιπτώσεις πολλαπλής απασχόλησης), εξακολουθεί να εφαρµόζεται το άρθρο 2 του ν. 2458/1997, σύµφωνα µε το οποίο η υπαγωγή στην ασφάλιση του τ. ΟΓΑ παύει την τελευταία ηµέρα του µήνα πριν την έναρξη συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας και για όσο χρόνο διαρκεί η αναπηρία.

* Δικηγόρος,
Εργατολόγος,
LL.M Διδάκτωρ Δηµοσίου Δικαίου