Γιατί είµαστε αντίθετοι στη δηµιουργία του Κέντρου Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας από τον Διεθνή Οργανισµό Μετανάστευσης στη Θεσσαλονίκη

Tου ΑΝΔΡΕΑ ΒΟΡΥΛΛΑ *

Σε λίγες µέρες η Κυβέρνηση προχωρά στην κύρωση ενός Μνηµονίου Κατανόησης µε τον Διεθνή Οργανισµό Μετανάστευσης (ΔΟΜ), που προβλέπει τη δηµιουργία ενός Κέντρου Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας του ΔΟΜ στην Ελλάδα και ειδικότερα στην Θεσσαλονίκη.

Πρόκειται για µία απόφαση που δεν είναι ουδέτερη, ούτε τυπική· αγγίζει τον πυρήνα του µεγαλύτερου ίσως ζητήµατος που αντιµετωπίζει η χώρα µας εδώ και δεκαετίες: το πρόβληµα της παράνοµης µετανάστευσης.

Η Ελλάδα, ως εξωτερικό σύνορο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δέχεται δυσανάλογες πιέσεις. Τα νησιά του Αιγαίου, ο Έβρος, οι µεγάλες πόλεις έχουν µετατραπεί σε χώρους υποδοχής συνεχών ροών, πολλές φορές πέραν των δυνατοτήτων µας. Οι τοπικές κοινωνίες αισθάνονται αδικηµένες, εγκαταλελειµµένες και συχνά ανήµπορες να αντιµετωπίσουν τις συνέπειες: κοινωνικές εντάσεις, αύξηση παραβατικότητας, πολιτισµικές συγκρούσεις, πίεση σε υποδοµές υγείας, εκπαίδευσης και πρόνοιας.

Η χώρα µας δυστυχώς έχει αποδεχτεί την µοίρα της, δεµένη χειροπόδαρα από διεθνείς δεσµεύσεις, δεν έχει το δικαίωµα να αποτρέψει πλόες ούτε να προβεί σε απελάσεις. Μέσα σ’ όλα αυτά και µε περισσή ανευθυνότητα, τα αριστερά κόµµατα εµµένουν σε πολιτικές ανοικτών θυρών, αδιαφορώντας για τα σοβαρά κοινωνικά προβλήµατα και την πληθυσµιακή αλλοίωση που δηµιουργεί η λαθροµετανάστευση στη χώρα µας.

Αναθεώρηση

Η Σύµβαση της Γενεύης του 1951, ένα θεσµικό κατάλοιπο του µεταπολεµικού ανθρωπισµού δεσµεύει τη χώρα, ακόµη κι αν η ίδια η πραγµατικότητα την έχει ξεπεράσει κατά δεκαετίες. Όµως τα κράτη που δεν µπορούν να ελέγξουν ποιος µπαίνει στο έδαφός τους, απλώς παύουν να είναι κράτη.

Αν δεν υπάρξει αναθεώρηση της Σύµβασης της Γενεύης του 1951, µε διαχωρισµό µεταξύ πραγµατικών διωκόµενων και των οργανωµένων µετακινούµενων πληθυσµών από δουλεµπόρους, η επόµενη φάση δεν θα αφορά νοµικά κείµενα. Θα αφορά εσωτερική αστάθεια, κοινωνική σύγκρουση και δηµοκρατικό εκφυλισµό σε όλη την ΕΕ.

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, τίθεται το ερώτηµα: βοηθάει ή επιβαρύνει ένα τέτοιο Κέντρο του Διεθνούς Οργανισµού Μετανάστευσης;

Το Κίνηµά µας εντοπίζει αρκετά προβλήµατα και ανησυχίες που δεν µπορούµε να παραβλέψουµε:

1. Με τη δηµιουργία ενός Κέντρου εφοδιαστικής του ΔΟΜ στην Ελλάδα, στέλνουµε το µήνυµα ότι η χώρα είναι η φυσική πύλη, η µόνιµη βάση διαχείρισης µεταναστευτικών ροών. Αυτό µπορεί να ενθαρρύνει νέα κύµατα παράτυπων µεταναστών που θα θεωρήσουν ότι εδώ υπάρχει πάντα χώρος και αρκετή υποστήριξη.
2. Όταν εγκαθίσταται ένας διεθνής οργανισµός µε τόσο ευρείες αρµοδιότητες σε ελληνικό έδαφος, τίθεται το ζήτηµα του ποιος τελικά έχει τον πρώτο λόγο: το ελληνικό κράτος ή ένας διεθνής φορέας που λειτουργεί µε δικά του πρωτόκολλα και προτεραιότητες; Από την φύση του ο Διεθνής Οργανισµός Μετανάστευσης διευκολύνει την λαθροµετανάστευση, αφού δεν κάνει καµιά διάκριση σε πρόσφυγες και λαθροµετανάστες, προσφέροντας βοήθεια σε όλους ανεξαιρέτως, ακόµα και σε ανθρώπους που µετακινούνται από παράνοµα κυκλώµατα διακίνησης.
3. Θεωρούµε βέβαιη και µόνιµη την επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισµού µε δαπάνες εγκατάστασης και λειτουργίας του Κέντρου εφοδιαστικής. Ήδη στο άρθρο 2, προβλέπεται η επιχορήγηση από το Ελληνικό Δηµόσιο της Ελληνικής Εταιρείας Συµµετοχών και Περιουσίας Α.Ε. µε το ποσό των επτά εκατοµµυρίων ευρώ, άπαξ, για τη χρηµατοδότηση της διαµόρφωσης ειδικού χώρου λειτουργίας του ιδρυόµενου Κέντρου.

Πέραν αυτού, προβλέπονται ενδεχόµενες δαπάνες από την ανάληψη του κόστους αποκατάστασης ζηµιών, καθώς και την καταβολή αποζηµίωσης έναντι αξιώσεων, που απορρέουν ή σχετίζονται µε τυχόν αθέτηση του κυρούµενου Μνηµονίου, την αµέλεια ή την εσκεµµένη παράλειψη, εκ µέρους παραγόντων της χώρας µας. Αντιθέτως, δεν υπάρχει καµιά πρόβλεψη για ενδεχόµενες δαπάνες που θα πρέπει να καλυφθούν από τον ΔΟΜ προς το Ελληνικό Δηµόσιο, σε περίπτωση που από υπαιτιότητα του προκληθούν ζηµιές σε ακίνητα ή αθετήσει όρους της Συµφωνίας. Θα έπρεπε να υπάρξει δέσµευση ότι το κόστος που θα αναλάβει η χώρα µας να ανακτηθεί στο σύνολό του από τον ΔΟΜ.

4. Οι πολίτες έχουν κουραστεί να ακούν υποσχέσεις και «καλές προθέσεις». Βλέπουν τα κέντρα φιλοξενίας να διογκώνονται, τις γειτονιές τους να αλλάζουν, και αισθάνονται ότι το κράτος αποφασίζει ερήµην τους.

Από την άλλη πλευρά, πρέπει να αναγνωρίσουµε ότι το Κέντρο θα µπορούσε, θεωρητικά, να προσφέρει καλύτερο συντονισµό και πιο γρήγορη παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, ειδικά σε περιπτώσεις κρίσεων. Επίσης θα µπορούσε να δηµιουργήσει θέσεις εργασίας στον τοµέα της εφοδιαστικής αλυσίδας και να προσφέρει τεχνογνωσία. Το βασικότερο όµως είναι να επιδιώξουµε το Κέντρο εφοδιαστικής να διασυνδεθεί µε ουσιαστικό τρόπο µε την πρωτογενή µας παραγωγή και να εφοδιάζεται όσον το δυνατό µε περισσότερα προϊόντα Ελληνικής προέλευσης.

Προστασία των συνόρων

Ωστόσο τα παραπάνω θεωρητικά θετικά σηµεία, δεν πιστεύουµε ότι η κυβέρνηση θα τα εκµεταλλευτεί, διότι έχει µάθει να τα δίνει όλα χωρίς να λαµβάνει ουσιαστικά ανταλλάγµατα.

Η Ελλάδα δεν χρειάζεται ένα «κέντρο» διεθνών οργανισµών που θα έρχονται να διαχειρίζονται το πρόβληµα της παράνοµης µετανάστευσης λες και είναι µια τεχνική δυσλειτουργία. Η Ελλάδα χρειάζεται πραγµατική προστασία των συνόρων της, ισχυρή στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση, δίκαιη κατανοµή των βαρών µεταξύ των κρατών – µελών και πολιτικές που θα αποθαρρύνουν τις παράτυπες ροές αντί να τις νοµιµοποιούν εκ των υστέρων.

Το Μνηµόνιο αυτό, αντί να δίνει λύση στο πρόβληµα της λαθροµετανάστευσης, ενδέχεται να το παγιώσει και να το ενισχύσει. Εµείς οφείλουµε να σταθούµε µε υπευθυνότητα απέναντι στον ελληνικό λαό και να πούµε την αλήθεια: ότι χωρίς πραγµατική στρατηγική για την αποτροπή των ροών, κανένα Κέντρο, καµία εφοδιαστική αλυσίδα και κανένα Μνηµόνιο δεν θα µας βγάλει από το αδιέξοδο

* Βουλευτής Β2 Δυτικού τοµέα Αθηνών µε το Κίνηµα ΝΙΚΗ