Φώτης Λαμπρινίδης: Λίμνη Κάρλα, η προοπτική…

Η «Δαντική» εικόνα της Θεσσαλίας την προηγούμενη χρονιά, είναι η υπόμνηση της Κλιματικής κρίσης˙ δεν αποτελεί αναμασημένο σλόγκαν, αλλά την πραγματικότητά μας.
Ο Daniel, o Elias, πρόπερυσι ο Ιανός, υπενθυμίζουν ότι από το 2015 και μετά η χώρα μας επλήγη από επτά (7) κυκλώνες, αλλά, η λάθος εικόνα για την «περίοδο επαναφοράς» τέτοιων φαινομένων, λειτούργησε εξίσου καταστροφικά, ως μέρος της γενικότερης αδράνειας στις διοικητικές αποφάσεις και ενέργειες.
Πλημμύρα και ξηρασία είναι οι δύο αντίθετες όψεις του ίδιου νομίσματος. Οι «αιφνίδιες ξηρασίες», απειλούν περιοχές όπως η Θεσσαλία, με κίνδυνο να αυξηθεί η Τρωτότητά της σε τέτοιο βαθμό που να περιπέσει σε μόνιμη ξηρασία, επιταχύνοντας αντίστοιχα την ερημοποίησή της.

Πάμε λοιπόν πίσω, στην αδράνεια των διοικητικών αποφάσεων και πώς την υπερβαίνουμε: η νέα Περιφερειακή Διοίκηση του Δ. Κουρέτα παρουσίασε,πριν την ανάληψη των καθηκόντων της, ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα γεωργικής ανάπτυξης της Περιφέρειας, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται η Αντιπλημμυρική προστασία της περιοχής σε συνδυασμό με την διαχείριση των υδάτινων πόρων.

Κεντρικός ρόλος στην πρόταση αυτή δίνεται στην μεσοπρόθεσμη λύση, που είναι η επανασύσταση της λίμνης Κάρλας.

Απαιτούνται, φυσικά, άμεσες λύσεις για την αντιμετώπιση του ζητήματος των πλημμυρικών υδάτων στην περιοχή και την αποτροπή μελλοντικών πλημμυρών. Η άμεση απάντληση των υδάτων από την περιοχή, θα επιτευχθεί με το σχέδιο που παρουσίασε ο Περιφερειάρχης και έχει ως στόχο την αποκατάσταση της καλλιεργήσιμης γης, όπως και την πλήρη επαναλειτουργία του στρατοπέδου του Στεφανοβικείου. Ο χρονικός ορίζοντας υλοποίησης του έργου, είναι το τέλος του έτους με κύριο γνώμονα τις οικογένειες των παρακάρλιων καλλιεργητών καθώς και αυτές των απασχολουμένων στην στρατιωτική μονάδα. Η εφαρμογή αυτών των λύσεων μπορεί να επιτευχθεί με χαμηλό κόστος και με άμεση δράση, παρέχοντας σημαντικά οφέλη για την περιοχή και τους κατοίκους της.

Η επανασύσταση της Κάρλας, εναρμονίζεται με πλείστες τεχνικές μελέτες του παρελθόντος για την εξυγίανση του υγροβιότοπου που τεκμηριώνουν τα έργα ως «διπλού σκοπού» (δλδ. Ταμιευτήρας, ο οποίος θα καλύπτει τις αρδευτικές ανάγκες της περιοχής και συγχρόνως θα εξασφαλίζει την αντιπλημμυρική προστασία της).

Οι Ολλανδοί εμπειρογνώμονες στους οποίους η Κυβέρνηση ανέθεσε να ερευνήσουν το αντίκτυπο των πλημμυρών και να προτείνουν ένα Επιχειρησιακό Σχέδιο για την Ανθεκτικότητα της Θεσσαλίας, παραδέχονται επίσης ότι «είναι απολύτως πιθανό η λίμνη Κάρλα να πρέπει να αυξηθεί σε μέγεθος, για να αντιμετωπίσει πλημμυρικά φαινόμενα».

Τεχνικά, αυτό υλοποιείται με την διάνοιξη σήραγγας για την εκροή των υδάτων από την Κάρλα προς το Αιγαίο (απόσταση περί τα 10 χιλιόμετρα, σε θέση που θα υποδειχτεί κατόπιν μελέτης). Ο χρόνος αποπεράτωσης είναι περί τα 3 έτη, ενώ το κόστος δεν είναι απαγορευτικό, καθώς υλικό για την επέκταση των αναχωμάτων, θα προκύψει σε μεγάλο βαθμό από την εξόρυξη για την διάνοιξη της σήραγγας στο ασβεστολιθικό υπόβαθρο.

Η νέα λίμνη, μπορεί να καταλάβει έκταση 60.000 στρεμμάτων, με μέσο βάθος 4,5 μέτρα και όγκο 220 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων. Τα 100 από αυτά, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για άρδευση. Πριν τις πλημμύρες, ο Ταμιευτήρας, είχε έκταση 38.000 στρέμματα. Τα 22.000 στρ. της επέκτασης, μπορούν να προέλθουν από τα 11.000 στρ. παρακάρλιων εκτάσεων του Δημοσίου που δεν έχουν αποδοθεί σε γεωργούς και τα υπόλοιπα 11.000 στρ. σε αντίστοιχη έκταση του Δημοσίου, η οποία αποδίδεται μεν για γεωργοκτηνοτροφική χρήση, αλλά είναι πολύ χαμηλής παραγωγικότητας και υψηλού ρίσκου πλημμύρας.

Η υλοποίηση το έργου αυτού, απαντά στην συνολική στρατηγική ανάγκη προστασίας από τις πλημμύρες για την κοίτη του Πηνειού και την πεδιάδα της Λάρισας. Δίνει προοπτική στους κατοίκους της περιοχής να παραμείνουν στον τόπο τους με ασφάλεια και σιγουριά για το μέλλον των δραστηριοτήτων τους, ώστε να αποφευχθεί η μετανάστευση και ερημοποίηση. Δίνει ένα τέλος στην παροχέτευση υδάτων προς τον περίκλειστο Παγασητικό κόλπο με ευεργετικά αποτελέσματα στην ποιότητα του κόλπου, την τουριστική και αλιευτική ανάπτυξη.

Με την υλοποίηση συνοδών έργων (τάφρος Γυρτώνη-Κάρλα, μικρότεροι ταμιευτήρες ), αυξάνεται η αρδευτική δυναμικότητα της περιοχής, ενώ η εκροή των πλεοναζόντων υδάτων εκμηδενίζει τον κίνδυνο πλημμύρας.

Η πρόταση της νέας Περιφερειακής αρχής και εφόσον δεν υπάρξει, άλλη πληρέστερη, έρχεται να απαντήσει στις αναγκαιότητες του σήμερα, καθώς το «μέλλον είναι παρόν» είναι η λύση, ο «κρίκος» που θα ανασύρει συνολικά την αλυσίδα της νέας Θεσσαλίας στον δρόμο της ανάταξης.

* Αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλίας
για το περιβάλλον