Χάρης Τσιόκας: Αλλαγή εποχής ή αλλαγή βιτρίνας; – Η ιστορία δεν περιµένει

Στις µέρες µας, επιχειρείται µια µεθοδευµένη επικοινωνιακή διαχείριση που περιορίζει το βάθος της πολιτικής και κοινωνικής κρίσης αποκλειστικά στο πρόσωπο του Κυριάκου Μητσοτάκη. Καµία κουβέντα για τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που υλοποιήθηκαν. Πρόκειται για µια βολική αφήγηση, που λειτουργεί ως βαλβίδα αποσυµπίεσης της κοινωνικής δυσαρέσκειας, µε σκοπό τη διατήρηση της εξουσίας στα ίδια χέρια -ακόµη κι αν προσωρινά αλλάξει η «βιτρίνα».

Η κρίση όµως που βιώνει η ελληνική κοινωνία -η ασφυκτική αποδιάρθρωση του παραγωγικού µοντέλου, οι διευρυνόµενες ανισότητες, η περιβαλλοντική υποβάθµιση- δεν είναι έργο ενός µόνο προσώπου. Είναι το συλλογικό αποτέλεσµα των στρατηγικών επιλογών της Νέας Δηµοκρατίας και των οικονοµικών ελίτ που αυτή εκπροσωπεί.

Το αίτηµα για πολιτική αλλαγή, λοιπόν, δεν µπορεί να εξαντλείται σε µια τελετουργική αποχώρηση του κ. Μητσοτάκη.

Αυτό που απαιτείται είναι µια βαθιά ρήξη µε το σύστηµα εξουσίας που παράγει και αναπαράγει µια άδικη κανονικότητα.

Ρεαλιστική εναλλακτική λύση

Η πρόκληση είναι να αρθρωθεί µια άλλη, νέα, σύγχρονη Αριστερά –νεοσοσιαλιστική, οικολογική, βαθιά δηµοκρατική– που δεν θα εξαντλείται στην καταγγελία προσώπων, αλλά θα προτείνει ένα τολµηρό, ρεαλιστικό και πειστικό σχέδιο.

Ένα σχέδιο για την παραγωγική ανασυγκρότηση, την κοινωνική δικαιοσύνη και την αυτοπεποίθηση µιας κοινωνίας που δεν θέλει να επιστρέψει στις συνταγές του παρελθόντος –ούτε του προηγούµενου αιώνα, ούτε καν της προηγούµενης εικοσαετίας. Οι αλλεπάλληλες κρίσεις –οικονοµική, υγειονοµική, περιβαλλοντική, γεωπολιτική– και η τεχνολογική έκρηξη έχουν δηµιουργήσει νέες ανάγκες. Ήρθε η ώρα για ένα νέο κοινωνικό συµβόλαιο. Και αυτό πρέπει να καθιστά ευδιάκριτη την κοινωνική συµµαχία που έχει λόγους να το εκφράσει κυβερνητικά

Σε αυτό το τοπίο, τα φαινόµενα τύπου Λεξ δεν είναι απλώς µια πολιτισµική τάση. Είναι η φωνή µιας γενιάς που αισθάνεται ότι κανένα υπάρχον πολιτικό σχήµα δεν την εκφράζει. Στις συναυλίες εκφράζονται µια κοινή, άγρια συνείδηση: το σύστηµα έχει χρεοκοπήσει, οι ψεύτικες υποσχέσεις τελείωσαν, και η ζωή µας δεν είναι αντικείµενο διαχείρισης αλλά πεδίο αναδηµιουργίας.

Αν ο σύγχρονος Σοσιαλιστικός Αριστερός, και οικολογικός χώρος θέλει να σταθεί στο ύψος της ιστορικής στιγµής, δεν µπορεί να αντιµετωπίζει αυτά τα ρεύµατα ως περιθωριακά ή «νεανικά ξεσπάσµατα».

Ο προοδευτικός σοσιαλιστικός και οικολογικός χώρος, µια σύγχρονη άλλη σοσιαλιστική αριστερά οφείλει να µιλήσει µε την ίδια καθαρή γλώσσα. Δεν µπορεί να επενδύει σε κυβερνητικές λύσεις που περιορίζονται στην αντικατάσταση του αρχηγού της ΝΔ, αφήνοντας άθικτο τον ταξικό πυρήνα της πολιτικής της. Απαιτείται δηµόσια και καθαρή δέσµευση: καµία άµεση ή έµµεση συνεργασία µε τις δυνάµεις που παρήγαγαν την κρίση.

Και αυτό, όχι για λόγους ηθικής καθαρότητας, αλλά γιατί χωρίς αυτή τη ρήξη, καµία κοινωνική πλειοψηφία δεν θα πιστέψει ότι τα πράγµατα µπορούν πραγµατικά να αλλάξουν.

Η εποχή µας απαιτεί ένα σχέδιο που να ενώνει τις ριζοσπαστικές διεκδικήσεις: εργασιακά δικαιώµατα, βιώσιµη ανάπτυξη, καθολική κοινωνική ασφάλιση, δηµοκρατία σε κάθε πτυχή του συλλογικού βίου. Η προοπτική της κοινωνικής δικαιοσύνης και της αξιοπρέπειας δεν µπορεί να προκύψει από τη «βελτίωση» των πολιτικών που µας έφεραν ως εδώ. Ούτε από έναν στείρο αντικυβερνητισµό χωρίς όραµα. Γίνεται οξυγόνο για τη χώρα και τους πολίτες το αίτηµα να επανέλθει η πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική

Το αίτηµα είναι ξεκάθαρο και αδιαπραγµάτευτο: όχι άλλη ανακύκλωση φθαρµένων λύσεων. Αυτό που χρειάζεται είναι η συγκρότηση µιας νέας, ρεαλιστικής, ριζοσπαστικής και προοδευτικής πρότασης –όχι ως σηµαία ευκαιρίας, αλλά ως προϋπόθεση για µια πραγµατικά εναλλακτική πορεία.

Γι’ αυτό ακριβώς πρέπει τώρα να επισπευσθούν διεργασίες /καταλύτης όχι για την συγκόλληση προσώπων αλλά για την ανασύνθεση του προοδευτικού χώρου!

Να µην αντιγράψουµε αλλά να διδαχθούµε

Ας διδαχθούµε από την ιστορική εµπειρία όχι για να αντιγράψουµε αλλά να αξιοποιήσουµε την διαλεκτική, την µέθοδο σκέψης! Για τις σύγχρονες ανάγκες!

Όταν προσφέρθηκε στον Ανδρέα Παπανδρέου να ηγηθεί της Ένωσης Κέντρου το προσπέρασε! Γιατί διέκρινε ότι το αίτηµα της κοινωνίας αφορούσε αλλαγές στο κοινωνικό το παραγωγικό µοντέλο το ρόλο του κράτους και το στίγµα της χώρας στις διεθνείς και ευρωπαϊκές διεργασίες.

Δηµιούργησε ένα φορέα πρόσφορο για συνάντηση όλων των ρευµάτων του προοδευτικού χώρου και των γενεών για να χρησιµοποιήσουν την εµπειρία τους σε λύσεις όµως σύγχρονων προβληµάτων. Και αυτό το αγκάλιασε η κοινωνία.

Τι χρειάζεται σήµερα;

Μια καταλυτική διεργασία, ένας σύγχρονος χώρος συνάντησης των προοδευτικών ρευµάτων και των γενεών που θα εκφράσουν την κοινωνική συµµαχία που ζητά αλλαγή πολιτικής και όχι εναλλαγές προσώπων!

Πρέπει να δυναµώσουµε τις πρωτοβουλίες και τις διεργασίες ! Να πάµε τώρα ένα βήµα πιο µπροστά όχι µόνο µε το αίτηµα της προοδευτικής συνεργασίας, όχι µε τις συγκολλήσεις που παραπέµπουν σε αγωνιες ρόλων, αλλά µε αυτό της συµβολής για την πολιτική έκφραση της υφιστάµενης κοινωνικής πλειοψηφίας

Υπάρχουν και οι ιδέες και τα πρόσωπα ας τα θέσουµε προ των ευθυνών τους.

Η κοινωνική αντιπολίτευση στις συγκεντρώσεις δείχνει τις πληγές και ζητά οξυγόνο για το ρόλο του κράτους, την παραγωγική ανασυγκρότηση µε δίκαιη συµµετοχή των συντελεστών, την πρόσβαση στα χρηµατοδοτικά εργαλεία και την ανατροπή της περιφερειακής εγκατάλειψης. Ζητά µια χώρα µε πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που θα εγγυάται την πρόσβαση όλων στα κοινά αγαθά και τις τεχνολογίες…

* π. Βουλευτής