Με όποιον παράγοντα της αγοράς –ειδικά όσοι ασχολούνται με την
λεγόμενη «μακροοικονομική» εικόνα- κι αν μιλήσεις το τελευταίο
διάστημα, το θέμα συζήτησης είναι ένα: ότι η παρούσα συγκυρία,
με τις ανατιμήσεις, τον πληθωρισμό και την ακρίβεια που έχουν
έρθει για να μείνουν αρκετούς ακόμη μήνες, αποτελεί την πλέον
ακατάλληλη στιγμή για να αυξήσει τα επιτόκια η Ευρωπαϊκή
Κεντρική Τράπεζα. Μάλιστα, παρότι υποτίθεται ότι η αύξηση των
επιτοκίων συνιστά το κλασικό «αντίδοτο» στον αυξημένο
πληθωρισμό, όταν αυτός ο πληθωρισμός δεν έχει ως αιτία την
υπερβολική ζήτηση, τότε η αύξηση των επιτοκίων μπορεί απλώς
να αποτελέσει το φάρμακο που… σκοτώνει τον ασθενή.
Το λένε ο ένας μετά τον άλλο αρκετοί μεγάλοι οικονομικοί
παράγοντες, στελέχη της τραπεζικής αγοράς, αλλά και διαπρεπείς
οικονομολόγοι. Η αύξηση των επιτοκίων θα καταστήσει
δυσχερέστερο τον δανεισμό των επιχειρήσεων και θα βάλει
δύσκολα στις υπερχρεωμένες χώρες, όπως η Ελλάδα.
Ωστόσο, η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, μόλις προχθές
επιβεβαίωσε την ειλημμένη απόφαση της Φρανκφούρτης να
προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων κατά 0,5%, σε δύο δόσεις,
ως τον προσεχή Σεπτέμβριο. Η πρώτη αύξηση θα γίνει τον Ιούλιο
και θα είναι της τάξης του 0,25% και άλλη μία ίδια αύξηση θα λάβει
χώρα δύο μήνες μετά. Στόχος της ΕΚΤ είναι να εξουδετερώσει το
αρνητικό επιτόκιο του -0,5% που ισχύει τώρα και να φτάσει στο
μηδέν.
Βεβαίως, ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι ακόμη και η ίδια η
Κριστίν Λαγκάρντ δεν είναι καθόλου «ζεστή» στη λήψη μίας τέτοιας απόφασης. Ταυτοχρόνως, υπάρχουν κι άλλοι κεντρικοί τραπεζίτες
που θεωρούν ακατάλληλη την απόφαση αυτή –φημολογείται δε ότι
και ο «δικός μας», Γιάννης Στουρνάρας συγκαταλέγεται σ’ αυτούς,
ενώ το ίδιο θρυλείται και για τον νυν πρωθυπουργό της Ιταλίας και
πρώην κεντρικό τραπεζίτη της Ευρωζώνης, Μάριο Ντράγκι.
Όπως και να έχει, φαίνεται ότι οι πιέσεις στο εσωτερικό της ΕΚΤ
έχουν ήδη επανέλθει, ενώ ταυτοχρόνως περπατησιά ανοίγουν και
οι λεγόμενοι «φειδωλοί» του Βορρά: ο γερμανός υπουργός
Οικονομικών, Κρίστιαν Λίντνερ, «αντιδρώντας» στην απόφαση για
παράταση της ρήτρας διαφυγής και για το 2023, έδειξε μεν να
αναγνωρίζει ότι δεν γίνεται αλλιώς, αλλά ταυτοχρόνως έκανε λόγο
για «πλεονασματικούς προϋπολογισμούς».
Με άλλα λόγια, το γνωστό… μπλοκ των χωρών του Βορρά στέλνει
μηνύματα πως δε θα αφήσει την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία
και τα «απόνερα» της πανδημίας στην παγκόσμια οικονομία να
στείλουν στον κάλαθο των αχρήστων το δόγμα αυστηρής
δημοσιονομικής ορθοδοξίας, του οποίου αποτέλεσαν εξάλλου
θεματοφύλακες καθ’ όλη τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης.
2523
Κάπως έτσι, φτάνουμε στην απόφαση για αύξηση των επιτοκίων,
ακόμη και με κεντρικούς τραπεζίτες να είναι απρόθυμοι να
στηρίξουν μία τέτοια απόφαση. Το πρόβλημα, όμως, δεν είναι οι
απρόθυμοι τραπεζίτες, αλλά οι άφωνοι πρωθυπουργοί που δεν
κάνουν κάτι για την διασφάλιση των συμφερόντων των χωρών
τους, όπως ο Κυριάκος Μητσοτάκης.