Το πολιτικό σκηνικό άλλαξε ραγδαία από τις εκλογές του 2023 και στη συνέχεια από τις Ευρωεκλογές του Ιουνίου του 2024. Δεν άλλαξε µόνο για την Κυβέρνηση και την ΝΔ, που παραµένει και δηµοσκοπικά και εκλογικά πρώτη, αλλά µε µια πολύ µεγάλη φθορά και συρρίκνωση (δηµοσκοπικά για την ώρα) των ποσοστών της και µε ανοιχτό το ενδεχόµενο να µην έχει αυτοδυναµία.
Άλλαξε το πολιτικό σκηνικό και για την αντιπολίτευση και δη για την λεγόµενη Κεντροαριοστερά και µάλιστα µε τρόπο δραµατικό. Τα όσα διαδραµατίζονται πλέον σε αυτόν τον χώρο που άλλοτε ήταν πολιτικά και κοινωνικά κυρίαρχoς, θυµίζουν τον τίτλο µιας εξαιρετικής ταινίας του 1974, «Ο καθένας για τον εαυτό του και ο Θεός εναντίον όλων» του εµβληµατικού Γερµανού σκηνοθέτη και δηµιουργού Βέρνερ Χέρτσογκ.
Ο χώρος που έδινε πλειοψηφίες και ενοποιούσε ισχυρές κοινωνικές συµµαχίες σε κυβερνητική προοπτική (πρωτίστως και για πολλά χρόνια το ισχυρό ΠΑΣΟΚ και µετά ο ΣΥΡΙΖΑ) βρίσκεται σε «σπιράλ» πολυδιάσπασης, ασυνεννοησίας, φθοράς, πολιτικής και κοινωνικής αποδροµής.
Ένα σηµαντικό κοµµάτι της κοινωνίας πιεσµένο οικονοµικά και κοινωνικά φαίνεται να αναζητά διέξοδο και αλλαγή κυβέρνησης και πολιτικών, ακόµη και µε απόγνωση και σπασµωδικά. Όµως οι πολίτες όταν δεν βλέπουν συγκροτηµένη εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης κινούνται και µε αυτό τον τρόπο. Ακόµη και αν η συγκροτηµένη εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης, για ένα διάστηµα δεν είναι πλειοψηφική, δεν φαίνεται ότι µπορεί να επικρατήσει σε µια επικείµενη εκλογική αναµέτρηση, ωστόσο είναι και παραµένει σταθερός πυλώνας και δηµιουργεί προσδοκίες και πρωτίστως προτάσεις και κυβερνητικό πρόγραµµα. Δηµιουργεί πρωτίστως ισχυρές προσβάσεις στην κοινωνία την οποία και κινητοποιεί µε βάση τα προβλήµατά της.
ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά κ.ά. αυτές τις ώρες απλά οµφαλοσκοπούνται και περιχαρακώνονται. Και αν ακόµη δεν µπορούν να συνδιαλλαγούν µεταξύ τους για µια ανασύνθεση της Κεντροαριστεράς, τουλάχιστον έστω και από µόνας δεν µπορούν να χαράξουν µια πορεία ανάταξης και ισχυροποίησης, ώστε κάποια στιγµή το πιο ισχυρό κόµµα (δηµοσκοπικά να αγγίζει ένα διψήφιο κοντά στο 20%) να συµπαρασύρει σε µια κοινή πολιτική πορεία κυβερνητικής πλειοψηφίας και τα υπόλοιπα.
Το πιεσµένο οικονοµικά και κοινωνικά τµήµα της κοινωνίας που αναζητά έστω µια στοιχειώδη αλλαγή πολιτικών, ακόµη και µέσα από έκφραση αγανάκτησης, αναζητά εναγωνίως λύση. Κάποιοι λένε ότι ο αντισυστηµισµός επιβάλλεται ως ο άλλος πυλώνας απέναντι στη ΝΔ. Και αυτό γιατί «φουσκώνουν» δηµοσκοπικά τα πανιά της «Πλεύσης Ελευθερίας» της Ζωής Κωνσταντοπούλου. Το πόσο αποδίδει την πραγµατικότητα ο όρος αντισυστηµισµός, είναι µια µεγάλη συζήτηση. Όπως είναι ακόµη νωρίς, καθώς οι κάλπες φαίνονται να είναι ακόµα µακριά, να πει κάποιος το πώς θα συµπεριφερθεί και αυξηθεί περαιτέρω αυτό το σηµαντικό κοµµάτι της κοινωνίας που είναι πιεσµένο οικονοµικά και κοινωνικά.
Ωστόσο η δηµοσκοπική εκτίναξη της «Πλεύσης Ελευθερίας» της Ζωής Κωνσταντοπούλου και η σταθεροποίησή της στη δεύτερη θέση πίσω από την ΝΔ, αν µη τι άλλο καλύπτει το κενό που αφήνει η συρρικνούµενη και χωρίς πρόγραµµα και πολιτική φρεσκάδα Κεντροαριστερά (ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά κ.ά.).
Η φύση, λέγανε και λένε στελέχη, της Κεντροαριστεράς και αναλυτές απεχθάνεται το κενό και κάτι άλλο έρχεται και το καλύπτει. Όπως και να είναι, ακόµα και συγκυριακά, για την ώρα το πολιτικό κενό της αντιπολίτευσης φαίνεται να καλύπτει η Πλεύση Ελευθερίας και η Ζωή Κωνσταντοπούλου. Τουλάχιστον για την ώρα.
Το αν θα υπάρχει «επιστροφή» της Κεντροαριστεράς είναι ένα δύσκολο ερώτηµα και η απάντηση του εξαρτάται όχι µόνο από τις ευρύτερες πολιτικές εξελίξεις, αλλά και από τις επιλογές και τις πρωτοβουλίες των κοµµάτων της Κεντροαριστεράς.
Πρωτίστως θα πρέπει να διαµορφωθεί µια σοβαρή Προγραµµατική Συµφωνία και ένα αξιόπιστο και ρεαλιστικό κυβερνητικό πρόγραµµα και όχι να συνεχίζονται οι λογικές της περιχαράκωσης, των µεταγραφών προσώπων και της εσωστρέφειας.
Δηµοσκοπικά µεγαλύτερο παραµένει ακόµη το ΠΑΣΟΚ σε σχέση µε ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Αριστερά. Ωστόσο και αυτό παραµένει περιορισµένης εµβέλειας µε αρκετά οργανωτικά, πολιτικά και επικοινωνιακά προβλήµατα. Όµως ακόµα και να µην θελήσει να συµπορευθεί µε τα υπόλοιπα κόµµατα της Κεντροαριστεράς και να επιλέξει (όπως φαίνεται να θέλει µια µερίδα στελεχών του) να συγκυβερνήσει µε το πρώτο κόµµα που θα είναι πλην απροόπτου η ΝΔ (χωρίς αυτοδυναµία), θα πρέπει να διευρυνθεί, να µεγαλώσει, να αυξήσει την εκλογική επιρροή του και να φτάσει τουλάχιστον λίγο πάνω από το 20%. Διαφορετικά -αν βγαίνουν τα νούµερα- ή θα είναι ο «µικρός συνεταίρος» που θα τον καταπιεί ο «µεγάλος συνεταίρος» (όπως στην περίοδο της συγκυβέρνησης επί µνηµονίων), είτε αν δεν βγαίνουν τα νούµερα θα πάει σε κυβέρνηση µε ΝΔ και µε άλλους εταίρους, ή αν δεν µετέχει θα εισπράξει τεράστιο κόστος καθώς θα του καταλογιστούν ευθύνες ότι αφήνει την χώρα ακυβέρνητη και σε χάος.
Ο Σύριζα έχει ακόµη πιο δύσκολο δρόµο, γεµάτο µε αγκάθια και αν δεν προχωρήσει (που φαίνεται δύσκολο) της ανασύνθεσης της Κεντροαριστεράς και µιας προγραµµατικής σύγκλισης, θα δώσει έναν πολύ δύσκολο αγώνα για την πολιτική του επιβίωση.
