Να γίνει το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ αφετηρία για τη µεταρρύθµιση στον πρωτογενή τοµέα

Tου ΑΝΔΡΕΑ ΒΟΡΥΛΛΑ *

Το πρόσφατο σκάνδαλο στον ΟΠΕΚΕΠΕ δεν αποτελεί απλώς µια ακόµη υπόθεση κακοδιαχείρισης· είναι µια ακόµη πληγή στο σώµα του πρωτογενούς τοµέα, ο οποίος εδώ και χρόνια δοκιµάζεται. Η αποκάλυψη ότι δηµόσιοι πόροι, χρήµατα του Έλληνα και του Ευρωπαίου φορολογούµενου, χρησιµοποιήθηκαν µε τρόπο αδιαφανή ή και παράνοµο, δεν είναι ζήτηµα που µπορεί να περάσει στα ψιλά γράµµατα. Αντιθέτως, αποτελεί ηχηρό καµπανάκι για την ανάγκη βαθιάς θεσµικής ανασυγκρότησης, αυστηρότερων ελέγχων και επιστροφής στην πολιτική σοβαρότητα που οφείλουµε στους πολίτες.

Ο αγρότης, ο κτηνοτρόφος, ο άνθρωπος της υπαίθρου δεν έχει την πολυτέλεια της ανεκτικότητας απέναντι σε τέτοια φαινόµενα. Δουλεύει από το χάραµα µέχρι τη δύση, συχνά µε αβέβαιο εισόδηµα, µε το κόστος παραγωγής να ανεβαίνει και µε τις διεθνείς αγορές να πιέζουν ασφυκτικά. Όταν λοιπόν βλέπει ότι χρήµατα που προορίζονται για τη στήριξή του, για την ενίσχυση της παραγωγής του και τη διασφάλιση της βιωσιµότητάς του, ενδέχεται να καταλήγουν αλλού, αισθάνεται –και δικαιολογηµένα– προδοµένος.

Ας είµαστε ξεκάθαροι: το πρόβληµα δεν είναι µόνο το σκάνδαλο αυτό καθεαυτό. Το πρόβληµα είναι ότι ο πρωτογενής τοµέας έχει µείνει για χρόνια χωρίς στρατηγικό σχέδιο, χωρίς σαφή προσανατολισµό και χωρίς τολµηρές πολιτικές αποφάσεις. Το ενεργειακό κόστος παραµένει δυσβάσταχτο. Τα λιπάσµατα και οι ζωοτροφές έχουν εκτοξευθεί. Η γραφειοκρατία πνίγει τον παραγωγό περισσότερο από τα χρέη του. Η έλλειψη εργατικών χεριών γίνεται κάθε χρόνο και πιο εµφανής, την ώρα που οι νέοι εγκαταλείπουν την ύπαιθρο γιατί δεν βλέπουν προοπτική.

Διεθνής ανταγωνισµός

Την ίδια στιγµή, ο διεθνής ανταγωνισµός εντείνεται. Προϊόντα εισάγονται στη χώρα µας µε χαµηλότερο κόστος, προερχόµενα από χώρες που δεν τηρούν τις δικές µας αυστηρές γεωργικές και περιβαλλοντικές προδιαγραφές. Το αποτέλεσµα είναι διπλό: ο Έλληνας παραγωγός χάνει το εισόδηµά του, ενώ ο Έλληνας καταναλωτής συχνά δεν γνωρίζει τι πραγµατικά φτάνει στο πιάτο του.

Όλα αυτά απαιτούν µια πολιτική απάντηση που να υπερβαίνει τους κύκλους των σκανδάλων.

Πρώτον, χρειάζεται πλήρης διαφάνεια και λογοδοσία σε κάθε δηµόσιο οργανισµό, ξεκινώντας από τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Με σύγχρονα συστήµατα ελέγχου, ψηφιοποίηση διαδικασιών, αξιολόγηση στελεχών και αποκοµµατικοποίηση της διοίκησης.

Δεύτερον, οφείλουµε να ξαναδούµε συνολικά το παραγωγικό µοντέλο της χώρας. Να στηρίξουµε µε πραγµατικά κίνητρα τους νέους αγρότες. Να επενδύσουµε στην αγροτική εκπαίδευση, στην καινοτοµία, στη συνεταιριστική οργάνωση που να λειτουργεί µε διαφάνεια και επαγγελµατισµό.

Τρίτον, η επανίδρυση της Αγροτικής Τράπεζας ως µιας τράπεζας ειδικού σκοπού είναι επιβεβληµένη και αναγκαία αλλά µε διαφορετική µορφή, θα χρηµατοδοτεί µε εµπορικούς όρους αποκλειστικά και µόνο σύγχρονους Γεωργικούς Συνεταιρισµούς, που κάνουν µεταποίηση του προϊόντος τους, διοικούνται από επαγγελµατίες της αγοράς, καλλιεργούν µε σύγχρονες µεθόδους, παράγουν προϊόντα υψηλής προστιθέµενης αξίας και πραγµατοποιούν εξαγωγές των προϊόντων τους.

Τέταρτον, πρέπει να µειώσουµε το κόστος παραγωγής: µε ενεργειακές κοινότητες, στοχευµένες φοροελαφρύνσεις και ενίσχυση των υποδοµών. Και τέλος, να προστατεύσουµε τα ελληνικά προϊόντα µε ισχυρούς ελέγχους στην αγορά και στήριξη της εξωστρέφειας.

Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι ντροπή. Αλλά µπορεί –και πρέπει– να γίνει αφετηρία για κάτι καλύτερο. Για έναν πρωτογενή τοµέα ισχυρό, ανταγωνιστικό και αξιοπρεπή. Για έναν αγρότη που θα νιώθει ότι το κράτος στέκεται πραγµατικά δίπλα του. Για µια Ελλάδα που δεν παραµένει θεατής, αλλά διεκδικεί το µέλλον της.

Στη ΝΙΚΗ θα συνεχίσουµε να είµαστε η φωνή του αγρότη, του µικροκαλιεργητή, του ανθρώπου που προσπαθεί µε τον ιδρώτα του να δώσει πάλι στην ελληνική γη και τα προϊόντα της αξία. Θα συνεχίσουµε να υπενθυµίζουµε αυτά που έχουν ξεχαστεί, ώστε να µην αποτελέσει ο πρωτογενής τοµέας στην χώρα µας αφορµή για µνηµόσυνα, αλλά πραγµατική βάση επανεκκίνησης της ελληνικής οικονοµίας µέσα από µια συνολική αναδιάρθρωση του οικονοµικού µοντέλου στην Ελλάδα. Αυτό το οφείλουµε σε όλους τους Έλληνες, γιατί χωρίς ανταγωνιστικό πρωτογενή τοµέα δεν µπορούµε να περιµένουµε καλύτερες µέρες στην οικονοµία µας.

* Βουλευτής Β2 Δυτικού Τοµέα Αθηνών µε τη ΝΙΚΗ