Στο Ζάππειο πραγματοποιήθηκε η υπογραφή της Διακυβερνητικής Συμφωνίας για τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ.
Τη συμφωνία υπέγραψαν παρουσία των πρωθυπουργών της Ελλάδας και του Ισραήλ Κυριάκου Μητσοτάκη και Μπεντζαμίν Νετανιάχου, και του Προέδρου της Κύπρου Νίκου Αναστασιάδη, από τους υπουργούς Ενέργειας των τριών χωρών Κωστή Χατζηδάκη, Γιουβάλ Στάινιτς και Γιώργο Λακκοτρύπη.
«Με μεγάλη χαρά υποδέχομαι σήμερα στην Αθήνα δύο πολύ καλούς φίλους», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στις κοινές δηλώσεις που ακολούθησαν. «Είναι το επιστέγασμα μιας στενής σχέσης» των τριών χωρών. Η Συμφωνία του Ζαππείου έχει διάσταση οικονομική, αναπτυξιακή διπλωματική, γεωστρατηγική, ανέφερε, σημειώνοντας ότι αποτελεί συμβολή στην εισήνη και στη γεωπολιτική σταθερότητα, γιατί αποδεικνύει την έμπρακτη διάθεση των κρατών προς τον σκοπό αυτό. «Θα αναβαθμίσει τη γεωστρατηγική υπεραξία Ελλάδας και Κύπρου στη Μεσόγειο», τόνισε. προσθέτοντας ότι θα εμβαθύνει τη συνεργασία με το Ισραήλ. Αφήνοντας αιχμές κατά της Τουρκίας, χωρίς να την κατονομάσει, ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι ο αγωγός θα συμβάλλει στη σταθερότητα της περιοχής, μακριά από ανέξοδους αναθεωρητισμούς.
«Ο αγωγός EastMed έρχεται να συμβάλλει στην αναμόρφωση ενός νέου ενεργειακού τοπίου», ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης, επισημαίνοντας ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τη δημιουργία του αγωγού. Παράλληλα, η χώρα μας καθίσταται κρίσιμος παίκτης στα ενεργειακά στη Μεσόγειο. Παράλληλα, χαιρέτισε τη στήριξη της Ιταλίας για τον αγωγό, λέγοντας ότι προσδοκά ότι η Ιταλία θα γίνει το τέταρτο μέλος της προσπάθειας.
Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε και στα ωφέλη του αγωγού, λέγοντας ότι θα υπάρξουν έσοδα παραγωγής, μεταφοράς και διανομής αερίου όσο και μείωση των τιμών στην αγορά. «Δεν υπογράψαμε μια συμφέρουσα συμφωνία, αλλά σφραγίσαμε και τη συνεργασία των χωρών μας», σε μια περίοδο κρίσιμη για την ασφάλεια. «Ο EastMed δεν αποτελεί απειλή για κανέναν. Τα τριμερή σχήματα δεν στρέφονται κατά κανενός. Η περιφερειακή συνεργασία είναι ανοπιχτή σε όλους, υπό μία προϋπόθεση: να σέβονται το διεθνές δίκαιο και τους κανόνες καλής γειτονίας. Δεν είναι ένας αγωγός οικονομικής πρόδου αλλά ένας αγωγός ειρήνης και συνεργασίας των χωρών της περιοχής», κατέληξε ο κ. Μητσοτάκης.
Αναστασιάδης: Ιστορικό γεγονός η σημερινή ημέρα
Από την πλευρά του, ο Νίκος Αναστασιάδης τόνισε ότι η συμφωνία επιβεβαιώνει ότι η συνεργασία των χωρών έχει ωριμάσει σε τέτοιο βαθμό, ώστε οι τρεις χώρες να μπορούν να προωθούν έργα με γεωπολιτική αξία. Ο αγωγός, ανέφερε, έχει τεράστια γεωπολιτική αξία για τις χώρες και την ευρύτερη περιοχή, ενώ θα συμβάλλει στην ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ.
Η σημασία του αγωγού θεωρείται τεράστια, καθώς ο EastMed αναμένεται ότι θα αλλάξει τα δεδομένα στην ανατολική Μεσόγειο, ενισχύοντας τη γεωπολιτική σημασία της Ελλάδας ως ενεργειακό κόμβο, ενώ θα συμβάλλει στην απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο.
«Σημαντική μέρα για Ελλάδα – Κύπρο – Ισραήλ», χαρακτήρισε τη σημερινή ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, που πραγματοποίησε διαδοχικές συναντήσεις με τον πρόεδρο της Κύπρου και τον πρωθυπουργό του Ισραήλ στο Μέγαρο Μαξίμου. Και οι τρεις αρχηγοί κρατών συναντήθηκαν σε τριμερή σύσκεψη στο Ζάππειο, λίγο πριν τη συμφωνία. Σε ανάλογο κλίμα ήταν οι δηλώσεις του Νίκου Αναστασιάδη, που έκανε λόγο για «ιστορικό ορόσημο.
Νετανιάχου: Ο αγωγός προσφέρει ασφάλεια στην περιοχή
Για ιστορική ημέρα για το Ισραήλ έκανε λόγο ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, σημειώνοντας ότι άνοιξε το κοίτασμα του Λεβαθιάν και υπάρχει μεγάλη ποσότητα με εξαιρετική ανάπτυξη, την ώρα που το Ισραήλ υπέγραψε συμφωνίες και με αραβικές χώρες.
Όπως και οι προηγούμενοι, ο κ. Νετανιάχου ανέφερε ότι ο αγωγός δεν απειλεί κανέναν και κάλεσε όποια χώρα το επιθυμεί να συνδράμει, ενώ αναφέρθηκε ιδιαίτερα σε Ιταλία και Αίγυπτο, λέφγοντας ότι η συμμετοχή τους θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο το έργο.
Ανάδειξη της Ελλάδας σε ευρωπαϊκό διαμετακομιστικό κόμβο
Ο αγωγός EastMed παρουσιάζει ιδιαίτερο γεωπολιτικό ενδιαφέρον και πλεονεκτήματα για τη χώρα μας σε σχέση με τις εναλλακτικές λύσεις για τη διοχέτευση του αερίου της ΝΑ Μεσογείου (αγωγός μέσω Τουρκίας, υγροποίηση φυσικού αερίου σε εγκαταστάσεις της Αιγύπτου), καθότι:
- Συμβάλλει στην ανάδειξη της Ελλάδας σε ευρωπαϊκό διαμετακομιστικό κόμβο.
- Αναμένεται να δημιουργήσει άμεσες, έμμεσες και προκαλούμενες οικονομικές επιδράσεις, κατά τη φάση ανάπτυξης, κατασκευής και λειτουργίας του έργου.
- Ανοίγει ουσιαστικά έναν νέο ενεργειακό διάδρομο ο οποίος θα καλύψει μελλοντικά και τα κοιτάσματα του Ελλαδικού χώρου.
- Διευκολύνει την οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας και της Κύπρου, καθώς και την αύξηση του ανταγωνισμού στην τελική αγορά φυσικού αερίου.
- Διασφαλίζει την παροχή φυσικού αερίου σε περιοχές της Ελλάδας, οι οποίες δεν έχουν πρόσβαση στο Εθνικό Δίκτυο, όπως η Κρήτη η Πελοπόννησος και η Δυτική Ελλάδα. Συνεπώς, διευκολύνει την αντικατάσταση του πετρελαίου με φυσικό αέριο, με ισχυρό, θετικό αντίκτυπο στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στις προαναφερθείσες περιοχές.
- Ενισχύει την ασφάλεια εφοδιασμού της Κύπρου, της Ελλάδας και της Ευρώπης γενικότερα.
- Πληροί όλα τα κριτήρια διαφοροποίησης των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (πηγή, παραγωγός, όδευση).
- Εξασφαλίζει την επένδυση μέσω της σύναψης μακροχρόνιων συμβάσεων προμήθειας αερίου πριν τη λήψη της επενδυτικής απόφασης, στα πρότυπα των συμβάσεων αερίου από το Αζερμπαϊτζάν (κοίτασμα Shah Deniz II).
Τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου
Μήκος: 1.872 χλμ., εκ των οποίων 1.335 χλμ. περίπου υποθαλάσσιο τμήμα και 537 χλμ. περίπου χερσαίο.
Αρχική Δυναμικότητα: 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (ΔΚΜ) φ.α. ετησίως.
Επέκταση Δυναμικότητας: έως 20 ΔΚΜ φ.α. ετησίως.
Προϋπολογισμός (για την αρχική δυναμικότητα): 5,2 δισ. ΕΥΡΩ.
Ο αγωγός Eastern Mediterranean Pipeline («EastMed») αποσκοπεί στην απευθείας διασύνδεση των κοιτασμάτων της Νοτιοανατολικής Μεσογείου με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Φυσικού Αερίου, μέσω της Ελλάδας.
Εκτείνεται σε μήκος περίπου 1.900 χιλιομέτρων, με σχεδιαζόμενη δυναμικότητα 10 ΔΚΜ φ.α. ετησίως, ξεκινώντας από τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο μέχρι το σημείο διασύνδεσης με τον αγωγό ΠΟΣΕΙΔΩΝ. Το έργο αποτελείται από τα παρακάτω επιμέρους τμήματα:
• 165χλμ, περίπου υποθαλάσσιου αγωγού από την Λεκάνη της Λεβαντίνης μέχρι την Κύπρο.
• 732χλμ περίπου υποθαλάσσιου αγωγού από την Κύπρο έως την Κρήτη.
• 421χλμ. περίπου Υποθαλάσσιου αγωγού από την Κρήτη μέχρι την Πελοπόννησο.
• 292 χλμ περίπου για τη διάσχιση της Πελοπόννησο μέχρι τα παράλια του Πατραϊκού κόλπου
• 17 χλμ. περίπου υποθαλάσσιου αγωγού για τη διάσχιση του Πατραϊκού κόλπου.
• 245 χλμ για τη διάσχιση της Δυτικής Ελλάδας μέχρι το Φλωροβούνι Θεσπρωτίας.
Στο Φλωροβούνι προβλέπεται η διασύνδεσή του με τον υποθαλάσσιο αγωγού φ.α. Ελλάδας – Ιταλίας ΠΟΣΕΙΔΩΝ, μήκους 210 χλμ περίπου. Το κόστος κατασκευής του υποθαλάσσιου αγωγού ΠΟΣΕΙΔΩΝ ανέρχεται σε 0.9 δισ. ΕΥΡΩ.
Από το καλοκαίρι του 2014, την ανάπτυξη του αγωγού EastMed έχει αναλάβει και διεκπεραιώνει η ελληνική εταιρεία «Υποθαλάσσιος Αγωγός Φυσικού Αερίου Ελλάδος – Ιταλίας ΠΟΣΕΙΔΩΝ Α.Ε.», στην οποία συμμετέχουν ισοµερώς η ΔΕΠΑ και η Ιταλική EDISON.
Το κόστος του αγωγού Eastmed μέχρι την Ιταλία έχει υπολογισθεί σε περίπου 6 δισ. $. Ωστόσο, με τη συνεχή τεχνολογική εξέλιξη, η δυναμικότητα του αγωγού ενδέχεται να αυξηθεί περαιτέρω, μεταφέροντας με οικονομίες κλίμακας ποσότητες πέραν των 10 ΔΚΜ ετησίως του αρχικού σχεδιασμού του, γεγονός το οποίο θα αλλάξει άρδην την οικονομική δυναμική του έργου.
