«Η Ελλάδα απορρίπτει κάθε ενέργεια ή δράση που βασίζεται σε ανυπόστατες ή άκυρες συμφωνίες», ανέφεραν χθες, Κυριακή (13/7) διπλωματικές πηγές, σχετικά με τη ρηματική διακοίνωση της Λιβύης, στον ΟΗΕ. Με βάση το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, η προσωρινή κυβέρνηση της Τρίπολης αμφισβητεί τη μέση γραμμή, που έχει χαράξει η Ελλάδα, στα θαλάσσια σύνορα των δύο χωρών, και βάσει της οποίας έχουν χαραχθεί τα οικόπεδα, όχι μόνο δυτικά, αλλά και νότια της Κρήτης, και τα οποία προσφέρθηκαν για αδειοδότηση ερευνών με Ρηματική Διακοίνωση προς τον ΟΗΕ. Ήταν, μάλιστα, η πρώτη φορά που με επίσημο έγγραφο η Λιβύη αψηφά την ΑΟΖ νότια της Κρήτης, βάσει του τουρκολιβυκού μνημονίου. Και αυτό, σε μία συγκυρία, που η χώρα μας δέχεται αφόρητες μεταναστευτικές πιέσεις, ως αποτέλεσμα της εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού από την Ανατολική Λιβύη.
Οι Λίβυοι κάνουν λόγο για παραβίαση κυριαρχικών τους δικαιωμάτων και για λιβυκές θαλάσσιες περιοχές, οι οποίες δεν έχουν οριοθετηθεί. Ωστόσο, στους χάρτες που καταθέτουν, έχουν με διακεκομμένη γραμμή τα όρια με την Ελλάδα, όπως τα διεκδικούν βάσει του τουρκολιβυκού μνημονίου, όρια τα οποία στερούν, ατά παράβαση κάθε έννοιας δικαίου, τα μικρά νησιά – ακόμη και την Κρήτη – από την επήρειά τους, φτάνοντας στο σημείο σχεδόν εκμηδενισμού, σχετικά με το τι ακριβώς δείχνουν οι χάρτες και το περιεχόμενο της ρηματικής διακοίνωσης.
Αυτό που προκαλεί εύλογα ερωτηματικά είναι ότι η Ρηματική Διακοίνωση επιδόθηκε στις 20 Ιουνίου και δημοσιεύτηκε στις 3 Ιουλίου. Που σημαίνει ότι είναι αδύνατον να μην είχε ενημερωθεί η Αθήνα και οι υπηρεσίες του ΥΠΕΞ.
Η Αθήνα, που ανέμενε αυτή την αντίδραση, θα απαντήσει με αντίστοιχη επιστολή στον ΟΗΕ, η οποία θα παρουσιάζει την ελληνική θέση και θα απορρίπτει, φυσικά, τις προειδοποιήσεις που αφορούν την άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων. Επίσης, θα επαναλαμβάνει την απόλυτη αντίθεση του Τουρκολιβυκού Μνημονίου – στο οποίο στηρίζεται η λιβυκή ρηματική διακοίνωση – προς το Δίκαιο της Θάλασσας και το εθιμικό διεθνές δίκαιο.
Όσον αφορά στο αν ήταν αναμενόμενη η αντίδραση της Λιβύης να στείλει ρηματική Διακοίνωση στον ΟΗΕ για το θέμα των Οικοπέδων νοτίως της Κρήτης, ο Νίκος Μελέτης διευκρινίζει ότι η συνήθης, κίνηση, καθώς πάντα, όταν προκύπτουν τέτοια ζητήματα και μετά από διαβήματα και διπλωματικές αντιδράσεις, υπάρχει και ρηματική διακοίνωση στον ΟΗΕ, στην οποία καταγράφονται οι θέσεις των μερών.
Δηλαδή η ρηματική διακοίνωση των Λιβύων αποσκοπεί στο να υπενθυμίσει πως υφίστανται διαφορές μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης, καθώς δεν έχει υπάρξει, φυσικά, συμφωνία οριοθέτησης.
Αυτό που κινητοποιεί τη λιβυκή πλευρά είναι το γεγονός ότι η Ελλάδα όχι μόνο όρισε μονομερώς τη μέση γραμμή βάσει του Δικαίου της Θάλασσας, αλλά προχωρά και στην άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της σε αυτή την περιοχή της δυνητικής ελληνικής ΑΟΖ, με μεγάλες αμερικανικές εταιρείες να έχουν ήδη εισέλθει ή να ετοιμάζονται να μπουν για έρευνες.
Για τον «διάλογο» στον οποίο αναφέρονται οι Λίβυοι στην επιστολή, ο Νίκος Μελέτης τονίζει ότι όπως και στην επιστολή του 2019, δηλώνουν πρόθυμοι για διάλογο και διαπραγμάτευση. Ο Γ. Γεραπετρίτης την προηγούμενη Κυριακή στη Βεγγάζη έθεσε στο τραπέζι την πρόταση για τεχνοκρατικές ομάδες, οι οποίες θα συζητήσουν το θέμα της οριοθέτησης – και πιστεύω ότι το ίδιο θα επιχειρηθεί και στην Τρίπολη κατά την επικείμενη επίσκεψή του.
Σε αυτή τη φάση να ασκηθεί πίεση στη Λιβύη, προσθέτει ο κ. Μελέτης, ώστε παρά την ασταθή πολιτική της κατάσταση, να εισέλθει σε τροχιά διαλόγου, με τελική κατάληξη τη Χάγη. Και τότε θα είναι δύσκολο να αποφύγει το να τεθεί ενώπιον του Δικαστηρίου και το ίδιο το τουρκολιβυκό Μνημόνιο.
Ρηματική διακοίνωση της Λιβύης στον ΟΗΕ
«Η κυβέρνηση του κράτους της Λιβύης θεωρεί αυτή την ενέργεια ως σαφή παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων και ένα μονομερές μέτρο που στερείται νομικής βάσης ή διμερούς συμφωνίας. Συνιστά σοβαρή παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, ιδίως των διατάξεων της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας».
Στους χάρτες οι οποίοι επισυνάπτονται στη Ρηματική Διακοίνωση της Τρίπολης, αποτυπώνεται η οριοθετική γραμμή που υιοθετεί η Λιβύη ως συνέχεια του Τουρκο-λιβυκού Μνημονίου, η οποία ουσιαστικά εξαφανίζει την ελληνική ΑΟΖ νοτίως της Κρήτης.
Αν και στη λιβυκή Ρηματική Διακοίνωση που επιδόθηκε στις 20 Ιουνίου και δημοσιεύθηκε στις 3 Ιουλίου A/79/860 στον ΟΗΕ) αναφέρεται ότι αυτές οι περιοχές είναι «αντικείμενο της άλυτης διαφοράς μεταξύ Λιβύης και Ελλάδας» στο ίδιο κείμενο , χαρακτηρίζονται ως «λιβυκές θαλάσσιες περιοχές» και επισημαίνεται ότι με τη χάραξη των ελληνικών οικοπέδων επιχειρούνται τετελεσμένα εις βάρος των κυριαρχικών συμφερόντων της Λιβύης, τα οποία «δεν είναι αποδεκτά».
Στη λιβυκή Ρηματική Διακοίνωση οι περιοχές αυτές αναφέρονται τόσο ως «αντικείμενο της άλυτης διαφοράς μεταξύ Λιβύης και Ελλάδας» όσο και ως «λιβυκές θαλάσσιες περιοχές» ενώ επισημαίνεται ότι με τη χάραξη των ελληνικών οικοπέδων επιχειρούνται τετελεσμένα.
Στους χάρτες οι οποίοι επισυνάπτονται στη Ρηματική Διακοίνωση της Τρίπολης, αποτυπώνεται η οριοθετική γραμμή που υιοθετεί η Λιβύη ως συνέχεια του Τουρκολιβυκού Μνημονίου, η οποία ουσιαστικά εξαφανίζει την ελληνική ΑΟΖ νοτίως της Κρήτης.
Σύμφωνα με ελληνικές διπλωματικές πηγές η Ελλάδα, έχει εκδηλώσει την ετοιμότητά της για συνέχιση των συζητήσεων, βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν.
Δείτε ΕΔΩ την Ρηματική Διακοίνωση
Η απάντηση της Αθήνας στη Λιβύη
«Η Ελλάδα απορρίπτει κάθε ενέργεια ή δράση που βασίζεται σε άκυρες και ανυπόστατες συμφωνίες, χωρίς κανένα έρεισμα στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Όσον αφορά το εκκρεμές διμερές θέμα της οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης με τη Λιβύη, η Ελλάδα, ως γνήσια γειτονική χώρα, έχει εκδηλώσει την ετοιμότητά της για συνέχιση των συζητήσεων, βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, όπως άλλωστε συνομολογεί και η λυβική πλευρά, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν.
Καμία αντίδραση δεν πρόκειται να αποθαρρύνει την ελληνική κυβέρνηση από το να ασκεί, με υπευθυνότητα και έμπρακτα, τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας».
Η Λιβύη αμφισβητεί ευθέως τη μέση γραμμή που έχει ορίσει η Ελλάδα, βάσει της οποίας έχουν χαραχθεί τα οικόπεδα, όχι μόνο δυτικά αλλά και νότια της Κρήτης, τα οποία προσφέρθηκαν για αδειοδότηση ερευνών. Μάλιστα είναι η πρώτη φορά που αποτυπώνει σε επίσημο έγγραφο τη διεκδίκησή της εις βάρος της χώρας μας, βάσει του Τουρκο-λιβυκού Μνημονίου», αναφέρουν διπλωματικές πηγές.
«Σχετικά με την προκήρυξη οικοπέδων από την Ελλάδα, νοτίως της Κρήτης, δεν προσθέτει κάτι στην ήδη διατυπωθείσα επιχειρηματολογία. Θα υπάρξει επίσημη απάντηση στον ΟΗΕ εκ μέρους της Ελλάδας. {…} Καμία αντίδραση δεν πρόκειται να αποθαρρύνει την ελληνική κυβέρνηση από το να ασκεί, με υπευθυνότητα και έμπρακτα, τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας», προσθέτουν.
Οι πολιτικές αντιδράσεις
Η Ελληνική Κυβέρνηση οφείλει να μην απόσχει από την ενάσκηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων στην περιοχή της δυνητικής ελληνικής ΑΟΖ, αποτρέποντας νέα «παιχνίδια επί χάρτου», είτε από την Τρίπολη, είτε από τη Βεγγάζη, η οποία πρόσφατα εμφανίζεται φιλική προς τις τουρκικές θέσεις», υπογράμμισε ο Δημήτρης Μάντζος απο το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ.
Το έλλειμμα σαφούς, συνεκτικής εθνικής στρατηγικής της ΙΧ εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Μητσοτάκη, πολλαπλασιάζει τις αστοχίες και τις ήττες της χώρας μας» σχολιασε ο ΣΥΡΙΖΑ.
Η υποβολή εκ μέρους του καθεστώτος της Λιβύης ρηματικής διακοίνωσης στον ΟΗΕ κατά της Ελλάδας, στη βάση του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου εκθέτει την κυβέρνηση της ΝΔ, αναφέρει το ΚΚΕ.
Για απειλή κατά της εθνικής κυριαρχίας της Ελλάδας έκανε λόγο η Ελληνική Λύση.
Πάντως, ο εναγκαλισμός της Λιβύης -και όχι μόνο της νόμιμης κυβέρνησης αλλά και του καθεστώτος Χαφτάρ- με την Τουρκία του Ερντογάν δυσχεραίνει σημαντικά τους ελληνικούς χειρισμούς. Υπενθυμίζεται ότι μόλις προ ολίγων ημερών, το υπουργείο Άμυνας της Λιβύης υπέγραψε συμφωνία συνεργασίας με την Τουρκία για την ενίσχυση του Λιβυκού Στρατού στην Άγκυρα, η οποία αφορά στην εκπαίδευση και ανάπτυξη του Λιβυκού Στρατού. Πρόκειται για την τρίτη συμφωνία από το 2019 που υπεγράφη και το τουρκολυβικό μνημόνιο, ενώ ακολούθησαν ακόμη δύο το 2022.
πηγή ieidiseis.gr
