Υπεύθυνος του Γραφείου Ειρήνης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
Προ τριετίας, είχε δηµοσιευτεί άρθρο µου µε τίτλο «Ευρώπη είναι και η Ρωσία». Μετά την εισβολή στην Ουκρανία, δυστυχώς, αυξήθηκε η ρωσοφοβία και δύσκολα η θέση αυτή περνά στην κοινή γνώµη της ΕΕ, αν και ο ευρωπαϊκός πολιτισµός δεν νοείται χωρίς τον ρωσικό.
Ακόµα και στην Αριστερά, κάποιοι δεν τολµούν να προτείνουν ένα πανευρωπαϊκό σύστηµα ασφάλειας µε την συµµετοχή και της Ρωσίας, γι’ αυτό επιλέγουν τον όρο «Ευρώπη από τον Ατλαντικό ως τα Ουράλια», αποφεύγοντας ταυτόχρονα να αναφερθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τι προτείνουν για το µέλλον της, σε µια περίοδο που το σχέδιο της ευρωπαϊκής ενοποίησης διέρχεται κρίση και αµφισβητείται κυρίως από τον Τραµπ και οµοϊδεάτες του στην ήπειρό µας τύπου Όρµπαν και Μελόνι, αν και η Ιταλίδα πρωθυπουργός δεν τόλµησε ως τώρα να τα βάλει µε την ηγεσία της Ένωσης, φοβούµενη ότι θα ερχόταν σε αντίθεση µε την φιλοευρωπαϊκή παράδοση της χώρας του Αλτιέρο Σπινέλι και του Μπερλινγκουέρ.
Προσωπικά, θεωρώ σοβαρή πολιτική πρόταση ένα πανευρωπαϊκό σύστηµα καθολικής ασφάλειας, από τον Ατλαντικό ως το Βλαδιβοστόκ. Τούτο, διότι το µεγαλύτερο µέρος της Ρωσικής Οµοσπονδίας κείται πέραν των Ουραλίων.
Θυµίζω για όσους δεν θέλουν να θυµούνται ότι η Ευρωπαϊκή Ιδέα γεννήθηκε πριν πάνω από διακόσια χρόνια στον χώρο της Αριστεράς ως ιδέα πανευρωπαϊκή, φιλειρηνική και δηµοκρατική. Άλλωστε, και ο αγώνας των κοµµουνιστών και της Αριστεράς πανευρωπαϊκά για την ύφεση και τον αφοπλισµό, ήταν αγώνας και για την άρση της ψυχροπολεµικής διαίρεσης της Ευρώπης.
Πρώτο µεγάλο επίτευγµα ύστερα από πρόταση της Σοβιετικής Ένωσης, η Διάσκεψη για την Ασφάλεια και την Συνεργασία στην Ευρώπη, γνωστή και ως «Ελσίνκι» ή ΔΑΣΕ, µε την καθοριστική συµβολή της «Οστπολιτίκ» του σοσιαλδηµοκράτη Βίλυ Μπραντ. Με την µετεξέλιξη της ΔΑΣΕ σε ΟΑΣΕ (Οργανισµός και την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη), προέκυψε και ο στόχος ενός πανευρωπαϊκού συστήµατος ασφάλειας, που στα χρόνια του Γκορµπατσόφ απέκτησε πλουσιότερο περιεχόµενο, υπό τον όρο «κοινό ευρωπαϊκό σπίτι».
Η διάδοχος της ΕΣΣΔ, νοµικά όχι πολιτικοϊδεολογικά, Ρωσική Οµοσπονδία, συνέχισε να στηρίζει την ιδέα ενός πανευρωπαϊκού συστήµατος ασφάλειας, αποδεχόµενη ωστόσο το ΝΑΤΟ που η µη µεταψυχροπολεµική διάλυσή του, αντιθέτως η επέκτασή του, δηµιούργησε νέες εντάσεις.
Στην Ελλάδα, το ΚΚΕ υπήρξε θερµός υποστηρικτής της ΔΑΣΕ, ο δε Γ.Γ. του κόµµατος Γρηγόρης Φαράκος το 1991 είχε προτείνει ένα «Βαλκανικό Ελσίνκι» ως απάντηση στη Γιουγκοσλαβική κρίση, θέση που συµµεριζόταν και ο Ανδρέας Παπανδρέου.
Με την ευκαιρία, ενηµερώνω ότι «Ευρώπη από τον Ατλαντικό ως τα Ουράλια», ήταν για το ευρωπαϊκό αντιπυρηνικό κίνηµα µια αποπυρηνικοποιηµένη Ευρώπη, και αυτό διότι οι πύραυλοι µέσου βεληνεκούς, SS-20 οι σοβιετικοί, Πέρσιγκ και Κρουζ οι αµερικανικοί, ήταν εγκατεστηµένοι ή επρόκειτο να εγκατασταθούν σε πολλές χώρες εκατέρωθεν της γραµµής διαίρεσης της ηπείρου µας, όπως και στο στενά οριζόµενο ευρωπαϊκό τµήµα της ΕΣΣΔ. Ποτέ όµως δεν υπαινιχθήκαµε ότι η Ευρώπη δεν είναι το πέραν των Ουραλίων τµήµα της ΕΣΣΔ, σήµερα της Ρωσίας.
Άρα, πολιτικά σωστός είναι ο όρος «Ευρώπη από τον Ατλαντικό ως το Βλαδιβοστόκ». Θα µπορούσαµε, λόγω της συγκυρίας, να πούµε «Ευρώπη από την Γροιλανδία ως την Κύπρο», ύστερα από την θρασύτατη αξίωση Τραµπ να προσαρτήσει την ανήκουσα στη Δανία και ΕΕ Γροιλανδία.
