Από τους ψευδείς ισχυρισμούς ότι οι Αμερικανοί αγοράζουν πανικόβλητοι κινεζικά προϊόντα μέχρι τις επιθέσεις bot εναντίον αμερικανικών εμπορικών σημάτων, ένα κύμα παραπληροφόρησης ρίχνει σκιά στην προσωρινή εμπορική εκεχειρία μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.
Οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου συμφώνησαν νωρίτερα αυτό το μήνα να παύσουν την επιβολή αμοιβαίων δασμών για 90 ημέρες, μια απροσδόκητη αποκλιμάκωση του εμπορικού τους πολέμου μετά από συνομιλίες υψηλού επιπέδου στη Γενεύη.
Αλλά μια εναλλακτική πραγματικότητα εκτυλίσσεται στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, συμπεριλαμβανομένων των κινεζικών Douyin και Weibo, όπου ένα κύμα ψευδών στοιχείων τροφοδοτεί το αντιαμερικανικό συναίσθημα που θα μπορούσε να υπονομεύσει την εύθραυστη εκεχειρία.
Ένα διαδικτυακό βίντεο, το οποίο συγκέντρωσε εκατομμύρια προβολές σε αυτές τις πλατφόρμες και στο TikTok, ισχυρίζεται ότι δείχνει πανικόβλητους Αμερικανούς να αγοράζουν τηλεοράσεις κινεζικής μάρκας μετά τις εμπορικές εντάσεις.
Στην πραγματικότητα, όμως, επρόκειτο για παλιό υλικό από το 2018 που έδειχνε την αγοραστική φρενίτιδα της Black Friday σε σούπερ μάρκετ των ΗΠΑ.
Η παραπληροφόρηση ενισχύθηκε περαιτέρω από τα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένης της China Daily, η οποία έγραψε τίτλους όπως: «Οι Αμερικανοί αρχίζουν να εφοδιάζονται σαν τρελοί εν μέσω δασμών και να αγοράζουν τηλεοράσεις κινεζικής μάρκας».
Άλλοι αβάσιμοι ισχυρισμοί εμφανίστηκαν σε κινεζικές πλατφόρμες σχετικά με Αμερικανούς που πετούσαν στην Κίνα για να ψωνίσουν κινεζικά προϊόντα και ότι οι πολίτες των ΗΠΑ – που υποφέρουν από τις οικονομικές επιπτώσεις του εμπορικού πολέμου – έκαναν ουρές για να αγοράσουν προμήθειες.
«Αυτές οι αφηγήσεις είναι σχεδόν βέβαιο ότι επιμελούνται από το κράτος, το οποίο έχει γίνει όλο και πιο ικανό στην αξιοποίηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης», δήλωσε στο AFP ο Andrew Mertha, διευθυντής του SAIS China Global Research Center στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins.
«(Βοηθούν) στην ευθυγράμμιση της κινεζικής κοινής γνώμης με την κυβερνητική στρατηγική, στην προκειμένη περίπτωση αποδεικνύοντας – αν και ανακριβώς, σίγουρα πρόωρα – ότι «οι ΗΠΑ αισθάνονται ήδη τον πόνο, οπότε η Κίνα πρέπει να παραμείνει στην πορεία»».
Οικονομική νευρικότητα
Οι δασμοί του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ έχουν προκαλέσει νευρικότητα στην παγκόσμια οικονομία, εκνευρίζοντας τους επενδυτές και αναστατώνοντας τις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Στο πλαίσιο της εκεχειρίας της 12ης Μαΐου, οι Ηνωμένες Πολιτείες συμφώνησαν να μειώσουν προσωρινά τον δασμό στις κινεζικές εισαγωγές στο 30% από 145%, ενώ η Κίνα δήλωσε ότι θα μειώσει τον εισαγωγικό της δασμό στα αμερικανικά προϊόντα στο 10% από 125%.
Ορισμένες από τις ψευδείς αφηγήσεις εμφανίστηκαν πριν από τη συμφωνία, αλλά συνέχισαν να διαδίδονται στο διαδίκτυο, τροφοδοτώντας τη σύγχυση και ένα ευρύτερο κύμα χάους πληροφοριών.
Ψηφιακός αιφνιδιασμός
Τον περασμένο μήνα, η εταιρεία ασφάλειας παραπληροφόρησης Cyabra αποκάλυψε μια εκστρατεία επιρροής κατά των ΗΠΑ στο X που ανήκει στον Elon Musk και περιλαμβάνει χιλιάδες ψεύτικους λογαριασμούς ή λογαριασμούς που λειτουργούν με bot.
Στόχευαν παγκόσμιες μάρκες όπως η Gucci, η Chanel και η Amazon, ενισχύοντας την αβάσιμη αφήγηση ότι παρήγαγαν προϊόντα στην Κίνα, ενώ τα χαρακτήριζαν ως «Made in France» ή «Made in Italy».
Οι λογαριασμοί κατηγορούσαν τις εμπορικές πολιτικές του Τραμπ ότι επιτρέπουν τέτοιες παραπλανητικές πρακτικές μάρκετινγκ, ενώ προέτρεπαν τους καταναλωτές να εγκαταλείψουν αυτές τις μάρκες και να αγοράσουν προϊόντα απευθείας από την Κίνα.
«Ήταν ένας ψηφιακός αιφνιδιασμός. Το ένα τρίτο των λογαριασμών δεν ήταν πραγματικοί, αλλά οι αντιδράσεις που προκάλεσαν ήταν», δήλωσε στο AFP ο Dan Brahmy, διευθύνων σύμβουλος της Cyabra. «Τα ψεύτικα προφίλ κατέλαβαν μάρκες πολυτελείας, προώθησαν αφηγήσεις κατά των ΗΠΑ και απομάκρυναν τους αγοραστές χωρίς να κινήσουν υποψίες. Αυτό είναι που το καθιστά αποτελεσματικό» ανέφερε.
Τον περασμένο μήνα, το AFP αποκάλυψε επίσης ιογενή βίντεο TikTok από Κινέζους δημιουργούς περιεχομένου που προωθούσαν τον ψευδή ισχυρισμό ότι διεθνείς μάρκες πολυτελείας κατασκεύαζαν κρυφά τα προϊόντα τους στην Κίνα.
Οι μάρκες που στοχοποιήθηκαν δεν απάντησαν στον ισχυρισμό, ο οποίος φαίνεται να αποτελεί μέρος μιας εκτεταμένης εκστρατείας που εκμεταλλεύεται τις εμπορικές εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας για την εμπορία πλαστών ειδών πολυτελείας.
Οι ψευδείς αφηγήσεις είναι απίθανο να ξεθωριάσουν καθώς συνεχίζονται οι εμπορικές διαπραγματεύσεις, λένε οι ειδικοί.
«Πιστεύω ότι αυτές οι αφηγήσεις θα συνεχιστούν και θα εξελιχθούν παράλληλα με την ενίσχυση της διαπραγματευτικής θέσης της κινεζικής κυβέρνησης», δήλωσε ο Mertha από το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins.
