Συνέντευξη στον ΝΙΚΟ ΒΛΑΧΟΓΙΑΝΝΗ για την κυριακάτικη Kontranews
Αναπόφευκτο φαντάζει το καθολικό lockdown σύμφωνα με τον Απόστολο Βανταράκη. Ο καθηγητής Υγιεινής του Πανεπιστημίου Πατρών σε συνέντευξή του στην Κυριακάτικη Kontra News, τονίζει πως έπρεπε να είχαμε λάβει και τηρήσει τα μέτρα από τον Σεπτέμβριο, κάτι που δεν πράξαμε λόγω χαλαρότητας. Όπως σημειώνει, οι σκληροί επιδημιολογικοί δείκτες δεν μειώνονται με τις ταχύτητες που θα θέλαμε. Σχετικά με τους εμβολιασμούς, αναφέρει ότι δεν αποτελούν πανάκεια, επισημαίνοντας ότι ήταν λάθος το μήνυμα που εξέπεμψε η Πολιτεία, ότι με τα εμβόλια και μόνο θα έρθει η σωτηρία. Όσον αφορά στο νέο στέλεχος της Μποτσουάνα, σχολιάζει πως θα πρέπει να χαρτογραφηθεί ο τρόπος και η ταχύτητα της μεταδοτικότητας, καθώς και ότι η κάθε μετάλλαξη που εμφανίζεται είναι προϊόν της χαμηλής εμβολιαστικής κάλυψης σε αρκετές χώρες.
Οι επιδημιολογικοί δείκτες έχουν σταθεροποιηθεί σε πολύ υψηλά επίπεδα, με τους θανάτους και τις διασωληνώσεις να προβληματίζουν ιδιαίτερα. Ποιοι είναι οι φόβοι σας για τον επόμενο μήνα που αναμένεται η κορύφωση του 4ου κύματος;
Βασικός φόβος μας είναι ότι οι σκληροί επιδημιολογικοί δείκτες δεν θα μειωθούν με τις ταχύτητες που θα θέλαμε. Η επιδημιολογική καμπύλη αρχίζει σιγάσιγά να επιπεδώνεται, χωρίς όμως να υπάρχει μείωση με τις ταχύτητες που χρειαζόμαστε. Οπότε θα παραμείνουν σε υψηλά νούμερα για το επόμενο άμεσο διάστημα, δημιουργώντας σημαντικές πιέσεις στο Ε.Σ.Υ. Στο 4ο κύμα που διανύουμε δεν φαίνεται να μειώνονται τα κρούσματα με γρήγορους ρυθμούς. Αυτό οφείλεται κυρίως σε δύο λόγους: Ένας είναι η υψηλή διασπορά στην κοινότητα και δεύτερον η υψηλή μεταδοτικότητα. Και τα δύο αυτά συμβάλλουν ώστε να έχουμε αργή μείωση των κρουσμάτων, και κατ’ επέκταση των διασωληνώσεων και των θανάτων.
Δεδομένου ότι ήδη ο Νοέμβριος είναι ο πιο «μαύρος» μήνας τι πρέπει να προσέξουμε στο εξής για να ανασχεθεί η πανδημία;
Ποια μέτρα μπορούν να επανέλθουν; Τα μέτρα που θα έπρεπε να έχουμε πάρει από τον Σεπτέμβρη αλλά δυστυχώς λόγω χαλαρότητας δεν πήραμε, είναι αυτά που προτείνει και ο Π.Ο.Υ. τα οποία επαναφέρει το τελευταίο διάστημα. Το εμβόλιο δεν είναι πανάκεια, ούτε και η τρίτη δόση. Δεν είναι το μοναδικό μέτρο σε μία πολυπαραγοντική ασθένεια όπως είναι ο κορωνοϊός. Εννοείται ότι πρώτα πρέπει να γίνει ο εμβολιασμός των ατόμων άνω των 60 ετών. Δεύτερο είναι η χρήση της μάσκας στους κλειστούς χώρους με συγχρωτισμό. Κάτι αντίστοιχο έχει γίνει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Τρίτον, η μείωση του συγχρωτισμού στους κλειστούς χώρους σε εστίαση και Μ.Μ.Μ. Δεν πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι με τον εμβολιασμό και μόνο θα λύσουμε όλα τα προβλήματα της πανδημίας.
Παρότι και οι εμβολιασμένοι νοσούν και μεταδίδουν, τα όποια μέτρα στοχεύουν μόνο στους ανεμβολίαστους. Είστε σύμφωνος με αυτό;
Δεν συμφωνώ ότι τα μέτρα στοχεύουν συνολικά τους ανεμβολίαστους. Ουσιαστικά είναι ημίμετρα, εγώ τα έχω βαφτίσει σαν «lockdown της αναψυχής των ανεμβολίαστων». Υποτίθεται δηλαδή ότι ο ιός μεταδίδεται στους ανεμβολίαστους στους χώρους αναψυχής αλλά όχι στην εργασία ή στα ΜΜΜ. Δεν υπάρχει καμία μέριμνα γι’ αυτό. Αν θέλαμε να συζητήσουμε για κανονικά μέτρα θα λέγαμε για προστασία με τήρηση και ιχνηλάτηση σε αποκεντρωμένο επίπεδο και επίπεδο Περιφέρειας.
Καθημερινά ακούμε σε κάθε τόνο την κυβέρνηση να «ξορκίζει» ένα ενδεχόμενο lockdown. Θεωρείτε πως είναι σωστό να μην μπαίνει ούτε καν στο τραπέζι αυτό το σενάριο;
Το lockdown είναι η τελευταία λύση που θα μπορούσε να εφαρμόσει μία κοινωνία, και ειδικά μετά από δύο δύσκολα χρόνια. Το ζήτημα δεν είναι να πάρει μία τέτοια απόφαση, αλλά αν μπορεί να το εφαρμόσει. Ένα μεγάλο λάθος που έκαναν οι πολιτικοί μας είναι ότι έχτισαν ένα μεγάλο πρόγραμμα εμβολιασμού σαν ελευθερία, δίνοντας ουσιαστικά την ψευδή εντύπωση στον κόσμο ότι έτσι θα λύσουν όλα τους τα προβλήματα. Δεν λύθηκαν όμως… Για να είχαν λυθεί θα έπρεπε να έχουμε την τήρηση των μέτρων που προανέφερα. Δεν θα μπορέσουμε να αποφύγουμε το lockdown γιατί δεν έχουμε κάνει κανένα βήμα προς την πρωτοβάθμια φροντίδα. Προσπαθούν να ξορκίσουν το lockdown για άλλους λόγους, κυρίως οικονομικούς, ενώ έχουμε ξεχάσει τους υγειονομικούς τρόπους που θα μπορούσαμε να στηρίξουμε τη Δημόσια Υγεία.
Είναι αποκλειστικά υπεύθυνοι οι ανεμβολίαστοι για το 4ο κύμα;
Σαν φράση είναι πολύ λάθος αυτό. Ήδη από τη νέα μετάλλαξη της Μποτσουάνα που εμφανίστηκε βλέπουμε ότι είναι ένας ιός που μεταλλάσσεται πολύ. Αν δεν εμβολιαστούν όλοι οι πληθυσμοί ταυτόχρονα, σαφέστατα θα μεταλλάσσεται. Όλες οι τελευταίες μεταλλάξεις προέρχονται από χώρες με χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού. Δηλαδή προλαβαίνει και μεταλλάσσεται ο ιός πριν ηττηθεί από την ανοσία. Ποτέ δεν θα έπρεπε να συζητάμε για πανδημία ανεμβολίαστων. Το ζήτημα με τους ανεμβολίαστους είναι κυρίως για τον κίνδυνο που διατρέχει η ζωή τους. Το εμβολιαστικό πρόγραμμα θα έπρεπε να ονομαστεί «Ζωή», όχι «Ελευθερία».
Τί γνωρίζουμε για το νέο στέλεχος της Μποτσουάνα;
Ουσιαστικά, ακολουθούμε μία συρροή νέων γεγονότων τα οποία δεν ξέρουμε πως θα επηρεάσουν την επόμενη περίοδο. Όπως εμφανίστηκε η μετάλλαξη Δέλτα από την Ινδία, έτσι εμφανίστηκε η νέα μετάλλαξη της Μποτσουάνα. Ένα σημαντικό ζήτημα είναι να γίνει γρήγορα η γενετική χαρτογράφηση της μετάλλαξης και των χαρακτηριστικών της. Δηλαδή του τρόπου μεταδοτικότητας και ταχύτητας της μεταδοτικότητας, προκειμένου να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα. Από ότι φαίνεται δεν έχουμε τελειώσει με τον ιό διότι λόγω του χαμηλού αριθμού εμβολιασμών σε κάποιες χώρες θα δημιουργούνται συνεχώς νέες μεταλλάξεις. Ελπίζουμε οι μεταλλάξεις αυτές να οδηγήσουν κάποια στιγμή σε ένα στέλεχος το οποίο να έχει χάσει κάποια χαρακτηριστικά. Προς το παρόν, όλη η Ευρώπη θα είναι σε εγρήγορση, έτσι και η χώρα μας θα πρέπει να προετοιμαστεί κυρίως για τη μεταδοτικότητά της. Δεν πρέπει να καθυστερήσουμε όπως κάναμε με την μετάλλαξη Δέλτα.