Του Χρήστου Κυμπιζή από την Κυριακάτικη Kontranews
• Πώς η τεχνολογία και η αλληλεγγύη έσωσαν τις δουλειές χιλιάδων ανθρώπων
• Πώς ο Κωστής Χατζηδάκης… εκτέθηκε από τον Γιάννη Βρούτση
Οι εποχές έχουν αλλάξει και κατά συνέπεια έχουν αλλάξει και κατά πολύ οι ανάγκες, αλλά και οι τρόποι αντίδρασης της κοινωνίας. Πλέον κάθε μέρα που περνά, αντιλαμβανόμαστε την τεράστια δύναμη που έχουν τα social media, αλλά κυρίως βλέπουμε το πόσο δυνατή είναι η κοινωνία όταν συσπειρώνεται και όταν χρησιμοποιεί την τεχνολογία για να υποστηρίξει το δίκιο της.
H αρχή
«Αγαπητε Rider, στο πλαίσιο της αύξησης της παραγωγικότητας του στόλου και της ευρύτερης στρατηγικής της εταιρείας, θα θέλαμε να σου προτείνουμε να συμμετάσχεις και εσύ στο σχήμα συνεργασίας freelancing. Θέλουμε να συνεχίσουμε τη συνεργασία μας, αλλά με βάση τα παραπάνω και το batch σου (το οποίο προκύπτει από διάφορες αιτίες), εκτιμούμε ότι θα ήταν καλύτερο να συνεχίσεις να εργάζεσαι ως freelancer… Σε διαφορετική περίπτωση, θα θέλαμε να σε ενημερώσουμε ότι δεν υπάρχει δυνατότητα ανανέωσης της υπάρχουσας σύμβασης».
Αυτό το μήνυμα έλαβαν αρχικά οι διανομείς της efood. Μπορεί η εταιρεία να χρησιμοποίησε τη λέξη «προτείνουμε», όμως το παραπάνω μήνυμα ήταν καθαρά take it or leave it. Όποιος εργαζόμενος δεν δεχόταν να εργαστεί ως εξωτερικός συνεργάτης, θα απολυόταν, αφού ξεκαθαριζόταν πως δεν θα ανανεωνόταν η σύμβασή του…
Με βάση τον νέο νόμο Χατζηδάκη, δόθηκε η ευκαιρία να επεκταθεί το καθεστώς των freelancer και στις πλατφόρμες, απαλλάσσοντας έτσι τις εταιρείες από την υποχρέωση να πληρώνουν ασφάλειες, δώρα, άδειες, υπερωρίες, κλπ στους εργαζόμενους.
Πολιτική κόντρα
«Θέλω να εκφράσω την οργή και τον αποτροπιασμό για την ανήθικη πράξη μίας εταιρείας στον τομέα ταχυμεταφορών που εκμεταλλεύτηκε τον άθλιο, τον κατάπτυστο νόμο Μητσοτάκη για τα εργασιακά, για να οδηγήσει τους εργαζόμενους σε καθεστώς δουλείας» είπε μεταξύ άλλων ο Αλέξης Τσίπρας και συμπλήρωσε: «Δεν θα αφήσουμε σε χλωρό κλαρί κανέναν εργοδότη που θέλει να εκμεταλλευτεί τους εργαζόμενους. Θα είμαστε δίπλα τους».
Μάλιστα ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε τροπολογία που προβλέπει αποκλειστικά συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας για τους εργαζόμενους σε πλατφόρμες και καθεστώς βαρέων και ανθυγιεινών για τους διανομείς.
Από τη μεριά του, ο Κωστής Χατζηδάκης υποστήριξε ότι ο νόμος που έφερε δεν έχει καμιά σχέση με την απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων.
«Καμιά σχέση αυτό που έγινε με την efood με τον νόμο», είπε χαρακτηριστικά και χαρακτήρισε όλα τα παραπάνω ως «αθέμιτη πρακτική της εταιρείας».
ΕΦΚΑ και Βρούτσης εκθέτουν Χατζηδάκη
Μπορεί η κυβέρνηση να υποστηρίζει πως δεν ήθελε να εξυπηρετήσει σε καμία περίπτωση τα συμφέροντα της εταιρείας εις βάρος των εργαζομένων, όμως η στάση της μέχρι πριν λίγους μήνες δείχνει το αντίθετο.
Πέρυσι ο ΕΦΚΑ απέρριπτε το αίτημα της efood για τη μετατροπή των συμβάσεων εργασίας: «Οι όροι και οι προϋποθέσεις της εργασίας που παρέχουν οι διανομείς προϊόντων εστίασης έχουν όλα τα κριτήρια που την χαρακτηρίζουν εξαρτημένη εργασία… Τα πρόσωπα αυτά θα πρέπει να ασφαλίζονται και σε καμία περίπτωση δεν υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου περί τίτλου κτήσης» έλεγε χαρακτηριστικά.
Μάλιστα λίγους μήνες αργότερα, με σχετική εγκύκλιο, ο πρώην υπουργός Εργασίας, Γ. Βρούτσης επιβεβαίωνε ότι «σε κάθε περίπτωση, η εργασία του διανομέα είναι παρόμοια με αυτές που συναντώνται στις περιπτώσεις εξαρτημένης εργασίας».
Με απλά λόγια, ο νόμος Χατζηδάκη ουσιαστικά κατήργησε την υποτυπώδη προστασία των εργαζομένων που ίσχυε μέχρι πριν λίγο καιρό, και την οποία υπερασπίστηκε μέχρι και ο Γιάννης Βρούτσης!
Διαδικτυακή αλληλεγγύη
Επί της ουσίας, η efood είναι μια διαδικτυακή πλατφόρμα, μέσω της οποίας μπορεί ο καταναλωτής να παραγγείλει φαγητό από χιλιάδες συνεργαζόμενα καταστήματα, σε λίγα δευτερόλεπτα μέσω ίντερνετ. Οπότε εύκολα καταλαβαίνει κάποιος πως η εταιρεία ζει και αναπνέει από το διαδίκτυο.
Με το που βγήκε προς τα έξω το μήνυμα στους διανομείς, προκλήθηκε σάλος στα Social media. Τwitter, Facebook και Instagram γέμισαν με σχόλια κατά της εταιρείας και υπέρ των εργαζόμενων.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γέμισαν με μηνύματα κατά της efood, που καλούσαν σε μποϊκοτάζ των υπηρεσιών της εταιρείας. Πολλοί ήταν εκείνοι που υποστήριξαν πως οι διανομείς ήταν μεταξύ εκείνων που έβαλαν πλάτη στην πανδημία όσο λίγοι και πως βρίσκονταν σε δύσκολη θέση.
Άλλοι καλούσαν τον κόσμο να μην παραγγέλνει φαγητό μέσω της υπηρεσίας, αλλά να παίρνει κατευθείαν τηλέφωνο στο κατάστημα, ώστε να μην καρπωθεί η efood την προμήθεια.
Πολλοί χρήστες διέγραψαν την εφαρμογή από τα κινητά τους και έδωσαν τη χαμηλότερη βαθμολογία στην εταιρεία στο Google Store. Από το 4,7 (με άριστα το 5) που βαθμολογούνταν η εν λόγω εφαρμογή, έφτασε στο 1!
Είπαμε… Οι εποχές αλλάζουν και τα «όπλα» της κοινωνίας εκσυγχρονίζονται και ακολουθούν τις εξελίξεις.
Το πιο ελπιδοφόρο όμως είναι, πως όλος αυτός ο κόσμος που αντέδρασε δυναμικά με αυτόν τον τρόπο δεν το έκανε από ιδιοτέλεια, αλλά από καθαρή αλληλεγγύη. Θέλησε να στηρίξει τους διανομείς και να υπερασπίσει τα εργασιακά τους δικαιώματα, απέναντι στα συμφέροντα της εταιρείας, αλλά και στις αποφάσεις της κυβέρνησης.
Κάποιοι μίλησαν υποτιμητικά για «επαναστάτες του καναπέ» και για «χαλαρό ιντερνετικό ακτιβισμό». Η αλήθεια όμως είναι εντελώς διαφορετική. Όλος αυτός ο κόσμος που στάθηκε στο πλευρό των εργαζομένων χρησιμοποίησε το ίντερνετ ως εργαλείο για να πετύχει τον σκοπό του. Κάθε μήνυμα συμπαράστασης , κάθε απεγκατάσταση της εφαρμογής, κάθε αρνητική βαθμολογία, ήταν ακριβώς αυτό που έπρεπε για να θορυβηθεί η εταιρεία και να ανασκευάσει 100%. Γιατί μια εταιρεία που ζει από το ίντερνετ, το μόνο που φοβάται είναι η δυσαρέσκεια και η οργή των χρηστών του ίντερνετ. Τόσο απλά.
Αλλαγή στάσης
Μετά τον σάλο, η εταιρία στην πρώτη της ανακοίνωση, ισχυρίστηκε ότι επρόκειτο «για επικοινωνιακό λάθος» και όχι για εκβιασμό.
Οι διανομείς κατέβηκαν στους δρόμους. Ο κόσμος στήριξε τον αγώνα τους. Και τελικά επιτεύχθηκε ο στόχος! Σύμφωνα με την εταιρεία, οι εργαζόμενοι με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, θα προσληφθούν με αορίστου! «Μεταφέρουμε όλες τις υπάρχουσες συμβάσεις ορισμένου χρόνου, προσλαμβάνοντας 2.016 εργαζόμενους στο efood με συμβάσεις αορίστου χρόνου, αναγνωρίζοντας παράλληλα την προϋπηρεσία τους» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Και αν δεν είναι αυτό μια μικρή νίκη της κοινωνίας, τότε τι είναι; Όλη αυτή η ιστορία είναι μόνο ένα δείγμα πως ο κόσμος ενωμένος μπορεί να κάνει θαύματα. Είναι μια μικρή απόδειξη πως στον καπιταλισμό, οι εταιρείες και οι κυβερνήσεις δεν είναι ανίκητες. Είναι ένα δείγμα πως το ίντερνετ μπορεί να ενώσει τον κόσμο και να χρησιμοποιηθεί ως πανίσχυρο εργαλείο για την προάσπιση των δικαιωμάτων του. Είναι αδιαμφισβήτητα μία νίκη που σκορπά ελπίδα για το μέλλον.