Πόλεμο στον κόσμο της Εργασίας ξεκίνησε η κυβέρνηση, που βάζει ταφόπλακα στο 8ωρο, καταργεί ουσιαστικά τις υπερωρίες, μειώνει τους μισθούς και αποδυναμώνει το συνδικαλιστικό κίνημα. Αυτή είναι άποψη που εκφράζουν τα περισσότερα κόμματα της αντιπολίτευσης. Οι έντονες αντιδράσεις που πυροδότησε η χθεσινή παρουσίαση του νομοσχεδίου Χατζηδάκη για τα εργασιακά, φαίνεται να είναι μόνο στην αρχή με τις ενώσεις να ετοιμάζονται για νέες κινητοποιήσεις σήμερα, ενώ οι κυβερνητικοί σχεδιασμοί, δεν φαίνεται να οφείλουν ούτε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αποτελούν τον κύριο όγκο της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Αυτό δημιουργεί ερωτήματα σχετικά με τον σκοπό του νομοσχεδίου και ποιους φτιάχτηκε να εξυπηρετήσει.
Με τους εργαζόμενους να διαδηλώνουν έξω από το υπουργείο, ο υπουργός περιέγραψε εχθές, τις αλλαγές που προωθεί η κυβέρνηση, που σύμφωνα με τους εργατολόγους ουσιαστικά καταργεί 8ωρο. Κατά την παρουσίαση, ο υπουργός έκανε λόγο για νομοσχέδιο προστασίας της Εργασίας. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά, «η εργασιακή νομοθεσία είναι απαρχαιωμένη. Είναι 40 ετών. Ο βασικός πυρήνας της πηγαίνει πίσω στο 1982 και υπάρχει μία έλλειψη προσαρμογής στις οικονομικές κοινωνικές και τεχνολογικές εξελίξεις», για να προσθέσει ότι «είναι ενδεικτικό ότι το 1982 δεν υπήρχε ούτε ως όνειρο το internet και πολύ περισσότερο η τηλεργασία».
Οι σημαντικότερες, αλλαγές που φέρνει το νομοσχέδιο είναι:
8ωρο: Το νέο ελαστικό 8ωρο προβλέπει απασχόληση έως και 10 ώρες κάθε ημέρα χωρίς πρόσθετη αμοιβή, ανάλογα με τις ανάγκες των επιχειρήσεων. Οι επιπλέον ώρες θα επιστρέφονται στους εργαζόμενους εντός έξι μηνών με τη μορφή μειωμένου ωραρίου ή ρεπό ή ημερών άδειας. Σύμφωνα με το υπουργείο, αλλά χωρίς τρόπο να ελέγχεται, η ανταλλαγή θα γίνεται μόνο κατόπιν αιτήματος του ίδιου του εργαζομένου έπειτα από έγγραφη συμφωνία και συμπληρωματικά προς την ισχύουσα νομοθεσία σε περίπτωση που δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση ή δεν επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ συνδικάτου και εργοδότη. Σε κάθε περίπτωση, απαγορεύεται η καταγγελία της σύμβασης για τον λόγο ότι ο εργαζόμενος αρνήθηκε πρόταση του εργοδότη για συμφωνία διευθέτησης.
Ψηφιακή κάρτα εργασίας: Σύμφωνα με το υπουργείο, θα συμβάλει στη διαφάνεια, για να μην γίνει καταστρατήγηση των διατάξεων του νέου 8ώρου αλλά και στο «κλείδωμα» των υπερωριών, προστατεύοντας τον εργαζόμενο από τις καταχρηστικές συμπεριφορές του εργοδότη. Ο εργαζόμενος θα «χτυπά» την κάρτα του όταν ξεκινά και όταν τελειώνει την εργασία του, τα δεδομένα θα αποθηκεύονται κατευθείαν στο σύστημα «Εργάνη ΙΙ». Μη τήρηση του νόμου φέρει πρόστιμο στον εργοδότη 10.500 ευρώ/ εργαζόμενο. Από την άλλη πλευρά, στην εργασιακή ζούγκλα της Ελλάδας, όπου η υπάρχει έντονο το φαινόμενο της μαύρης εργασίας, κάρτα ή μη δεν αλλάζει τα δεδομένα.
Υπερωρίες: Ένα από τα σημεία που δέχονται τη μεγαλύτερη κριτική από την αντιπολίτευση. Το όριο αυξάνεται και εναρμονίζεται με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Πλέον φτάνει τις 150 ώρες ετησίως, από 96 ώρες που είναι σήμερα στη βιομηχανία και 120 ώρες στους λοιπούς κλάδους. Το σύστημα αμοιβής των υπερωριών δεν αλλάζει, που σημαίνει ότι κάθε ώρα υπερωρίας πάνω από τις 9 που θεωρείται υπερεργασία πληρώνεται με ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 40%. Όμως, δεδομένου ότι το 8ωρο γίνεται 10ωρο, δεν υπάρχει πλέον λόγος για τον εργοδότη να πληρώσει τις υπερωρίες. Δουλεύεις τον περισσότερο χρόνο την ημέρα που σε χρειάζεται η επιχείρηση και αμείβεσαι, με… ρεπό.
Απεργία: Και εδώ οι αλλαγές είναι σημαντικές. Προβλέπεται προσωπικό ασφαλείας στις απεργίες στις ΔΕΚΟ, μίνιμουμ (33%) κατά τη διάρκεια των απεργιακών κινητοποιήσεων. Αυτό σημαίνει ότι μπορείς να απεργείς όσο θέλεις, αλλά όσο δεν κλείνει η υπηρεσία, οι εργαζόμενοι δεν έχουν μοχλό πίεσης. Παράδειγμα στο μετρό, κατά τις ημέρες της απεργίας θα πρέπει να κυκλοφορεί το ένα τρίτο των συρμών, ανεξαρτήτως του αριθμού προσωπικού που πρέπει να απασχολείται.
Προκήρυξη απεργίας: Για την απεργία, απαιτείται προειδοποίηση του εργοδότη ή της συνδικαλιστικής του οργάνωσης τουλάχιστον 24 ώρες πριν από την πραγματοποίησή της. Για τη λήψη απόφασης απεργίας, θα πρέπει η γενική συνέλευση των συνδικαλιστικών οργανώσεων να παρέχει πραγματική πρακτική δυνατότητα συμμετοχής και ψήφου εξ αποστάσεως, δηλαδή με ηλεκτρονικά μέσα ενώ θα πρέπει να αναφέρονται και τα αιτήματα.
Άδεια συνδικαλιστών: Το κάθε στέλεχος που επιθυμεί να κάνει χρήση συνδικαλιστικής άδειας οφείλει να ενημερώσει εγγράφως τον εργοδότη. Από τις απολύσεις προστατεύονται για έναν χρόνο μετά τη λήξη της θητείας τους μόνο ο πρόεδρος, ο αντιπρόεδρος, ο γενικός γραμματέας και ο ταμίας. Μειώνονται τα μέλη που προστατεύονται ανάλογα με τα μέλη της οργάνωσης: για έως 200 μέλη 5, για έως 1.000 μέλη 7, ενώ για για περισσότερα από 1.000 μέλη προστατεύονται μόνο 9 μέλη.
Αναβάθμιση μέσω… «υποβάθμισης» της Επιθεώρησης Εργασίας σε Ανεξάρτητη Αρχή στα πρότυπα της ΑΑΔΕ
Θέσπιση κανόνων για την τηλεργασία και «δικαιώματος αποσύνδεσης». Προβλέπεται ότι στο πλαίσιο της τηλεργασίας, ο εργοδότης αναλαμβάνει το κόστος του εξοπλισμού, της συντήρησης και των τηλεπικοινωνιών. Απαγορεύεται η χρήση της κάμερας για τον έλεγχο της απόδοσης του τηλεργαζομένου και ότι έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τους εργαζομένους εντός των εγκαταστάσεων της επιχείρησης.
Ενίσχυση της ισορροπίας επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, με ρυθμίσεις όπως η θέσπιση άδειας πατρότητας 14 ημερών, γονικής άδειας 4 μηνών για κάθε γονέα (με επιδότηση από τον ΟΑΕΔ για 2 μήνες) και του δικαιώματος ευέλικτων ρυθμίσεων εργασίας για γονείς παιδιών έως 12 ετών.
Εισαγωγή μέτρων κατά της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία.
Θέσπιση της ελάχιστης εγγυημένης υπηρεσίας (33%) σε κλάδους κοινής ωφελείας.
Διεύρυνση της λίστας άκυρης απόλυσης. Παραμένουν οι υφιστάμενες περιπτώσεις απόλυσης – Διευρύνεται η λίστα των περιπτώσεων της άκυρης απόλυσης – Απαγορεύεται η απόλυση όταν γίνεται επειδή ο εργαζόμενος άσκησε οποιαδήποτε νόμιμο δικαίωμα του (μέχρι σήμερα η επαναπρόσληψη ήταν στην κρίση του δικαστηρίου)
Έντονη είναι η αντίδραση των κομμάτων της αντιπολίτευσης και τον συνδικάτων, με την Τομεάρχη Εργασίας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ να κάνει λόγω για νομοσχέδιο έκτρωμα. Στη δήλωσή της η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου αναφέρει ότι «Η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιδιώκει να επιβάλλει όσα δεν τόλμησαν ούτε οι πιο σκληρές μνημονιακές κυβερνήσεις». Σημειώνει επίσης ότι «η κυβέρνηση καταργεί το 8ωρο και μειώνει τους μισθούς, θεσπίζει τις ατομικές συμβάσεις και τις απλήρωτες υπερωρίες, καταλύει τις συλλογικές συμβάσεις και οδηγεί σε ανεξέλεγκτες απολύσεις». «Εμείς, θα δώσουμε αποφασιστικά τη μάχη μαζί με τους εργαζόμενους, στη Βουλή, στους χώρους δουλειάς και στην κοινωνία, για να μην περάσει αυτό το αντεργατικό νομοσχέδιο-έκτρωμα», καταλήγει η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου.
Από το ΚΙΝΑΛ, ερωτηθείσα για τα εργασιακά, η κυρία Γεννηματά σημείωσε ότι δυστυχώς, η κυβέρνηση «βρίσκεται σε έναν πόλεμο έναντι των εργαζόμενων». «Επέλεξαν να καταδικάσουν 600.000 εργαζόμενους να ζουν σε συνθήκες φτώχειας. Προωθούν το ωράριο – “λάστιχο” και τις απλήρωτες υπερωρίες. Πρόσθεσε ότι καταργείται το οκτάωρο στην πράξη και ο εργαζόμενος θα είναι στο έλεος του εργοδότη.
Περίπου 2.000 άτομα, ανταποκρίθηκαν σε κάλεσμα της τελευταίας στιγμής που απηύθυνε το ΠΑΜΕ μαζί με δεκάδες συνδικαλιστικές ενώσεις και συγκεντρώθηκαν στην οδό Σταδίου όπου φώναξαν συνθήματα. Αυτό που κυριάρχησε ήταν το «Κάτω τα χέρια από το 8ωρο» το οποίο έγραψαν με μεγάλα κόκκινα γράμματα στον τοίχο έξω από το υπουργείο.
Σε ανακοίνωσή του το ΚΚΕ αναφέρει ότι «ο κ. Χατζηδάκης δεν έδωσε συνέντευξη Τύπου, εξέδωσε “πολεμικό ανακοινωθέν” εναντίον των εργαζομένων, των οικογενειών τους και των δικαιωμάτων τους. Δεν δίνει “δύναμη στον εργαζόμενο”, όπως ισχυρίζεται, αλλά “παντοδυναμία στον εργοδότη”.
Το ΜέΡΑ25 χαρακτηρίζει το νομοσχέδιο, «χειρότερο και από το αναμενόμενο, αφού δεν επιτίθεται μόνο στο 8ώρο, τα συνδικαλιστικά δικαιώματα και τις συλλογικές συμβάσεις, αλλά καταργεί και επισήμως πλέον το ΣΕΠΕ και την απεργία». Παράλληλα επισημαίνει ότι «στην κόλαση που ετοιμάζουν για τους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες, να μην ψάχνει συνενόχους ο κ. Μητσοτάκης και ο κ. Χατζηδάκης, θα μας βρουν όλες και όλους απέναντι».
Σε άρθρο του, ο Πρόεδρος της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων Χριστόφορος Σεβαστίδης τονίζει ότι «δεν βρισκόμαστε μπροστά σε λανθασμένη μεταφορά ενωσιακού δικαίου ή κακότεχνη διατύπωση αλλά σε μια συνειδητή επιλογή. Σύμφωνα με τον ίδιο, όλα γίνονται προς όφελος της ευελιξίας και της μεγαλύτερης κερδοφορίας των επιχειρήσεων.