Την πολYχρονη (πάνω από 60 χρόνια) περιπέτεια του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, που λειτούργησε επί δεκαετίες ως ένας δεύτερος κρατικός προϋπολογισμός για λογαριασμό ενός τραπεζοβίωτου ελληνικού κράτους, μέχρι που έφθασε τα τελευταία χρόνια στην ανακεφαλαιοποίησή του, μού θύμισαν όσα είπε ο διευθύνων σύμβουλος της AlphaBank Δημήτρης Μαντζούνης κατά την παρουσίαση της έκδοσης του ιστορικού της αρχείου υπό τον τίτλο «Με λογισμό και μ΄ όνειρο. Alpha Bank, 19ος – 20ος αιώνας» για τα 150 χρόνια συνεχούς λειτουργίας και δραστηριότητας μετά την ίδρυσή της από τον Ιωάννη Φ. Κωστόπουλο.
««Η τράπεζα άντεξε στις δύσκολες συνθήκες της ανακεφαλαιοποίησης, ωστόσο πλέον η δουλειά μας έχει περιοριστεί στο να συγκεντρώνουμε στοιχεία για τις διάφορες αρχές, εντός και εκτός Ελλάδος, και ελπίζουμε να επανέλθουμε σύντομα στη δημιουργικότητά μας».
Αυτή ήταν ανέκαθεν η κακοδαιμονία, η μοίρα της λειτουργίας και της προσφοράς του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, μολονότι ο ρόλος του είναι ιδιαίτερα σημαντικός και ευαίσθητος εξαιτίας της πολυπλοκότητας της λειτουργίας μιας οικονομίας, της κοινωνικής αποστολής του και, φυσικά, των απαιτήσεων και των αναγκών των φορέων που ενισχύουν την ανάπτυξη. Και θυμήθηκα ότι στην ίδια κατάσταση, δηλαδή να μη μπορούν να κάνουν τίποτε δημιουργικό για την ανάπτυξη των τραπεζών τους, βρέθηκαν οι εκάστοτε διοικητές τους έως τη δειλή απελευθέρωσή τους το 1988.
Τότε, είχα επισκεφθεί στην τράπεζα για ρεπορτάζ τον πρόεδρο της AlphaBank Γιάννη Κωστόπουλο, ο οποίος είχε πάνω στο γραφείο του μόνο ένα στυλό και ένα κομμάτι χαρτί! Με εξέπληξε η εικόνα αυτή και τού έκανα τη σχετική ερώτηση. Τότε μού απάντησε με το γνωστό χαμόγελό του, όπως σήμερα περίπου ο κ. Μαντζούνης: «Χρειάζεται ένα κομμάτι χαρτί και στυλό για να σημειώνω οτιδήποτε, διαφορετικό, νομίζω χρήσιμο για τη δραστηριότητα της τράπεζας!», είπε. Και πρόσθεσε: «Όλα είναι διοικητικώς προκαθορισμένα από το κράτος, την Τράπεζα της Ελλάδος. Δεν χρειάζεται να κάνω εντελώς τίποτε για την τράπεζά μου. Όλα αυτά όμως συνεπάγονται ένα τεράστιο κόστος και ζημίες, τις οποίες έρχεται στο τέλος κάθε χρήσης η Τράπεζα της Ελλάδος να καλύπτει ένα μέρος με ενίσχυση των αποτελεσμάτων του ισολογισμού».
Δηλαδή, ακόμη και στις διοικήσεις των ιδιωτικών τραπεζών τα περιθώρια επιχειρηματικής φαντασίας και προγραμματισμού της δραστηριότητας των πιστωτικών τους ιδρυμάτων ήταν σχεδόν μηδενισμένα, αφού όλα ήταν διοικητικώς προκαθορισμένα: επιτόκια καταθέσεων και χορηγήσεων, ιδρύσεις νέων υποκαταστημάτων, προσλήψεις προσωπικού, αμοιβές των τραπεζοϋπαλλήλων, «κίνητρα» και ακόμα η… διαμόρφωση των αποτελεσμάτων χρήσης, ενώ από την άλλη μεριά δεν υπήρχε άλλος τομέας της ελληνικής οικονομίας που είχε βρεθεί με τόση συχνότητα και τέτοιο ανελέητο κατηγορητήριο στο εδώλιο του κατηγορουμένου. Αποτέλεσμα όλων αυτών και πολλών άλλων ήταν να στηριχθεί μετά το 2008 με την τεράστια σε κόστος ανακεφαλαιοποίησή του.
