Για χρόνια πολλά, ξέραμε ότι ορισμένοι άξονες της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ ήταν σταθεροί, ανεξαρτήτως του κόμματος που κυβερνούσε ή της ιδιοσυγκρασίας του εκάστοτε ενοίκου του Λευκού Οίκου. Αυτό, άλλωστε, ήταν και το βασικό επιχείρημα όλων όσοι ήθελαν να βλέπουν το ποτήρι… μισογεμάτο, μετά την απροσδόκητη (;) νίκη του Ντόναλντ Τραμπ: ότι, δηλαδή, το «βαθύ κράτος» της Ουάσινγκτον δε θα άφηνε τον απρόβλεπτο και αλλοπρόσαλλο πρόεδρο των ΗΠΑ να τινάξει στον αέρα τις βασικές σταθερές της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.
Ωστόσο, τελικά, το «βαθύ κράτος» και το «σύστημα» των ΗΠΑ, όπως και οι τεχνοκράτες-γραφειοκράτες που καταρτίζουν τα στρατηγικά δόγματα και άλλα ηχηρά παρόμοια, δεν στάθηκαν αρκετά προκειμένου να απενεργοποιήσουν τον «τυφώνα Τραμπ». Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, που πλέον κινείται με βασικό γνώμονα την προοπτική επανεκλογής του, έχει καταφέρει να κάνει τα πάντα μπάχαλο: ο πόλεμος των δασμών και ο εμπορικός ανταγωνισμός με την Ε.Ε. και, κυρίως, με την Κίνα, έχει προσθέσει στην παγκόσμια οικονομία πολλά καντάρια αβεβαιότητας -ίσως αποδειχθεί ότι είναι περισσότερα απ’ όσα μπορεί να αντέξει.
Ταυτοχρόνως, στην εξωτερική του πολιτική, ο Τραμπ, σε βάρος του οποίου «τρέχει» έρευνα με δύο, πλέον, πληροφοριοδότες, αλλάζει τα δόγματα και τις στρατηγικές σαν τα πουκάμισα. Είναι χαρακτηριστικό πώς ανατρέπεται καθημερινά πια η ειδησεογραφία περί τις ΗΠΑ: δεν έχει περάσει ούτε 1,5 μήνας από τότε που το Κονγκρέσο εξέδιδε επιθετικά ψηφίσματα σε βάρος της Τουρκίας, ενώ ο Τραμπ έκανε «έξωση» στον Ερντογάν σε ό,τι αφορά την προμήθεια των μαχητικών 5ης γενιάς F35. Ταυτοχρόνως, η επιμονή της Τουρκίας να προκαλεί στην κυπριακή ΑΟΖ, επισκιάζοντας και την εμπλοκή του αμερικανικού κολοσσού της Exxon Mobil στη διαδικασία ερευνών και γεωτρήσεων, φαινόταν σε πολλούς κάτι σαν παιχνίδι με τη φωτιά. Και, σίγουρα, ουδείς μπορούσε να φανταστεί ότι εν μέσω αυτής της πολεμικής ατμόσφαιρας, ο Τραμπ θα συνεννοείτο, με την ίδια γλώσσα, με τον τούρκο πρόεδρο προχθές, προκειμένου να διαμοιράσουν τα «ιμάτια» του βόρειου κομματιού της Συρίας.
Κι όμως: ο Τραμπ, καίτοι οι ΗΠΑ επί 3 χρόνια ενίσχυαν τους Κούρδους χρησιμοποιώντας τους ως την προμετωπίδα τους κατά του ISIS, τώρα τους «αδειάζουν» -δε θα ήταν υπερβολή ακόμη και η χρήση του ρήματος «τους πουλάνε»- προκειμένου να αφήσουν ελεύθερο πεδίο δράσης στον Ερντογάν και να απεμπλακούν από τη Συρία. Μάλιστα, ο ίδιος ο πρόεδρος των ΗΠΑ, σε μία επίδειξη ωμού κυνισμού, προανήγγειλε ότι εφεξής «θα πολεμάμε εκεί που βρίσκεται το συμφέρον μας και το κέρδος και θα πολεμάμε μόνο για τη νίκη». Τώρα, δηλαδή, που δεν έχει ανάγκη τους Κούρδους, τους αφήνει έρμαια στα δόντια του Ερντογάν, που δεν περιμένει την ώρα και τη στιγμή για εθνοκάθαρση -έχουν την τεχνογνωσία σε αυτά, άλλωστε, οι Τούρκοι.
Κι όλα αυτά, μέσα σε μόλις μερικές εβδομάδες. Κι όλα αυτά, την ίδια ημέρα που ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, υπογράμμιζε, από την Αθήνα, την στήριξη των ΗΠΑ σε Ελλάδα και Κύπρο, απευθύνοντας αυστηρά μηνύματα προς την Τουρκία.
Συμπέρασμα: τουλάχιστον για όσο ο Τραμπ έχει γραφείο στον Λευκό Οίκο, ουδείς μπορεί να είναι βέβαιος ότι οι ΗΠΑ θα κρατήσουν σταθερή γραμμή σε οποιοδήποτε θέμα. Καλά τα μεγάλα λόγια του Πομπέο, αλλά και η απλόχερη στήριξη που εκφράζεται σχεδόν καθημερινά από τα χείλη του συμπαθέστατου και αποτελεσματικότατου πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ. Όμως, κάθε μέρα είναι μία καινούργια μέρα. Και αυτό καλό είναι να το θυμούνται και στην Αθήνα και στη Λευκωσία, ιδιαίτερα σε περιόδους που μυρίζει μπαρούτι -καλή ώρα.
