Της Ελένης Τσερεζόλε
«Είμαι συνηθισμένος να χάνω στις δημοσκοπήσεις και να κερδίζω στις κάλπες». Με μια φράση, μιλώντας στον Νίκο Χατζηνικολάου, στο κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων, ο Αλέξης Τσίπρας είπε μια μεγάλη αλήθεια. Ότι δηλαδή όλο αυτό το μπαράζ δημοσκοπήσεων, είτε αφορούν τις εθνικές είτε τις τοπικές εκλογές, δεν αποσκοπεί ούτε στην ενημέρωση των πολιτών ούτε στη «φωτογραφία της στιγμής» όπως συνηθίζεται να λέγεται ότι είναι οι δημοσκοπήσεις.
Οι μετρήσεις της κοινής γνώμης, που αποτελούν ένα χρήσιμο εργαλείο για τη γνώση των τάσεων που επικρατούν σε μία κοινωνία, σε μία δεδομένη στιγμή, έχουν συστηματικά μετατραπεί, από ένα κατεστημένο που δεν έχει χωνέψει την άνοδο ενός αριστερού κόμματος στην εξουσία, σε εργαλείο χειραγώγησης της κοινής γνώμης και δημιουργίας αρνητικού κλίματος. Να μπορούν δηλαδή οι φιλικές εφημερίδες να έχουν πηχιαίους τίτλους του τύπου «ο ΣΥΡΙΖΑ καταρρέει», «ο Τσίπρας φεύγει» ή «η Δούρου χάνει με διαφορά από τον Πατούλη». Ειδικά η τελευταία είχε την… τιμητική της, καθώς την Κυριακή, κυριακάτικο έντυπο, ιδιοκτησίας συγκεκριμένου ομίλου είχε πολυσέλιδο αφιέρωμα σε δημοσκόπηση – καταπέλτη: 30% να προηγείται ο εκλεκτός του κ. Μητσοτάκη και η νυν Περιφερειάρχης να μοιράζεται με τον τέως Περιφερειάρχη από 14%…
Είναι απολύτως σίγουρο ότι το βράδυ των εκλογών, η πραγματικότητα θα είναι πολύ διαφορετική από αυτή την κάπως αδέξια αριθμητική… Αλλά το χαρακτηριστικό αυτού του είδους των δημοσκοπήσεων, που φυσικά «πληρούν όλους τους τυπικούς όρους και τις προϋποθέσεις», είναι ότι εκείνο που τους ενδιαφέρει δεν είναι μια αθώα «φωτογραφία της στιγμής». Αλλά να διαμορφώσουν εκ των προτέρων αυτή τη φωτογραφία, να τη «σκιάσουν» και να τη «φωτίσουν» ανάλογα με τα συμφέροντά τους. Για το λόγο αυτό, η χρησιμότητά τους επιστημονικά είναι μικρή, κοινωνικά παραπλανητική, αλλά πολιτικά σημαντική στο μέτρο και στο βαθμό που δημιουργούν το περιβόητο «κλίμα». Σε αυτό το σκηνικό απάντησε με τη φράση του ο πρωθυπουργός. Και δεν έχουμε να θυμηθούμε το μέγα φιάσκο του δημοψηφίσματος του 2015 αλλά και την αδυναμία, το 2012, να διαγνωστεί δημοσκοπικά η μεγάλη άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ. Άρα;
Άρα μέχρις ότου φθάσουμε στις εκλογές, οι πολίτες θα βρίσκονται μπροστά σε εντυπωσιακούς αριθμούς – διαφορές, είτε πρόκειται για τις ευρωεκλογές είτε για τις τοπικές, που θα επιχειρούν να προκαταλάβουν – προεξοφλήσουν τα πραγματικά αποτελέσματα της κάλπης. Της κάλπης που στις τελευταίες αναμετρήσεις δεν δικαίωσε τα εξαγγελθέντα δημοσκοπικά ευρήματα. Της κάλπης που κάποιοι επιχειρούν συστηματικά να μας πείσουν ότι πρέπει να αποτελεί μια… σχεδόν τυπική διαδικασία και όχι η κορυφαία στιγμή της Δημοκρατίας. Την κορυφαία στιγμή που οι πολίτες, ο λαός κάνει αδιαμεσολάβητα την επιλογή του. Θα πάρουν ξανά την απάντηση του λαού…
