Χωρίς πλήρη ασφαλιστική κάλυψη 1 στους 4 εργαζόμενους από το 2014! – Άγνωστη λέξη η αποταμίευση – Το 52% δεν έχει στην άκρη ούτε 500 ευρώ!
Εμφανείς είναι οι πληγές που άφησε η κρίση στην ελληνική αγορά εργασίας, με μισθούς κάτω από 500 ευρώ για το 20% των εργαζόμενων, μέση καθυστέρηση μισθών πάνω από ένα μήνα και υπερωρίες που δεν καταβάλλονται ποτέ! Σύμφωνα με νέα έρευνα της Περιφέρειας Αττικής και του Εργατικού Κέντρου Αθήνας (ΕΚΑ), που διεξήγαγε η εταιρεία MARC, Γυναίκες και νέοι, έχουν τις χαμηλότερες αποδοχές με το 11,2% των ανδρών και το 27,8% των γυναικών να αμείβονται με λιγότερα από 500 ευρώ το μήνα, όπως οι κάτω των 35 ετών σε ποσοστό 31,5%. Σύμφωνα με το ΕΚΑ, στόχος της έρευνας ήταν η συστηματική συλλογή πρωτογενών πληροφοριών σχετικά με την καταγραφή της υπάρχουσας κατάστασης στους τομείς της εργασίας, των συνθηκών διαβίωσης και της συνδικαλιστικής απήχησης τόσο στον πληθυσμό των εργαζομένων όσο και των ανέργων στην Αττική και σε για το δείγμα ήταν 1.501 άτομα αντιπροσωπευτικής επιλογής. Από αυτούς οι 500 ήταν άνεργοι.
Σύμφωνα με τα βασικά συμπεράσματα των ερευνητών, από τις 22 Νοεμβρίου 2017 έως τις 15 Δεκεμβρίου 2017, που διεξήχθη η έρευνα, ένας στους τέσσερις κατοίκους του Λεκανοπεδίου με εξαρτημένη σχέση εργασίας στον ιδιωτικό τομέα κατά την περίοδο διεξαγωγής της έρευνας, δήλωσε πως εργάζεται με καθεστώς περιστασιακής απασχόλησης (σύμβαση ορισμένου χρόνου, σύμβαση έργου, με μπλοκάκι, ή ακόμη και χωρίς σύμβαση).
Το ποσοστό της περιστασιακής απασχόλησης καταγράφεται σχετικά μεγαλύτερο στις γυναίκες (29%) και στις νεότερες ηλικίες. Ο ένας στους τρεις εργαζόμενους ηλικίας 18-34 ετών (33,2%), εργάζεται σε περιστασιακή εργασία. Η περιστασιακή απασχόληση είναι συνηθέστερη στις μικρότερες επιχειρήσεις και εντονότερη στους εργαζόμενους χωρίς ιδιαίτερη ειδίκευση (ανειδίκευτοι εργάτες, βοηθητικό προσωπικό). Το ποσοστό της περιστασιακής απασχόλησης στους νεοπροσληφθέντες (τους τελευταίους 12 μήνες) ανέρχεται στο 52,1%, γεγονός που σημαίνει ότι οι περισσότερες προσλήψεις αφορούν πλέον περιστασιακές και όχι μόνιμες θέσεις εργασίας.
Μερική απασχόληση Οι επτά στους δέκα μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα δήλωσαν πως εργάζονται με πλήρες ωράριο ενώ το 30% εργάζονται με μερική απασχόληση (λιγότερες ώρες ή ημέρες). Η μερική απασχόληση στις γυναίκες και στους νέους εργαζόμενους 18-34 ετών ξεπερνά το 40% (γυναίκες 41,1%, νέοι 41,5%).
Από τους ερευνητές, τονίζεται πως το 57% όσων προσλήφθηκαν τους τελευταίους 12 μήνες δήλωσαν πως εργάζονται με καθεστώς μερικής απασχόλησης. Το στοιχείο αυτό καταδεικνύει την ραγδαία επιδείνωση στην αγορά εργασίας και την ισχυρή τάση απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων. Ετεροαπασχόληση Ο ένας στους τρεις εργαζόμενους (32%) αναφέρει πως το αντικείμενο της εργασίας του δεν ανταποκρίνεται στην ειδίκευση ή στο αντικείμενο των σπουδών του. Το ποσοστό της ετεροαπασχόλησης καταγράφεται εντονότερο στις γυναίκες (38%), στους νέους κάτω των 35 ετών (41%) και σε όσους βρήκαν εργασία τους τελευταίους 12 μήνες (42%). Από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει πως το μέγεθος της ετεροαπασχόλησης εμφανίζει αυξητική τάση.
Πλήρη ασφαλιστική κάλυψη δήλωσε πως έχει το 82,7% των εργαζομένων. Το 10,3% ανέφερε πως είναι μεν ασφαλισμένος/η αλλά για λιγότερες ώρες/μισθό ενώ το 6,1% δήλωσε πως εργάζεται χωρίς ασφάλιση. Αυτασφάλιση δήλωσε το 0,8%. Όσο μειώνεται η ηλικιακή κατηγορία των εργαζομένων, τόσο μειώνεται και το ποσοστό της πλήρους ασφαλιστικής κάλυψης. Χαρακτηριστικό είναι το ότι ο ένας στους τέσσερις εργαζόμενους ηλικίας κάτω των 35 ετών (25,3%) δεν έχει πλήρη ασφάλιση. Το 16% αναφέρει πως έχει ασφαλιστεί για λιγότερες ώρες και το 9,3% εργάζεται ανασφάλιστος. Τα κρούσματα της παραβίασης των ασφαλιστικών δικαιωμάτων εμφανίζονται εντονότερα στις μικρότερες επιχειρήσεις και ιδιαίτερα στις προσλήψεις των τελευταίων ετών της κρίσης. Το ¼ όσων προσλήφθηκαν την τελευταία τριετία στερείται πλήρους ασφαλιστικής κάλυψης. Τέλος, όσοι εργάζονται με καθεστώς μερικής απασχόλησης στερούνται της ασφάλισης που αντιστοιχεί στις ώρες εργασίας τους ή δεν έχουν καμία ασφάλιση σε ποσοστό 38%. 10
Ο εβδομαδιαίος μέσος όρος ωρών εργασίας, κατά δήλωση των εργαζομένων, υπολογίζεται στις 38 ώρες την εβδομάδα. Σημειώνεται πως το 43% των εργαζομένων ανέφερε πως έχει αναγκαστεί να εργαστεί και Κυριακές (άνδρες 50%, γυναίκες 35%). Η σχετικά μεγάλη διασπορά των ωρών εργασίας καταδεικνύει και το μέγεθος της ελαστικοποίησης των σχέσεων εργασίας.
Το 42,1% όσων προσελήφθησαν το 2017 έχουν μισθό κάτω από 500 ευρώ
Ο μέσος όρος των καθαρών μηνιαίων αποδοχών ανέρχεται στα 806 ευρώ. Τις χαμηλότερες αποδοχές έχουν οι γυναίκες και οι νέοι. Ο ένας στους πέντε εργαζόμενους πληρώνεται με μισθό κάτω των 500 ευρώ. Στην κατηγορία των μισθωτών με μισθό κάτω των 500 ευρώ βρίσκεται το 11,2% των ανδρών και το 27,8% των γυναικών. Οι εργαζόμενοι κάτω των 35 ετών πληρώνονται με μισθό κάτω των 500 ευρώ σε ποσοστό 31,5%, ενώ όσοι προσλήφθηκαν τους τελευταίους 12 μήνες δηλώνουν πως έχουν μισθό κάτω των 500 ευρώ σε ποσοστό 42,1% γεγονός που καταδεικνύει την σαφή και συνεχή τάση μείωσης των αποδοχών. Αν δε υπολογισθεί και η αναλογική κατανομή όσων δεν απαντούν στην ερώτηση σχετικά με το ύψος του μισθού τους, το ποσοστό όσων λαμβάνουν μισθό κάτω των 500 ευρώ εκτιμάται ότι είναι μεγαλύτερο κατά τουλάχιστον τρεις ποσοστιαίες μονάδες.
Μόνο το 57% πληρώνεται τις υπερωρίες που έχει δουλέψει
Απλήρωτη εργασία /καθυστέρηση καταβολής μισθών Το 35% των εργαζομένων δήλωσε πως για τις τυχόν υπερωρίες εκτός του συμφωνημένου ωραρίου, δεν πληρώνονται επιπλέον. Το φαινόμενο των απλήρωτων υπερωριών είναι συχνότερο στις γυναίκες (37% έναντι 33,7% των ανδρών). Μόνο το 57% των εργαζομένων δηλώνουν πως λαμβάνουν τον μισθό πάντα στην ώρα του χωρίς καθυστέρηση, ενώ το 42,5% των εργαζομένων αναφέρει προβλήματα στην καταβολή του μισθού τους. Συγκεκριμένα, το 33% των εργαζομένων δήλωσαν πως λαμβάνουν τον μισθό τους συνήθως με καθυστέρηση και το 9,3% των εργαζομένων αναφέρουν πως η καταβολή του μισθού τους καθυστερεί πάντα. Οι καθυστερήσεις στην καταβολή των δεδουλευμένων παρατηρείται σχετικά περισσότερο στις γυναίκες εργαζόμενες (45,3%) έναντι (39,6%) των ανδρών. Ο συνηθέστερος χρόνος καθυστέρησης είναι ο ένας μήνας.
Οι χαμηλοί μισθοί το μεγαλύτερο πρόβλημα για το 36,4% των εργαζομένων
Το ύψος του μισθού αναδεικνύεται ως το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν στην εργασία τους οι εργαζόμενοι/μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα. Ο χαμηλός μισθός αναφέρεται ως το σημαντικότερο πρόβλημα από το 36,4%. Καταγράφεται με μεγαλύτερη έμφαση ως το σημαντικότερο πρόβλημα στην κατηγορία των νέων κάτω των 35 ετών (48,8%), των εργαζομένων με ελαστικές μορφές απασχόλησης (44,2%) και όσων έχουν βρει εργασία την τελευταία τριετία της κρίσης (48,7%). Οι καθυστερήσεις στην καταβολή του μισθού αποτελεί το δεύτερο σε σημαντικότητα εργασιακό πρόβλημα. Αναφέρεται ως σημαντικότερο πρόβλημα από το 22,6% των εργαζομένων και εντοπίζεται κυρίως στις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις. Στην τρίτη θέση του πίνακα ιεράρχησης των εργασιακών προβλημάτων εμφανίζεται το εργασιακό άγχος και στην τέταρτη θέση η ανασφάλεια απώλειας της θέσης εργασίας. Το εργασιακό άγχος καταγράφεται εντονότερο μεταξύ των εργαζομένων που απασχολούνται στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις, ενώ η ανησυχία για απώλεια της θέσης εργασίας τους αποτελεί το υπ αριθμόν 1 εργασιακό πρόβλημα για τους εργαζόμενους άνω των 55 ετών.
1 στους 5 εργαζόμενους φοβάται ότι θα χάσει την δουλειά του, μέσα στο 6μηνο!
Συνολικά το 20% των εργαζομένων θεωρεί πολύ ή αρκετά πιθανό να χάσει την θέση εργασίας του μέσα στους επόμενους έξι μήνες. Στην πέμπτη και έκτη θέση εμφανίζονται οι αναφορές για κουραστική εργασία και οι αναφορές για τις πολλές ώρες εργασίας. Αναφέρονται από το 10,5% και 10,3% αντίστοιχα. Η απόσταση, ο χρόνος και το κόστος μετακίνησης αναφέρεται ως το σημαντικότερο πρόβλημα από το 8,8% των εργαζομένων και καταγράφεται στην έβδομη θέση του πίνακα. Ακολουθεί το εργασιακό κλίμα/σχέσεις με την εργοδοσία το οποίο αναφέρεται ως ένα από τα 3 σημαντικότερα προβλήματα από το 8,1% των εργαζομένων. Τέλος με μικρότερες ποσοστιαίες συχνότητες αναφέρονται οι κακές εργασιακές συνθήκες (4,7%) (θόρυβος, σκόνη, θερμοκρασία, αναθυμιάσεις), οι συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας (4,3%), η έλλειψη προοπτικής ανέλιξης (3,6%) κ.α.