Θα ξεκινήσουμε με κάτι εκ πρώτης όψεως ίσως άσχετο – αλλά θαρρούμε ότι ο αναγνώστης σύντομα θα βρει την εσωτερική σχέση με εκείνο που επιδιώκουμε να είναι το περιεχόμενο ετούτου του σημειώματος: την προετοιμασία της επίσκεψης Τσίπρα στην Ουάσιγκτων, αποκρυσταλλωμένη στην δημόσια πρόσληψη του πράγματος ως “συνάντηση με τον Πρόεδρο Τραμπ”. Που, φυσικά, θα είναι κάτι πολύ πιο ουσιαστικό από την photo opportunity στον Λευκό Οίκο με τον παράξενο αυτό πορτοκαλί Πλανητάρχη -“πρώτη συνάντηση Έλληνα Πρωθυπουργού, σε πολιτικά φορτισμένη φάση, μετά από εκείνην Κώστα Σημίτη με Τζώρτζ Μπους το 2002” (τότε που εκείνος επέδωσε, θαρρούμε, ένα κέρμα ευρώ στον αμήχανο Μπους μαζί και μ’ ένα μπλουζάκι των Αγώνων 2004) – με δεδομένη την αυξανόμενη γεωπολιτική αστάθεια στην ευρύτερη περιοχή. Πρώτο και χαρακτηριστικότερο μέτωπο: η αναβάθμιση της Βάσης της Σούδας και η συζητούμενη μετάβαση σε 5ετή διάρκεια της σχετικής σύμβασης (“παραδοσιακά” ανανεώνεται κάθε χρόνο) βρίσκεται στο κέντρο της προσοχής ως έκφραση της γενικότερης εμβάθυνσης της συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ, την στιγμή που η Τουρκία κάνει τον δικό της ρόλο αμφιλεγόμενο…
Πάμε όμως σ’ εκείνο που προαναγγείλαμε ως άσχετο: θυμάται ίσως ο αναγνώστης πώς, όταν στην Αθήνα είχε σημειωθεί η συγκινητική ομοψυχία γύρω από τους χειρισμούς Κοτζιά-Αναστασιάδη στην τελική φάση (μη) συζήτησης για το Κυπριακό στο Crans-Montana, όταν δηλαδή συναμεταξύ μας είχαμε συμφωνήσει ότι η Άγκυρα και η Άγκυρα μόνη βαρυνόταν με το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων, με την βολική εκείνη παραδοχή Τσαβούσογλου ότι θέλει την διατήρηση Τουρκικών στρατευμάτων στο νησί χωρίς ρήτρα τελικής αποχώρησης/sunset clause και μάλιστα με ρητά εκπεφρασμένη πρόθεση χρησιμοποίησης τους «αν χρειαστεί» , πώς τότε είχαμε συστήσει μιαν κάποια αυτοσυγκράτηση. Έως ότου ο διεθνές παράγων- ας πούμε ο ΟΗΕ, ο Γενικός Γραμματέας στα πλαίσια της εντολής του – αποτυπώσει την επίσημη αξιολόγηση τού τι συνέβη και πώς κατέληξε (και) αυτή η απόπειρα επίλυσης του Κυπριακού σε ναυάγιο. Ε, τώρα λοιπόν, την έχουμε κατατεθειμένη την άποψη Γκουττέρες. Που είναι ότι (και από τις δυο) πλευρές «χάθηκε ιστορική ευκαιρία», γιατί; «Λόγω έλλειψης πολιτικής βούλησης από τα μέρη».
Δεν θα την προχωρήσουμε παραπέρα αυτήν την συζήτηση (ενώ θα άξιζε) , γιατί εδώ χρησιμεύει στο επιχείρημά μας ως κάτι σαν προειδοποίηση για την μετά από ένα 15θήμερο αξιολόγηση της επίσκεψης Τσίπρα στις ΗΠΑ – που με το καλό να πραγματοποιηθεί και να την δούμε. Τι εννοούμε; Ότι η επιτυχία ή μη μιας τέτοιας επίσκεψης θα κριθεί από τους – αληθινούς, ρεαλιστικούς – στόχους ουσίας που θα έχει τάξει. Αφήνοντας λοιπόν κατά μέρος το επικοινωνιακό σκέλος (όχι πως δεν την έχει την σημασία του, αλλά… σβήνει σε κάποιες μέρες), καθώς και την αρκετή φλυαρία περί επενδύσεων (που ειδικά στην Αμερικανική περίπτωση δεν «αποφασίζονται» έτσι) χρειάζεται να έχει συμφωνηθεί και επεξηγηθεί – πήγαμε να γράψουμε: «ομολογηθεί» – τι αληθινά επιδιώκεται.
Θέλουμε , ναι ή όχι, αυξημένο ρόλο της ΕλληνοΑμερικανικής αμυντικής συνεργασίας (μάλιστα με Ισραηλινή διάσταση) για την σταθερότητα/σταθεροποίηση της όλο και πιο ταραγμένης περιοχής; Προσβλέπουμε εν μέρει υποκατάσταση του ρόλου που η Τουρκία ασκούσε τόσα χρόνια; Σ ‘αυτήν την συνεργασία, καθώς και την συνολική ΝΑΤΟϊκη δράση, τι ρόλο θεωρείται αληθινά ότι δεχόμαστε (ή θέλουμε; έχει διαφορά…) να έχει η Σούδα; Δεχόμαστε (ή θέλουμε;) αυξημένες δράσεις να φιλοξενούνται/εκκινούν απ’ εκεί σε αντικατάσταση του όλο και λιγότερο reliable/φερέγγυου-προβλεπτού-αξιόπιστου Ιντσιρλίκ; “Χωράει” κάτι τέτοιο στην συνολική αυριανή και μεθαυριανή και μεταμεθαυριανή παρουσία της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή; Έχει/είχε περιεχόμενο το “ανέβασμα” της Καρπάθου από τον Πάνο Καμμένο ως δυνητικής επέκτασης των λειτουργιών Σούδας;
Τέτοια είναι που θα κρίνουν αυτό το πέρασμα ΕλληνοΑμερικανικών σχέσεων. Όχι κάποια λεβαντίνικη συζήτηση για «απαίτηση ανταλλαγμάτων». Αντέχουμε την αληθινή μετακίνηση του γεωπολιτικού ρόλου της χώρας μας;
