H δημοκρατια εἶναι πολίτευμα τῶν πολλῶν. Ὅταν παρὰ τὸ τυπικὸ της ὄνομα περιορίζεται σὲ μικρὸ ἀριθμὸ, τότε γίνεται πολίτευμα τῶν ὀλίγων, δηλαδὴ γίνεται ὀλιγαρχία. Ὁ μέγιστος τῶν ἱστορικῶν Θουκυδίδης ἔχει δώσει τὸν πληρέστερο ὁρισμὸ γιὰ τὸ πολίτευμα αὐτὸ: «Καὶ ὄνομα μὲν διὰ τὸ μὴ ἐς ὀλίγους ἀλλ’ εἰς πλείονας οἰκεῖν δημοκρατία κέκληται» (2.37). Δηλαδή: καὶ τὸ ὄνομα τοῦ πολιτεύματος αὐτοῦ εἶναι δημοκρατία, ἐπειδὴ ἀσκεῖται ὄχι ἀπὸ λίγους ἀλλὰ πολλούς. Χύθηκαν ποταμοὶ αἱμάτων ἀπὸ τὴν ἀρχαιότητα μέχρι πρόσφατα, γιὰ νὰ ἔχουν οἱ πολλοὶ δικαίωμα συμμετοχῆς στὰ κοινὰ. Στὸν παρόντα ὅμως καιρὸ παρατηρεῖται ἕνα φαινόμενο πολιτικῆς ἀνορεξίας. Οἱ πολίτες κάνουν δίαιτα δημοκρατίας. Καὶ τὸ χειρότερο εἶναι ὅτι νηστεία πολιτικὴ κάνουν κατὰ κανόνα ἄνθρωποι συνετοὶ, συνεπεῖς, εὐπρεπεῖς καὶ περί τὰ καλὰ ἔργα ἱκανοὶ. Ὁ λόγος τούτης τῆς νηστείας ἐγκλείεται στὴ λέξη ἀηδία. Χρησιμοποιοῦμε εὐρύτατα τούτη τὴ λέξη μὲ τὴ σημασία τῆς ἀπέχθειας καὶ τῆς ἀποστροφῆς. Κατ’ ἀληθῆ ἔννοια σημαίνει ἔλλειψη ἡδονῆς, ἔλλειψη τέρψεως, ἔλλειψη εὐχαριστήσεως (ἀ στερητικό+ἡδονή). Κανεὶς δὲν κάθεται σὲ τραπέζι φαγητοῦ, ὅταν τὰ ἐδέσματα εἶναι τοῦ… πεταμοῦ!
Οἱ σκέψεις αὐτὲς κύλησαν στὸ χαρτὶ μετὰ τὴν ἔκδοση τοῦ ἀποτελέσματος τῶν γαλλικῶν ἐκλογῶν, ὅπου εἴχαμε θρίαμβο τοῦ κ. Μακρὸν ἀλλὰ ἧττα τῆς δημοκρατίας. Ὁ κ. Μακρὸν –ἄν δὲν ἀπατῶμαι– ἔλαβε τὸ 36% τῶν ψηφισάντων, δηλαδὴ πολύ λιγώτερο ποσοστὸ ἀπὸ τὸ μισὸ τῶν Γάλλων ψηφοφόρων, ἀφοῦ τὸ 51 ἤ 56% τῶν Γάλλων ἀπαξίωσε νὰ προσέλθει στὶς κάλπες ἤ κι ἄν προσῆλθε ἀπαξίωσε νὰ δώσει ἔγκυρη ψῆφο. Ἄρα, στὴν Γαλλία αὐτὴ τὴ στιγμὴ ἔχουμε μιὰ «δημοκρατία μισῆς μερίδας» καὶ ἀκόμη πιὸ μικρῆς. Ὅπως ἔγραψε ὁ λόγιος φίλος μου ἀπὸ τὴν Πάτρα, ὁ κ. Γεώργιος Θ. Γιαννόπουλος, «ὁ ἐκλογικὸς θρίαμβος τοῦ κ. Μακρὸν εἶναι ἀστεῖος (…). Αὐτὴ εἶναι ἡ ἔννοια τῆς δημοκρατίας, ὅπως σήμερον ἀσκεῖται εἰς πλείστας χώρας τῆς γῆς. Μία δημοκρατία τῶν νεωτέρων χρόνων τῆς Εὐρώπης, μικρὰν ἤ ἐλαχίστην ὁμοιότητα ἔχουσα πρὸς τὴν ἀληθῆ λαογέννητον δημοκρατίαν τῶν ἀρχαίων Ἀθηνῶν» (Πολιτικὴ – Φιλολογικὴ τῶν Πατρῶν, Ἰούνιος 2017). Μὲ ἄλλα λόγια ὁ «θρίαμβος» τοῦ κ. Μακρὸν οὐσιαστικὰ εἶναι δημοκρατία εἰς… μικρὸν, διότι ἀντιπροσωπεύει τὸ 16% τῶν Γάλλων ψηφοφόρων!
Σοβαρὸ ποσοστὸ ἀποχῆς εἴχαμε στὶς προγενέστερες εὐρωπαϊκὲς ἐκλογὲς ἀλλ’ ἐπίσης καὶ στὶς ἀμερικανικὲς. Ἡ δημοκρατία ἔχει στὶς κατὰ παράδοση δημοκρατικὲς χῶρες φθαρεῖ ἐσωτερικὰ. Δὲν συγκινεῖ πιὰ οὔτε καὶ τοὺς εὐαίσθητους δημοκρατικὰ πολίτες. Οἱ «ἀπέχηδες», δηλαδὴ οἱ ἀπέχοντες ἀπὸ τὰ κοινὰ αὐξάνονται ἁλματωδῶς καὶ ἔτσι δημιουργοῦν ἕνα ἀπέραντο κενὸ, μιὰ πολιτικὴ Σαχάρα, στὴ ὁποία εὐδοκιμοῦν κάποια ἑρπετοειδῆ καὶ σκορπιοειδῆ ὄντα. Τὸ νὰ ἐπαναλάβουμε τὴν πολυχρησιμοποιημένη φράση τῶν Θουκυδίδη/Περικλῆ «μόνοι γὰρ τὸν τε μηδὲν τῶνδε μετέχοντα οὐκ ἀπράγμονα ἀλλ’ ἀχρεῖον νομίζομεν – Β, 4,2» (=Διότι μόνον ἐμεῖς αὐτὸν ποὺ δὲν μετέχει στὰ πολιτικὰ δὲν τὸν θεωροῦμε φιλήσυχο. ἀλλ’ ἄχρηστο) εἶναι μάταιο. Σήμερα ὅποιος δὲν μετέχει στὰ κοινὰ λογίζεται σὰν ἀπογοητευμένος, ἀηδιασμένος. Ἡ δημοκρατία μας ἔχει ἀποτύχει σὲ παγκόσμια κλίμακα. Ποσοστὰ ὑπερβολικῆς συμμετοχῆς (πάνω ἀπὸ 90%) ἔχουμε σὲ χῶρες ποὺ τὸ πολίτευμα εἶναι φενάκη δημοκρατίας. Διότι τὸ ἀποτέλεσμα εἶναι ἀπὸ τὰ πρίν «μαγειρεμένο». Κοντοζυγώνει ὁ καιρὸς καὶ γιὰ τὶς δικὲς μας ἐκλογὲς. Φοβᾶμαι ὅτι τὸ ποσοστὸ ἀποχῆς – ἄν τεχνηέντως δὲν φουντώσει κάποιος φανατισμὸς– θὰ εἶναι ὑπέρμετρα ὑψηλό. Ἔτσι, ὅποιος κι ἄν σχηματίσει κυβέρνηση, θὰ ἔχουμε δημοκρατία μὲ τεχνητὸ νεφρό.
www.sarantoskargakos.gr
