Η εκλογή του Εμανουέλ Μακρόν, επανέφερε και εν Ελλάδι τη συζήτηση περί της δήθεν «κεντρώας ιδεολογίας», που, τάχα μου, επιβραβεύτηκε με το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών, στην Γαλλία.
Οι εγχώριοι, μάλιστα, θαυμαστές του, δηλώνουν και «δικαιωμένοι» ενώ και διάφοροι σχολιαστές, παρασυρμένοι προφανώς από το γενικότερο κλίμα, έκαναν διαρκώς λόγο για μια «κεντρώα υποψηφιότητα». Αλήθεια, από που προκύπτει η ύπαρξη αυτοτελούς «κεντρώας» ιδεολογίας και πως αυτή ορίζεται, επί του πρακτέου;. Στην περίπτωση, φερ` ειπείν, του νέου προέδρου της Γαλλίας, το όποιο δείγμα γραφής, όπως τονίζαμε και στο χθεσινό μας φύλλο, παραπέμπει στα θεμελιώδη της νεοφιλελεύθερης αντίληψης, όπως η απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και η ευνοϊκή φορολογική μεταχείριση για τις επιχειρήσεις. Θα είχε, άλλωστε, πολύ ενδιαφέρον, να μας υποδείκνυαν όσοι, με κεκτημένη ταχύτητα εγγαστρίμυθου, «αναμασούν» τα περί κέντρου, ως ιδεολογικής πρότασης, να μας υποδείκνυαν τα ιστορικά ανάλογα. Στην Ευρώπη, δεν έχουμε υπόψη μας κάτι περισσότερο, από βραχύβια σχήματα, που λειτουργούσαν, συνήθως, ως συμπληρώματα του κυρίαρχου συντηρητικού πόλου. Ξεχωριστή περίπτωση αποτελούν τα διάφορα Φιλελεύθερα Κόμματα, όπως το γερμανικό και το βρετανικό, των οποίων η ονομασία δηλώνει με σαφήνεια το ιδεολογικό πρόσημο. Σε ότι μας αφορά, άλλωστε, έχουμε την πικρή εμπειρία από τη στάση του γερμανικού Φιλελεύθερου Κόμματος που, ως κυβερνητικός εταίρος της κ. Μέρκελ, στην περίοδο της κρίσης, υπερθεμάτιζε στην εφαρμογή των πιο σκληρών μέτρων.
Στην Ελλάδα, υπήρξε, πράγματι, μια ιδιαιτερότητα, καθώς, στη μετεμφυλιακή περίοδο, ο Κεντρώος χώρος, είτε υπό τον Νικόλαο Πλαστήρα, είτε υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου, κλήθηκε εκ των πραγμάτων, να καλύψει το κενό, που άφηνε η ποινικοποίηση της κομμουνιστικής ιδεολογίας, αλλά και η αδυναμία, λόγω των συνθηκών, συγκρότησης ενός μαζικού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Η ανομοιογένεια και οι βαθύτατες εσωτερικές αντιφάσεις, που χαρακτήρισαν και τις δύο βραχύβιες κυβερνητικές θητείες, ήταν απόρροια αυτής της ιδιοτυπίας. Γι` αυτό και στη Μεταπολίτευση, όταν αποκαταστάθηκε η κανονικότητα στην πολιτική ζωή, το διάδοχο κεντρώο σχήμα οδηγήθηκε στην εξαφάνιση και το χώρο, τουλάχιστον στην καταγωγική προοδευτική του εκδοχή, κάλυψε πλήρως το ΠΑΣΟΚ, υπό τον Ανδρέα Παπανδρέου.
Καμία σχέση δεν είχε με αναβίωση μιας, ανύπαρκτης, κεντρώας ιδεολογίας, η θεωρία του «μεσαίου χώρου», που χρησιμοποιήθηκε στη ΝΔ, επί Κώστα Καραμανλή και που, όπως διευκρίνισαν και οι εμπνευστές του, αποτελούσε μια στρατηγική επιλογή και όχι, βέβαια, κάποια καινούργια ιδεολογία.
ΛΕΥΤ. ΚΑΝΑΣ
