Τι είναι η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών; Με απλά λόγια, η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών είναι η ενίσχυση της μετοχικής (κεφαλαιακής) τους σύνθεσης με νέα κεφάλαια, ώστε να χρηματοδοτηθούν τα κενά που υπάρχουν στους ισολογισμούς τους και έτσι να εξισορροπηθεί το ενεργητικό και με το παθητικό. Από ποιες πηγές θα προέλθουν τα νέα κεφάλαια για την χρηματοδότηση των υφιστάμενων κενών; Τα επιπρόσθετα κεφάλαια θα προέλθουν από τους ίδιους τους μετόχους των τραπεζών και από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ).
Ποια είναι τα κενά στους ισολογισμούς των τραπεζών και σε ποιους παράγοντες οφείλονται; Τρεις είναι οι ουσιαστικοί παράγοντες που επιτάσσουν την πολιτική της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Ο πρώτος παράγοντας σχετίζεται με την δραματική μείωση της αξίας των τραπεζικών μετοχών στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών. Ως γνωστό, η προηγούμενη κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών έγινε τον Μάιο του 2013 και συνδέθηκε με το διαβόητο reverse split (1:10) των τραπεζικών μετοχών, όπου μια νέα μετοχή ανταλλάχτηκε με δέκα παλαιές. Έστω ότι η τιμή διάθεσης μιας μετοχής στις αρχές Μαΐου του 2013 ήταν 0,30 ευρώ (€). Αν κάποιος μικρομέτοχος κατείχε 60.000 μετοχές συνολικής αξίας 18.000 ευρώ (€), αυτόματα οι 60.000 μετοχές μετατράπηκαν σε 6.000 έχοντας συνολική αξία πάλι 18.000 €. Με το reverse split 1:10 η τιμή διάθεσης της μετοχής από 0,30 αυξανόταν σε 3 €. Ωστόσο, η πολιτική του reverse split κατέστρεψε όλους τους μετόχους και βασικά τους μικρομεσαίους. Και τούτο γιατί από τον Μάιο του 2013 και έως σήμερα το ελληνικό χρηματιστήριο έκανε τρομακτική βουτιά, με οικτρή συνέπεια μετοχές που μετά το reverse split είχαν τιμή διάθεσης 3 €, σήμερα η τιμή τους να είναι μόλις 0,10 €. Αυτό σημαίνει ότι ο κάτοχος των 6.000 μετοχών είδε την αξία των μετοχών του από τα 18.000 € τον Μάιο του 2013 να κατρακυλά στα 600 € τον Οκτώβριο του 2015.
Μιλάμε για πλήρη οικονομική καταστροφή των μετόχων και ιδίως των μικρομεσαίων, καθότι οι περισσότεροι μεγαλομέτοχοι δεν μπήκαν στην προηγούμενη ανακεφαλαιοποίηση και εκτός τούτου τα λεφτά τους τα έχουν κατατεθειμένα σε τράπεζες του εξωτερικού. Το παράδειγμα της ΕΤΕ είναι χαρακτηριστικό. Μετά το reverse split η τιμή ανά μετοχή της ΕΤΕ από 0,429 διαμορφώθηκε σε 4,29 €. Δηλαδή, αν κάποιος μέτοχος πριν το reverse split είχε 100.000 τεμάχια συνολικής αξίας 42.900 €, μετά το reverse split ο αριθμός των μετοχών του έπεφτε στις 10.000 έχοντας όμως συνολική αξία πάλι 42.900 € (10.000×4,29=42.900). Εντούτοις, με την καθίζηση του ελληνικού χρηματιστηρίου μετά τον Μάιο του 2013, η τιμή της μετοχής της ΕΤΕ κυμαίνεται σήμερα γύρω στα 0,35 €, με επακόλουθο η συνολική χρηματιστηριακή αξία των 10.000 μετοχών από 42.900 να συρρικνωθεί σε 3.500 €.
Αναμφίβολα, ο συγκεκριμένος μικρομέτοχος υπέστη οικονομική καταστροφή, λόγω του ότι από το αρχικό του κεφάλαιο έχασε 39.400 € (42.900-3.500=39.400). Εμφανές είναι ότι η συντελούμενη καταβαράθρωση του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών εξαερώνει τα ίδια κεφάλαια των τραπεζών, με αναπόφευκτη συνέπεια να επείγονται σήμερα για την ενίσχυση της κεφαλαιακής τους επάρκειας με φρέσκο χρήμα. Με γνώμονα την αποκαρδιωτική εμπειρία της πολιτικής του reverse split του Μαΐου 2013, αμφίβολο είναι αν θα υπάρξουν μέτοχοι να δεχτούν να βάλουν τα λεφτά τους στην σχεδιαζόμενη ανακεφαλαιοποίηση. Στο αυριανό μας άρθρο θα συνεχίσουμε με τους παράγοντες που προκάλεσαν τα κενά στους ισολογισμούς των τραπεζών.
