Ο ανταγωνισμός για διαφημίσεις με βάση την κυκλοφορία αντικατέστησε την ποιότητα στην ενημέρωση με… χαλιά

Το αλλο, δεύτερο, εντελώς αντίθετο, περιστατικό, που θα παρουσιάσω που οφείλεται στην πίεση του ανταγωνισμού της τηλεόρασης, του ραδιοφώνου, των πολυτελών και λαμπερών περιοδικών.

Τότε, ήδη από το τέλος της δεκαετίας του 1980, οι μεγάλες, κυρίως, εφημερίδες, με στόχο όχι να αυξήσουν την κυκλοφορία τους, αλλά να τη διατηρήσουν για να παίρνουν τις ανάλογες διαφημίσεις, καταλήφθηκαν από το «σαμψώνειο», αυτοκαταστροφικό, σύνδρομο των προσφορών, γεμίζοντας συνεχώς και περισσότερο τον πλαστικό φάκελο των κυριακάτικων κυρίως εφημερίδων με πολυδάπανες και κοστοβόρες προσφορές δώρων (κουπόνια, χαλιά, cd, βιβλία κλπ) και λαμπερών περιοδικών, οι οποίες από τη μια μεριά διατηρούσαν προσωρινά σταθερά μια κυκλοφορία, αλλά τα έσοδα από την κυκλοφορία και τις διαφημίσεις απείχαν παρασάγγας από τα έξοδα. Θυμάμαι ότι στην αιχμή του αυτοκαταστροφικού αυτού συνδρόμου, που δυστυχώς συνεχίζεται ακόμα, το Μάιο του 1993, δημοσιεύτηκαν διαπιστώσεις έρευνας γνωστής με το όνομα «Pan European Survey», η οποία πραγματοποιήθηκε στη χώρα μας από την εταιρεία «Focus”. Τότε, από τη χώρα μας εξετάστηκαν δέκα ημερήσιες εφημερίδες, όπως «Απογευματινή», «΄Εθνος», «Ελεύθερος Τύπος», «Ελευθεροτυπία», «Εξπρές», «Καθημερινή», «Κέρδος», «Μεσημβρινή», «Ναυτεμπορική» και «Νέα», επτά εβδομαδιαίες εκδόσεις, όπως «Βήμα της Κυριακής», «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», «Επενδυτής», «Κυριακάτικη Καθημερινή», «Οικονομικός Ταχυδρόμος», «Ποντίκι», «Ταχυδρόμος», το δεκαπενθήμερο περιοδικό «Αγορά», η αεροπορική έκδοση «Κίνηση» και, τέλος, οι εννεαμηνιαίες εκδόσεις “Car & Driver”, «Γυναίκα», «Elle», «Κεφάλαιο», «Κλικ» «Manafer», “Playboy”, “Status” και “4 Τροχοί”.

Στην έρευνα αυτή ο «Οικονομικός Ταχυδρόμος», με τη λιτή παραδοσιακή και με μικρά γράμματα εμφάνιση (χωρίς μεγάλες και λαμπερές φωτογραφίες, χωρίς προσφορές, χωρίς διαφήμιση) κατατάχθηκε τέταρτος σε αναγνωσιμότητα στην κατηγορία των εβδομαδιαίων εκδόσεων, με ποσοστό 31,9 %, με πρώτη την «Κυριακάτικη Καθημερινή» με ποσοστό 56,4%, δεύτερο το «Βήμα της Κυριακής» με ποσοστό 55,4% και τρίτη την «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» με ποσοστό 35,8%. Σημειώνεται ότι τότε όλες αυτές οι εφημερίδες διαφήμιζαν επιμόνως και συνεχώς σε ραδιόφωνα, τηλεοράσεις και σε φίλιες εφημερίδες μόνο τις … δωρεάν προσφορές στον ασήκωτο πλαστικό φάκελο και όχι … αποκαλυπτικά και χρηστικά θέματα, όπως γίνονταν στη δεκαετία του 1970!!!

Όταν στη συνέχεια ανέλαβα τη διεύθυνση του «Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής» (τρίτο περιστατικό), το σύνδρομο αυτό είχε γίνει εφιαλτικά πιο καταθλιπτικό ιδιαίτερα από διαφημιστικές εταιρείες, που εξακολουθούσαν να θέτουν ως κριτήριο για διαφημίσεις την υψηλή κυκλοφορία (ποσότητα) και όχι την ποιότητα ή την εισοδηματική ικανότητα των αναγνωστών. Μάλιστα, σε σχετική έρευνα επισημαινόταν, μεταξύ άλλων, ότι η εικόνα του «Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής» χαρακτηρίζεται από «απουσία ενθέτων», ενώ οι ανταγωνιστικές εφημερίδες κυκλοφορούσαν με χαρτί και υλικό (cd-rom και πάνω από επτά περιοδικά και ένθετα) κόστους άνω των 5 ευρώ στην τιμή του 1,3 ευρώ!!! Τότε, ο γράφων «έκλεισε» μερικά ένθετα και παρέδωσα, όταν αποχώρησα, την εφημερίδα με … πλεόνασμα…, όπως, και ο Γιάννης Μαρίνος με τον γράφοντα, τον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» κατά την αποχώρηση από τη διεύθυνση το 1996…