Σοσιαλδημοκρατία, ώρα μηδέν

Η άδοξη κατάληξη του εγχειρήματος της Κεντροαριστεράς, δηλαδή της εγχώριας Σοσιαλδημοκρατίας, συμπίπτει με μια κρίσιμη καμπή, για την Ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία.

Η σημερινή συνάντηση των ηγετών του Νότου, σε κάποιο βαθμό, αντανακλά τις διεργασίες που συντελούνται σ’ αυτό το χώρο, κάτω από το βάρος των συνεπειών της οικονομικής κρίσης. Καταγράφονται, ήδη, κάποιες μικρές ενδείξεις, μιας διαφορετικής στάσης. Η ρητορική του Ιταλού Πρωθυπουργού, με τη χάραξη όλο και πιο έντονων διαχωριστικών γραμμών από το Βερολίνο, αλλά και η συνέπεια του αρχηγού του Ισπανικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, που αρνείται, παρά τις και εκ των έσω πιέσεις, να δώσει «χείρα βοηθείας», στον «αδιάφθορο» κ. Ραχόι, αποτελούν στοιχεία ενός σοβαρού, αν μη τι άλλο, προβληματισμού, ή και μιας λανθάνουσας αυτοκριτικής. Προς την ίδια κατεύθυνση κινούνται και οι πρόσφατες δηλώσεις του επικεφαλής των Γερμανών Σοσιαλδημοκρατών, που, για πρώτη φορά, διαφοροποιήθηκε τόσο έντονα, έστω και με αφορμή το προσφυγικό, από την Καγκελάριο, καίτοι είναι κυβερνητικοί εταίροι. Βεβαίως, η «προϊστορία» των τελευταίων χρόνων, με τον πλήρη ιδεολογικό «αφοπλισμό» του χώρου και την οικειοποίηση, ενίοτε και με «γενιτσαρικό» ζήλο, του νεοφιλελεύθερου υποδείγματος, δικαιολογεί τις επιφυλάξεις.

Αν κάτι δημιουργεί την αίσθηση, ή την ελπίδα, μιας πραγματικής αλλαγής, είναι η συνειδητοποίηση του υπαρξιακού αδιέξοδου. Αποτελεί κοινό μυστικό, πως η κρίση έχει πλήξει πρωτίστως τα κόμματα του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού, εξ αιτίας της εγκατάλειψης των φυσιογνωμικών-ιδεολογικών τους χαρακτηριστικών. Το Ελληνικό παράδειγμα, του ΠΑΣΟΚ, είναι, ίσως, το πιο εμφαντικό, αλλά δεν είναι μόνο, καθώς η παράταση της κρίσης, απειλεί να κάνει πράξη τον εφιάλτη της «Πασοκοποίησης» του συνόλου της Ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας, που πρόβαλαν ορισμένοι. Είναι ενδεικτικό το παράδειγμα του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, που, όχι μόνο, όπως επιβεβαιώνουν και τα τελευταία δημοσκοπικά ευρήματα, είναι εκτός της διεκδίκησης της Προεδρίας, στην αναμέτρηση του επόμενου έτους, αλλά και συρρικνώνεται διαρκώς, με τις φυγόκεντρες τάσεις, να αυξάνονται, τόσο προς τα αριστερά, όσο και προς τα δεξιά του. Δεν είναι πιο αισιόδοξοι οι οιωνοί, ούτε για τον Ιταλό Πρωθυπουργό, που υπέστη μια συντριπτική ήττα στις τελευταίες δημοτικές εκλογές, ενώ ενδέχεται να υποχρεωθεί και σε αποχώρηση από το Κυρηνάλιο, αν χάσει το δημοψήφισμα, που ο ίδιος προκήρυξε. Εδώ έχει πλήρη εφαρμογή, σε κάποια παραλλαγή, το εγχώριας κοπής σύνθημα: Αν δεν αλλάξουν, θα βουλιάξουν…