Στὶς 5 Ἰουλίου ἀπὸ αὐτὴ ἐδῶ τὴ στήλη, μὲ ἄρθρο μας ὑπὸ τὸν τίτλο «Ἡ Τουρκία σὲ κρίση» εἴχαμε προειδοποιήσει: «Ἡ κρίση (στὴν Τουρκία) ὅπου να ’ναι θὰ ξεσπάσει. Καὶ τὸτε θὰ δεχθοῦμε νὲα στίφη προσφύγων. Ἄς εἴμαστε, λοιπὸν, σὲ ἑτοιμότητα καὶ ὄχι σὲ παθητικὴ μακαριότητα». Μετὰ ἀπὸ ἕνα 10ήμερο ἡ κρίση ξέσπασε ὑπὸ τὴ μορφὴ ἑνὸς ἀπροετοίμαστου ἤ νευρικὰ σχεδιασμένου πραξικοπήματος. Δὲν χρειαζόταν ἡ ὅραση τοῦ μυθικοῦ Λυγκέως (ποὺ ἔβλεπε πίσω ἀπὸ τοῖχο) οὔτε ἡ μαντικὴ ὄσφρηση τοῦ Τειρεσία γιὰ νὰ τὸ ἀντιληφθεῖ κανείς. Εἶχα διαισθανθεῖ ὅτι ἐντὸς τῶν προσεχῶν ἡμερῶν κάτι στὴν γείτονα θὰ συμβεῖ. Δὲν ζῶ σὲ χρυσό κλουβί. Θέλησα νὰ ἐνημερώσω κάποιον ποὺ γνωρίζει καλὰ τὰ τουρκικὰ θέματα καὶ αὐτὸς νὰ ἐνημερώσει τὶς ἁρμόδιες ἀρχὲς ὥστε νὰ βρίσκονται σὲ ἑτοιμότητα. Δυστυχῶς οἱ τηλεφωνικὲς του γραμμὲς γιὰ μένα ἦσαν κλειστὲς. Τὸν εἶδα λίγες ἡμέρες μετὰ νὰ ὁμιλεῖ σὰν αὐθεντία γιὰ τὰ συμβαίνοντα στὴ Τουρκία. Ἀλλὰ κατ’ ἐμὲ σημασία ἔχει τὸ προλέγειν καὶ ὄχι ἐκ τῶν ὑστέρων λέγειν. Προσωπικὰ δὲν μοῦ ἀρέσει νὰ παριστάνω τὸν post factum σοφὸ, νὰ ἐξηγῶ, νὰ ἀναλύω καὶ νὰ φωτίζω τὰ γεγονότα, ἀφοῦ πλέον ἔχουν συντελεσθεῖ. Γιὰ τὰ μέλλοντα νὰ συμβοῦν στὰ ἐδάφη τῆς μαρτυρικῆς Βασιλεύουσας, τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης εὐρύτερα καὶ τῆς Μ. Ἀσίας, ποὺ ἐπὶ μία χιλιετία καταδυναστεύονται παλαιότερα ἀπὸ μιὰ σουλτανικὴ ἐξουσία καὶ ἀργότερα ἀπὸ μιὰ στρατιωτικοῦ τύπου «δημοκρατία», ἔχουμε ἀναφερθεῖ σὲ δεκάδες ἄρθρα καὶ μελέτες, κυρίως ὅμως σὲ βιβλία, ὅπως «Ἡ Ἱστορία ἀπὸ τὴν σκοπιὰ τῶν Τούρκων» (ἐκδ. Σιδέρης) καὶ «Ἡ Ἑλλὰς κατὰ τοὺς Βαλκανικοὺς πολέμους» (ἐκδ. Περί Τεχνῶν-Νικαίας 10). Τὸ συμπέρασμὰ μας ἀπὸ τὴν ἱστορικὴ ἐπισκόπηση καὶ ἀπὸ τὶς συχνὲς ἐπισκέψεις στὴ γείτονα ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὶς συνομιλίες ποὺ κατὰ καιροὺς ἔχω μὲ ἀνθρώπους ποῦ ζοῦσαν ἤ ζοῦν ἐκεῖ εἶναι τὸ ἀκόλουθο: Τὸν 20ό αἰῶνα διαλύθηκε ἡ Ὀθωμανικὴ Αὐτοκρατορία. Τὸν 21ο αἰῶνα θὰ διαλυθεῖ ἤ, μᾶλλον, θὰ κατακερματισθεῖ τὸ τουρκικὸ κράτος.
Ὅσο γιὰ τὸ πρόσφατο πραξικόπημα τοῦτο ἔχω νὰ πῶ. Δὲν εἶχε σχεδιασθεῖ ἀριστοτεχνικὰ οὔτε, ὅπως λέγεται, ἐρασιτεχνικά. Εἶχε ὀργανωθεῖ βιαστικά. Ἀνώτατοι καὶ ἀνώτεροι ἀξιωματικοί, δικαστικοί καὶ ὑψηλόβαθμοι κρατικοὶ λειτουργοὶ εἶχαν πληροφορηθεῖ ὅτι ἐπίκειται ἕνα εἰς βάρος τους «πογκρόμ», μία βίαιη ἐκδίωξη ἀπὸ τὶς θέσεις τους, μετὰ ἀπὸ κάποια στημένη ἀπὸ τὸν Ἐρντογὰν προβοκάτσια. Ἡ ἀντικατάσταση τοῦ Νταβούτογλου ἀπὸ τὸν δυναμικὸ Γιλδιρίμ (στὰ τουρκικὰ ἡ λέξη σημαίνει κεραυνὸς) ἦταν ἕνα προμήνυμα. Ἔσπευσαν, λοιπὸν, νὰ «προκάμουν». Ἀλλὰ ὁ Ἐρντογὰν τοὺς τὴν εἶχε στημένη. Δὲν κατεβαίνουν αὐτομάτως στοὺς δρόμους χιλιάδες ἄνθρωποι νὰ συγκρουσθοῦν ὁλονυχτὶς μὲ τὰ τὰνκς. Ὅλοι αὐτοὶ οἱ βάναυσοι –κυρίως νέοι– ἦσαν ὁμάδες κρούσεως τοῦ Ἐρντογὰν. Ὅσο γιὰ τὰ λεγόμενα περὶ φορητοῦ τηλεφώνου καὶ τῆς εὔτολμης τηλεπαρουσιάστριας, εἶναι βέβαια κάτι σημαντικὸ γιὰ τὴν κατασκευὴ πολιτικῶν παραμυθιῶν.
Δὲν θὰ ποῦμε πῶς ὅ,τι ἔγινε, ἔγινε. Θὰ γίνουν πολλὰ στὴν Τουρκία. Ὁ Ἐρντογὰν, παρότι εἶχε προσχεδιάσει τὸ πογκρόμ τῶν διώξεων τουλάχιστον 200.000 ἀτόμων, στὸ ἐξῆς θὰ τρέμει νὰ πάει καὶ στὴν τουαλέτα. Θὰ τρέμει ἀκόμη καὶ ἀπὸ τὴν παρουσία τῶν σωματοφυλάκων του. Ἀλλ’ ἐμεῖς; Δὲν ἔπρεπε νὰ μπλεχθοῦμε στὸν τουρκικὸ καβγά. Στρατιωτικὰ τώρα μποροῦμε νὰ διαλύσουμε τὴν Τουρκία. Ἀλλὰ ὑπάρχει τὸ πατριαρχεῖο, ὑπάρχει ἡ Ἁγία Σοφιὰ, τὴν ὁποία οἱ φανατικοὶ μποροῦν νὰ πυρπολήσουν. Ὑπάρχει τὸ ἐνδεχόμενο νέας «προσφυγικῆς εἰσβολῆς». Αὐτὸ ποὺ ἔγινε στὴν Ἀλεξανδρούπολη δὲν πρέπει νὰ ξαναγίνει.
www.sarantoskargakos. gr
