Η μαγεία και το μήνυμα των Χριστουγέννων: «Ό,τι κι αν κουβαλάς στην ψυχή σου, χωράς» λέει ο ψυχολόγος Άκης Μακρυγιάννης

Τα Χριστούγεννα παρουσιάζονται συχνά ως η πιο φωτεινή περίοδος του χρόνου. Πόλεις που λάμπουν, οικογενειακά τραπέζια, δώρα, χαμόγελα, διασκέδαση και μια προσδοκία ότι αυτές οι μέρες θα είναι όμορφες και ξέγνοιαστες.

Ίσως γι’ αυτό η γιορτή των Χριστουγέννων έχει συνδεθεί με την έννοια της «μαγείας», καθώς αγγίζει κάτι βαθιά ανθρώπινο: την ανάγκη για σύνδεση, επαφή και επικοινωνία.

«Μου λείπουν κάποιοι άνθρωποι πιο πολύ αυτές τις μέρες». «Νιώθω την ανάγκη να είμαι πιο κοντά σε άλλους». «Θέλω να μιλήσω, να μοιραστώ, να μη νιώθω μόνος ή μόνη». «Έχω ανάγκη για ανθρώπινη επαφή».

Σε αυτές τις φράσεις, συμπυκνώνονται όσα ακούει συχνά αυτή την περίοδο στο κλινικό του έργο ο Ψυχολόγος-ειδικευόμενος στην Ψυχαναλυτική-Ψυχοθεραπεία, συνεργάτης του Φορέα «Κλίμακα» ‘Ακης Μακρυγιάννης και αποτυπώνεται ξεκάθαρα η ανθρώπινη ανάγκη για επικοινωνία. Όπως επισημαίνει, πρόκειται για φράσεις που «δεν έχουν να κάνουν με αδυναμία, αλλά με την-έμφυτη ίσως- ανάγκη μας για το σχετίζεσθαι».

Εξηγεί ότι οι γιορτές μας φέρνουν πιο κοντά σε παλιές εμπειρίες, σχέσεις φροντίδας και ασφάλειας, εμπειρίες που ακόμη κι αν δεν τις θυμόμαστε συνειδητά, συνεχίζουν να υπάρχουν μέσα μας.

Τα Χριστούγεννα λειτουργούν ως ένας «μεγεθυντικός φακός» του ψυχισμού

«Η εμπειρία μου δείχνει ότι τα Χριστούγεννα λειτουργούν συχνά ως ένας “μεγεθυντικός φακός” του ψυχισμού: φέρνουν στην επιφάνεια απουσίες που πονάνε, ανεκπλήρωτες προσδοκίες, τη σημασία των σχέσεων, αλλά και την επιθυμία μας να συνδεθούμε ουσιαστικά με τους άλλους», αναφέρει ο κ. Μακρυγιάννης.

Προσθέτει ότι αυτό που ενεργοποιείται αυτές τις μέρες δεν είναι τόσο η λύπη ή η μελαγχολία, όσο «η ανάγκη για εγγύτητα, φροντίδα και μια αίσθηση ασφάλειας». Πολλοί άνθρωποι, όπως σημειώνει, αναρωτιούνται: «Χωράω όπως είμαι; Υπάρχει κάποιος να με δει; Μπορώ να στηριχθώ;».

Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό που τελικά κάνει τη διαφορά είναι η σύνδεση. «Η ουσία των Χριστουγέννων, όπως τη συναντώ μέσα από τις ιστορίες των ανθρώπων, δεν είναι η απουσία των δυσάρεστων συναισθημάτων ούτε η εξαναγκασμένη χαρά. Είναι η εμπειρία του να μη χρειάζεται να κουβαλάς τα δύσκολα μόνος σου. Η ανακουφιστική αίσθηση ότι υπάρχει χώρος, ακόμη κι αν δεν είμαι στα καλύτερά μου».

Η αξία των μικρών πράξεων σύνδεσης

Όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο ψυχολόγος ‘Ακης Μακρυγιάννης οι άνθρωποι δεν αναζητούν «μεγάλες» ή «φανταχτερές» λύσεις, αλλά μικρές πράξεις σύνδεσης: ένα μήνυμα, ένα τηλεφώνημα, μια πρόσκληση, μια απλή παρουσία, το «σε σκέφτηκα», το «είμαι εδώ». «Το να καθίσεις δίπλα σε κάποιον χωρίς να προσπαθείς να τον διορθώσεις. Μια αγκαλιά ή μια πράξη αλληλεγγύης. Μπορεί να μη λύνει τα προβλήματα, αλλά σπάει τη μοναξιά».

Στην κλινική πράξη, σημειώνει, είναι συχνά συγκινητικό το πόσο θεραπευτικό μπορεί να είναι για έναν άνθρωπο το να νιώσει ότι δεν είναι αόρατος, ότι υπάρχει κάποιος που τον βλέπει και τον νοιάζεται.

Τονίζει ότι τα Χριστούγεννα μπορούν να λειτουργήσουν ως μια υπενθύμιση πως η ανθρώπινη επαφή-ατελής, αυθεντική και ζεστή- μπορεί να κάνει τη ζωή λίγο καλύτερη. Και αυτό, από μόνο του, είναι μια ιδιαίτερη μορφή ουσίας και νοήματος των γιορτών.

Τα Χριστούγεννα προσθέτει εξακολουθούν να μας αγγίζουν διότι ξυπνούν την πιο ανθρώπινη πλευρά μας. «Αυτή που θέλει να δώσει αγάπη χωρίς να περιμένει αντάλλαγμα. Όχι την ιδανική, την τέλεια, την κουρδισμένη αγάπη. Αλλά την ανθρώπινη: την ατελή, τη δύσκολη, την καθημερινή. Αυτή που δίνεται με απλότητα».

«Ας είναι λοιπόν τα Χριστούγεννα μια αφορμή όπου θα μπορούμε να συναντηθούμε ακριβώς όπως είμαστε. Όχι με προσωπεία, αλλά με την ψυχή μας. Με τα καλά μας και τα κακά μας, με τις ατέλειες μας, με τα παράξενα μας, με τα ωραία μας, αλλά και με τα σκοτάδια μας, με τις αναμνήσεις μας, τις προσδοκίες μας, τις πληγές μας, τις ελπίδες μας, τις ανάγκες μας. Να δώσουμε στους εαυτούς μας και στους άλλους χώρο. Χώρο για συγγνώμες. Χώρο για τρυφερότητα. Χώρο για ευαλωτότητα. Χώρο για μια αγάπη όχι ρομαντική και τέλεια, αλλά για αγάπη που κουβαλά μέσα της αλήθεια και αυθεντικότητα. Και να θυμάσαι: ό,τι κι αν κουβαλάς, χωράς».