Η νέα γρίπη “γονατίζει” το σύστημα υγείας της Βρετανίας – Τί να προσέξουμε

Σαρώνει τη Βρετανία ένα κύμα «σούπερ γρίπης», το οποίο πιέζει αφόρητα το σύστημα υγείας της χώρας και θέτει σε συναγερμό τις υγειονομικές αρχές.

Μάλιστα, ενδεικτικό είναι πως το εθνικό σύστημα υγείας της Βρετανίας (NHS) λέει πως αντιμετωπίζει το «χειρότερο δυνατό σενάριο», καθώς ο αριθμός των ανθρώπων που νοσηλεύονται με γρίπη αυξήθηκε κατά 55% μέσα σε μία εβδομάδα.

Ο διευθύνων σύμβουλος του NHS England, Τζιμ Μάκι, έχει προειδοποιήσει ότι από 5.000 έως 8.000 νοσοκομειακές κλίνες θα μπορούσαν να έχουν γεμίσει με ασθενείς με γρίπη μέσα στο Σαββατοκύριακο.

Ειδικοί υγείας στο think tank King’s Fund λένε ότι η συζήτηση για ένα «αμείλικτο κύμα γρίπης» έχει γίνει ανησυχητικά οικεία τα τελευταία χρόνια.

Το BBCαναλύει πώς ο χειμώνας του 2025 είναι πραγματικά διαφορετικός και ποιοι ασθενείς έχουν επηρεαστεί περισσότερο από αυτό που πλέον το NHS περιγράφει ως «super flu» (σούπερ γρίπη).

Ένα νωρίτερο ξεκίνημα για τη γρίπη

Η βασική διαφορά μεταξύ της φετινής περιόδου γρίπης και των προηγούμενων τριών ετών είναι ότι ο ιός άρχισε να εξαπλώνεται περίπου έναν μήνα νωρίτερα.

Στο παρακάτω γράφημα, φαίνονται τα καθημερινά θετικά τεστ γρίπης στην Αγγλία (σε ποσοστά). Με κόκκινο χρώμα, η φετινή καμπύλη, η οποία δείχνει πως η εξάπλωση της γρίπης ξεκίνησε νωρίτερα.

Το πρώτο σημάδι φάνηκε τον Οκτώβριο, σε στοιχεία που δημοσίευσε η Υπηρεσία Υγειονομικής Ασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKHSA).

Όταν κάποιος επισκέπτεται το γιατρό ή το νοσοκομείο με συμπτώματα γρίπης, μπορεί να εξεταστεί για διάφορους ιούς όπως η γρίπη, η Covid και ο RSV.

Η UKHSA καταγράφει το ποσοστό των τεστ που βγαίνουν θετικά στη γρίπη, κάτι που δείχνει καθαρά αν τα ποσοστά στην κοινότητα ανεβαίνουν ή πέφτουν.

Ιολόγοι έχουν συνδέσει το νωρίτερο ξέσπασμα φέτος με μια λεπτή γενετική αλλαγή στο βασικό στέλεχος της γρίπης που κυκλοφορεί, το H3N2.

Ο όρος «super-flu» δεν είναι ιατρικός και δεν σημαίνει ότι ο ιός είναι πιο σοβαρός ή πιο δύσκολα αντιμετωπίσιμος.

Αλλά το ευρύ κοινό δεν έχει εκτεθεί ξανά σε αυτήν ακριβώς την παραλλαγή, κάτι που σημαίνει ότι υπάρχει λιγότερη ανοσία, επιτρέποντας ευκολότερη εξάπλωση.

Παιδιά και νέοι οι περισσότερο επηρεασμένοι

Τα παιδιά είναι συνήθως πιο ευάλωτα στη γρίπη από τους ενήλικες, εν μέρει επειδή το ανοσοποιητικό τους αναπτύσσεται ακόμα και επειδή μεταδίδουν τους ιούς πιο εύκολα μέσα από τη στενή επαφή.

Η πιο πρόσφατη ανάλυση των δεδομένων της UKHSA δείχνει ότι το ποσοστό θετικών τεστ είναι τώρα πολύ υψηλότερο στα παιδιά και τους νέους που βρίσκονται ακόμα σε σχολεία ή πανεπιστήμια.

Η ηλικιακή κατανομή των θετικών τεστ στην Αγγλία φαίνεται στο παρακάτω γράφημα, το οποίο αποτυπώνει πως οι νεότεροι βρίσκονται στο επίκεντρο του νέου κύματος.

Ορισμένα σχολεία έχουν αναγκαστεί να επαναφέρουν μέτρα τύπου Covid για να περιορίσουν τη διασπορά -όπως περιορισμό στο τραγούδι στις συγκεντρώσεις και σταθμούς απολύμανσης, ενώ ένα σχολείο στο Caerphilly έκλεισε προσωρινά.

Κάθε χρόνο, χιλιάδες κατά τα άλλα υγιή παιδιά καταλήγουν στα επείγοντα με επιπλοκές από τη γρίπη.

Υπάρχει όμως και μια δεύτερη ανησυχία: ότι οι νέοι μπορεί να μεταφέρουν τον ιό στους ηλικιωμένους συγγενείς τους, οι οποίοι είναι πιο ευάλωτοι.

Η γρίπη προσθέτει πίεση στο σύστημα υγείας

Το NHS καταγράφει κάθε εβδομάδα τον αριθμό των ασθενών που νοσηλεύονται με γρίπη και άλλες αναπνευστικές λοιμώξεις.

Ο αριθμός αυξάνεται απότομα στην Αγγλία, με μέσο όρο 2.660 ασθενείς με γρίπη να καταλαμβάνουν κρεβάτι την περασμένη εβδομάδα, έναντι 1.717 την προηγούμενη.

Παρακάτω, το γράφημα δείχνει πως τα κρούσματα γρίπης είναι περισσότερα φέτος.

Άτομα άνω των 85 ετών έχουν πέντε φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να νοσηλευτούν σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό.

Αλλά οι ασθενείς που εισάγονται τώρα μολύνθηκαν πριν από μία εβδομάδα περίπου, όταν τα ποσοστά ήταν χαμηλότερα.

Η μεγαλύτερη ανησυχία για το σύστημα υγείας είναι τι θα γίνει τις επόμενες εβδομάδες, καθώς νέα περιστατικά εμφανίζονται στα επείγοντα.

Το NHS διαθέτει περίπου 105.000 κλίνες στην Αγγλία και πιέζεται τον χειμώνα, με το 95% αυτών κατειλημμένο ανά πάσα στιγμή.

Αν ο αριθμός των ασθενών με γρίπη που χρειάζονται διανυκτέρευση φτάσει τις 5.000 ή και παραπάνω, όπως προβλέπει ο Τζιμ Μάκι, τότε ολόκληρο το σύστημα μπορεί να πιεστεί ακόμα περισσότερο.

Τι ισχύει για την προστασία από το εμβόλιο

Το μήνυμα από τους γιατρούς και το NHS είναι ότι οι ευάλωτες ομάδες πρέπει να συνεχίσουν να εμβολιάζονται.

Παρότι η γενετική ταυτότητα του ιού έχει αλλάξει, το βασικό εμβόλιο εξακολουθεί να θεωρείται αποτελεσματικό, ειδικά απέναντι στη σοβαρή νόσο.

Το εμβόλιο γρίπης παρέχεται δωρεάν από το NHS σε άτομα άνω των 65, μικρά παιδιά, εγκύους, άτομα με χρόνια προβλήματα υγείας, φροντιστές και υγειονομικούς στην πρώτη γραμμή.

Οι υπόλοιποι μπορούν να το κάνουν σε φαρμακεία, με κόστος μεταξύ 15 και 25 λιρών.

Μέχρι τις 30 Νοεμβρίου, περίπου το 70% των ηλικιωμένων και των ενοίκων οίκων ευγηρίας είχαν κάνει το δωρεάν εμβόλιο.

Όμως τα ποσοστά εμβολιασμού σε νεότερες ευπαθείς ομάδες -όπως οι κλινικά ευάλωτοι- ήταν χαμηλότερα, λίγο πάνω από 40%.

Τα ποσοστά μεταξύ των εργαζομένων του NHS στην Αγγλία -τα οποία είχαν πέσει μετά την πανδημία Covid- φαίνεται ότι σταθεροποιήθηκαν φέτος περίπου στο ίδιο επίπεδο: περίπου 42%.