Μεγάλα λόγια, χωρίς αντίκρισµα αλήθειας, οι συµφωνίες για το φυσικό αέριο

Tου ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΓΚΡΙΩΤΗ

Ο Τραµπ, υλοποιώντας το δόγµα “MAGA” («Κάντε την Αµερική Μεγάλη Ξανά»), διακήρυξε τους τέσσερις βασικούς πυλώνες της πολιτικής του απέναντι στην ΕΕ: Ασφάλεια, Δασµοί, ενέργεια, επενδύσεις της ΕΕ στις ΗΠΑ.

Ξεκίνησε καταγγέλλοντας την ΕΕ, ότι, έγινε για να κλέβει τις ΗΠΑ.

Ακολούθησε µια περίοδος εντάσεων στις σχέσεις των δύο πλευρών.

Όταν, ο Τραµπ βρέθηκε στην Σκωτία, σε ιδιωτική επίσκεψη στην εκεί επιχείρησή του, πήγε και η Ούρσουλα Φον Ντε Λάινεν στις 28/7/25, και ουσιαστικά αποδέχτηκε και τους τέσσερις όρους του.

Ειδικά για την ενέργεια, η Ούρσουλα Φον Ντε Λάινεν, δεσµεύτηκε ότι, η ΕΕ θα εισάγει, τα επόµενα τρία χρόνια 750 δισ. ευρώ LNG, από τις ΗΠΑ.

Η αγορά LNG από τις ΗΠΑ της ΕΕ και της Ελλάδας, είχε ήδη αρχίσει από το 2020 και εντάθηκε, λόγω των κυρώσεων προς την Ρωσία, µετά την εισβολή στην Ουκρανία τον Φλεβάρη του 2022.

Αυξάνεται και θα συνεχίζει θεωρητικά, να αυξάνεται, ειδικά µετά το 2027, που τελειώνουν οι µακροχρόνιες συµβάσεις προµήθειας ρωσικού αερίου και, θα τεθεί σε εφαρµογή, η πρόσφατη απόφαση της ΕΕ για καθολική απαγόρευση εισαγωγής υδρογονανθράκων από τη Ρωσία.

Στο 6ο foroum P-Tec, που πραγµατοποιήθηκε στην Αθήνα, στις 6-7 Νοεµβρίου, το περσινό έγινε στο Βουκουρέστι, ο Έλληνας Πρωθυπουργός και οι αρµόδιοι υπουργοί του Τραµπ, ανακήρυξαν την Ελλάδα πύλη εισόδου του LNG από τις ΗΠΑ, σε Βουλγαρία, Ρουµανία, Ουγγαρία, σε πρώτη φάση, σε Ουκρανία, στην δεύτερη.

Η επιλογή, όπως δήλωσαν οι οµιλητές, έχει για τις ΗΠΑ κυρίως γεωπολιτικό χαρακτήρα, να αποµονώσουν την Ρωσία, να της στερήσουν πολύτιµους πόρους για την χρηµατοδότηση του πολέµου στην Ουκρανία, να απεξαρτήσουν την ΕΕ ενεργειακά από την Ρωσία, αλλά και οικονοµικούς, αυξάνοντας τις εξαγωγές τους.

Η Ελλάδα, κυρίως µέσω Αλεξανδρούπολης, µετά την µετατροπή της σε στρατιωτική πύλη των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, για την Ρωσία, γίνεται και η ενεργειακή πύλη, για την απεξάρτηση των χωρών της ανατολικής πλευράς της ΕΕ, από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Προκύπτουν όµως, σηµαντικά, οικονοµικά και γεωπολιτικά ερωτήµατα:

α). Ποιο το οικονοµικό όφελος της Ελλάδας, τόσο από την υποδοχή του LNG από τις ΗΠΑ, αλλά και από τα τέλη διέλευσης, δεδοµένου ότι η τιµή του είναι αρκετά υψηλότερη από το φυσικό αέριο των αγωγών, είτε του ρωσικού, µέχρι το τέλος του 2027, είτε του Αζέρικου και του Καταριανού, που θα συνεχίσει να αγοράζει η χώρα µας;

β). Δεδοµένου ότι, το φυσικό αέριο είναι καύσιµο µετάβασης, η ΕΕ, πρέπει να µειώσει την χρήση φυσικού αερίου κατά 20%, έως το 2030, και να την µηδενίσει µέχρι το 2050, θα υπάρξει απόσβεση των επενδύσεων;

γ). Η χώρα µας, έχει αποφασίσει οριστικά να είναι ο βασικός µοχλός της γεωπολιτικής στρατιωτικής και οικονοµικής πίεσης στην Ρωσία και για πόσα χρόνια;

Αν, υπάρξει συµφωνία για το τέλος του πολέµου στην Ουκρανία, στην βάση που πρότεινε ο Τραµπ και αποδέχτηκε ο Ζελένσκι, γεγονός που σηµαίνει και το τέλος της απαγόρευσης αγοράς ρωσικών υδρογονανθράκων από τις χώρες της ΕΕ, τι θα κάνει η χώρα µας, όταν µάλιστα η τιµή του θα είναι πολύ πιο χαµηλή από το Αµερικανικό LNG;

δ). Όλα αυτά βεβαίως, ισχύουν ακόµη περισσότερο για τις χώρες του λεγόµενου κάθετου ανατολικού άξονα.

Πόσο αντίκρισµα αλήθειας έχουν οι πανηγυρισµοί, για την µελλοντική εξόρυξη φυσικού αερίου δυτικά της Κέρκυρας και νότια της Κρήτης

Σύµφωνα µε τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού και των υπουργών του, η Ελλάδα γίνεται χώρα εξόρυξης φυσικού αερίου, το οποίο θα το χρησιµοποιεί για τις δικές της ανάγκες και θα εξάγει µεγάλες ποσότητες στις χώρες της ΕΕ.

Για να δούµε όµως τα πραγµατικά δεδοµένα και χωρίς να αναφέρω τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τις πιθανές επιπτώσεις στον τουρισµό:

α) Δυτικά της Κέρκυρας

Ο Αντιπρόεδρος της ExonnMobil, µιλώντας στο foroum των Αθηνών, διευκρίνισε:

1. Μέσα στο 2026 θα αποφασίσουν, αν θα προχωρήσουν σε ερευνητικές γεωτρήσεις µέχρι το τέλος του 2027.
2. Αν τα αποτελέσµατα είναι ενθαρρυντικά και τα πιθανά κοιτάσµατα εκµεταλλεύσιµα, τότε θα προχωρήσουν στην επένδυση για την εξόρυξη, η οποία µπορεί να ξεκινήσει µέχρι το 2035.
3. Σε πλήρη ανάπτυξη της εξόρυξης και της εκµετάλλευσης του κοιτάσµατος και σύµφωνα µε τις ενδεικτικές εκτιµήσεις της ποσότητάς του, όπως και τους συµβολαίου εκµετάλλευσης, η χώρα µας θα εισπράττει όφελος, αν οι τιµές στην διεθνή αγορά είναι οι σηµερινές, λιγότερο από ένα δις ευρώ ετησίως.

β). Νότια της Κρήτης

1. Στις 4 Ιουλίου του 2018, τα δυο θαλάσσια οικόπεδα Νοτιοδυτικά της Κρήτης, παραχωρήθηκαν στην κοινοπραξία Total, η οποία αργότερα αποχώρησε, ExonnMobil και ΕΛΠΕ.
2. Μέχρι το 2024, ολοκλήρωσε τις σεισµογραφικές έρευνες και σε 3D απεικόνιση και έπρεπε να προχωρήσει σε ερευνητικές γεωτρήσεις, τις οποίες όµως ακόµη δεν πραγµατοποίησε, ζητώντας συνεχώς αναβολές.

Συνεπώς και σήµερα να ξεκινήσει τις γεωτρήσεις, αν είναι θετικά για εξόρυξη και εκµετάλλευση τα κοιτάσµατα, τότε, θα χρειαστούν οι ανάλογες επενδύσεις και σύµφωνα µε τις δηλώσεις του αντιπροέδρου της ExonnMobil, για το οικόπεδο δυτικά της Κέρκυρας, περίπου 6-7 χρόνια για να φθάσουµε στην εκµετάλλευση, δηλαδή µετά το 2035.

3. Τα δύο θαλάσσια οικόπεδα Νοτιοανατολικά της Κρήτης έχουν παραχωρηθεί πρόσφατα στην κοινοπραξία Chevron-Hellenic Energy, όµως θα χρειαστεί αρκετός χρόνος για να υπογραφεί η συµφωνία και να κυρωθεί στην Βουλή.

Έστω και όλα αυτά τελειώσουν µέσα στο 2026, τότε θα χρειαστούν, πέντε τουλάχιστον χρόνια για τις σεισµογραφικές έρευνες και, αν όλα πάνε καλά, το 2040, θα µπορέσει να αρχίσει η εκµετάλλευση.

Αφήνω το γεγονός ότι, για να προχωρήσουν οι γεωτρήσεις και κυρίως η επένδυση και η εξόρυξη, θα πρέπει να έχει υπάρξει οριοθέτηση της ΑΟΖ µε την Λιβύη, είτε µε διµερή συµφωνία είτε µε κοινή προσφυγή στην Χάγη.

Με ποιους όρους όµως θα γίνει, όταν η Λιβύη, αµφισβητεί µε ρηµατική ανακοίνωση στον ΟΗΕ την οριοθέτηση των θαλάσσιων οικοπέδων από την Ελλάδα, ακόµη και χωρίς την προβολή του Τουρκολιβικού µνηµονίου;

Τελειώνοντας, αν όλα πάνε καλά, υπάρχουν ακόµη µερικά απλά ερωτήµατα:

1. Πόσο αέριο θα χρειάζεται η χώρα µας, οι χώρες του κάθετου ανατολικού άξονα της ΕΕ, η ΕΕ στο σύνολό της, όταν πρέπει να έχει µειώσει την χρήση φυσικού αερίου µέχρι το 2030 και να την µηδενίσει µέχρι το 2050;
2. Που θα διαθέτει το LNG από τις ΗΠΑ, και το φυσικό αέριο που θα παράγει η ίδια, όταν οι ανάγκες της χώρας σε ηλεκτρική ενέργεια το 2030, θα καλύπτονται, µε βάση τον νοµοθετηµένο Εθνικό Σχεδιασµό «ΕΣΕΚ», κατά 70%, από ΑΠΕ; Σήµερα. οι ΑΠΕ καλύπτουν το 55% περίπου, µε ελλιπές δίκτυο και χωρίς αποθηκευτικούς χώρους, οι οποίοι, πρέπει να έχουν κατασκευαστεί το αργότερο, µέχρι το 2030.
3. Ακόµη χειρότερα, όταν οι περισσότερες χώρες της ΕΕ είναι πιο µπροστά από εµάς, µερικές παράγουν ηλεκτρική ενέργεια από πυρηνικά εργοστάσια και πέρσι η ΕΕ αποφάσισε ότι είναι επιλέξιµη η χρηµατοδότηση και µε κοινοτικούς πόρους η κατασκευή και άλλων;

Φυσικά ο Πρωθυπουργός ξέρει ότι, αυτά που λέει σήµερα, µπορεί να τα επενδύσει πολιτικά στις εθνικές εκλογές, σε ένα περίπου χρόνο, µετά για ότι συµβεί θα φταίνε οι επόµενοι.

Η χώρα όµως, δεν µπορεί να ζήσει στο συννεφάκι της προπαγάνδας του, γιατί θα πληρώσει πολύ ακριβά τις επιλογές του. Όπως, πλήρωσε και πληρώνει τις επιλογές του, όταν ως φρέσκος Πρωθυπουργός, τον Σεπτέµβριο του 2019, αποφάσισε την βίαιη απολιγνιτοποίηση.