Eπιστολή Τυχεροπούλου προς τον τότε πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ Κυριάκο Μπαμπασίδη – Τι αποκαλύπτει

Πληθώρα παρατυπιών, εκθέσεις που δεν έγιναν δεκτές, ευρωπαϊκές απαιτήσεις που δεν ικανοποιήθηκαν, σοβαρές ελλείψεις συμμόρφωσης, έρευνες που δεν ολοκληρώθηκαν λόγω απομάκρυνσης υπαλλήλων και ένα αδιαφανές πληροφοριακό σύστημα που δεν επέτρεπε άμεσους ελέγχους. Αυτά είναι ορισμένα μόνο, από όσα ανέφερε σε επιστολή που απέστειλε τον Μάιο του 2024 -κατατέθηκε στην Εξεταστική Επιτροπή-, η πρώην προϊστάμενη της Διεύθυνσης Εσωτερικού Ελέγχου του ΟΠΕΚΕΠΕ, Παρασκευή Τυχεροπούλου, προς τον τότε πρόεδρο του Οργανισμού, Κυριάκο Μπαμπασίδη.

Αξιοσημείωτο είναι ότι στην επιστολή της, η κ. Τυχεροπούλου χαρακτήρισε ως «μονόδρομο» την μεταρρύθμιση που ξεκίνησε το 2022 και αφορούσε τη μεταφορά των συστημάτων του ΟΠΕΚΕΠΕ στο gov.gr. Μια μεταρρύθμιση που όπως κατέθεσε την περασμένη Πέμπτη στην Εξεταστική Επιτροπή, ο Β’ αντιπρόεδρος της Βουλής και πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς, η προσπάθεια ενίσχυσης της ψηφιοποίησης της υπηρεσίας, πραγματοποιήθηκε επί υπουργίας του, όμως, υπονομεύθηκε. Εξέλιξη που οδήγησε στην επαναφορά του ενεργού ρόλου των τεχνικών συμβούλων, δηλαδή της Neuropublic.

«Δεν έχει εγκριθεί έως σήμερα»

Σύμφωνα με όσα αναγράφονται μεταξύ άλλων στην επίμαχη επιστολή της κ. Τυχεροπούλου, αν και το ετήσιο πρόγραμμα ελέγχου είχε δοθεί από τις αρχές Φεβρουαρίου του 2024 στον τότε πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ, Κυριάκο Μπαμπασίδη, προκειμένου να λάβει έγκριση, εντούτοις, «δεν έχει επιστραφεί και εγκριθεί ως σήμερα, με συνέπεια να μην μπορούν να ανατεθούν ελεγκτικές εργασίες στους ελεγκτές».

«Πληθώρα παρατυπιών»

Ακόμη ένα ζήτημα, ήταν ότι υπήρχε εκκρεμότητα σε εντολή ελέγχου που είχε εκδοθεί από τον προηγούμενο πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ και αφορούσε το εθνικό απόθεμα του 2020. Όπως προέκυψε, «στη διαχείριση του εθνικού αποθέματος, παρατηρήθηκε πληθώρα παρατυπιών και εξ αυτού του λόγου, προκειμένου να ανακτηθούν αχρεωστήτα, ο προηγούμενος Πρόεδρος δεν έκανε δεκτή την έκθεση και ζήτησε τον επανέλεγχο του Εθνικού Αποθέματος 2020».

Μάλιστα, αυτό σύμφωνα με την κ. Τυχεροπούλου συνέβη, παρότι «από αρχές Φεβρουαρίου έχει υπάρξει ηλεκτρονική αλληλογραφία με τη διεύθυνση πληροφορικής η οποία όμως ουδέποτε απαντήθηκε…».

«Δεν κλήθηκε σε καμία συνάντηση»

Στη συνέχεια της επιστολής, η κ. Τυχεροπούλου σκιαγραφεί την ανυποληψία στην οποία είχε περιέλθει η Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου, η οποία «δια του προϊσταμένου της, δεν κλήθηκε σε καμία από τις συναντήσεις προετοιμασίας της αποστολής της έκθεσης του Φορέα Πιστοποίησης για το έτος 2023».

Επίσης, «δεν κλήθηκε σε καμία συνάντηση προετοιμασίας των ελέγχων, σε συνέχεια του εγγράφου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αν και όπως προέκυψε, σημαντικά στοιχεία των παρατηρήσεων αφορούν το σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου».

«Δεν κοινοποιήθηκε στον Εσωτερικό Έλεγχο»

Το 2024 ήταν η πρώτη χρόνια σύμφωνα με την κ. Τυχεροπούλου, που «η έκθεση του Φορέα Πιστοποίησης του ΟΠΕΚΕΠΕ για το οικονομικό έτος 2023, η οποία στάλθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή την 1 Μαρτίου 2024, δεν κοινοποιήθηκε στη Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου, με αποτέλεσμα η αρμόδια Διεύθυνση να ενημερωθεί για τα ευρήματα του Φορέα Πιστοποίησης από το παράρτημα 4 του ανωτέρω εγγράφου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής».

«Ελλιπής λειτουργία»

Αυτή η ελλιπής λειτουργία της Διεύθυνσης Εσωτερικού Ελέγχου, εντοπίστηκε σύμφωνα με την κ. Τυχεροπούλου και από τον φορέα πιστοποίησης, βάσει εγγράφου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που επικαλέστηκε η ίδια. Σε αυτό το έγγραφο, όπως σημειώνεται στην επιστολή της κ. Τυχεροπούλου, «αναφέρεται ότι η λειτουργία του Εσωτερικού Ελέγχου, θα αποτελέσει ειδικό σημείο ελέγχου από τον Φορέα Πιστοποίησης το προσεχές διάστημα, ο οποίος θα πρέπει να διαβεβαιώσει την επιτροπή, ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ διαθέτει Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου, την οποία βελτιώνει και εξασφαλίζει την απρόσκοπτη λειτουργία της, συμμορφούμενος με το αντίστοιχο κριτήριο διαπίστευσης…».

Απαραίτητη προϋπόθεση «για την εύρυθμη και σύμφωνα με τα κριτήρια διαπίστευσης λειτουργία της Διεύθυνσης Εσωτερικού Ελέγχου, είναι ο σχεδιασμός και υλοποίηση του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου και η θεσμοθέτηση της Επιτροπής Έλεγχου, όπως ρητά αναφέρονται στο ανωτέρω έγγραφο του Ελεγκτικού Συνεδρίου».

«Έχει επέλθει ξεκάθαρη επιδείνωση»

Όπως άλλωστε σημειώνεται, «η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής… διατυπώνει με σαφήνεια την διαπίστωση ότι έχει επέλθει ξεκάθαρη επιδείνωση στο Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου του ΟΠΕΚΕΠΕ…».

Και μπορεί σύμφωνα με την κ. Τυχεροπούλου, η αναμόρφωση της Διεύθυνσης Εσωτερικού Ελέγχου να ξεκίνησε «με τη μεταφορά του τμήματος Ελέγχων Εποπτείας σύμφωνα… με την Έγκριση Τροποποίησης του Κανονισμού Οργανωτικής Διάρθρωσης και Λειτουργίας των Υπηρεσιών του ΟΠΕΚΕΠΕ», εντούτοις, «δεν είχε συνέχεια αντίστοιχη των απαιτήσεων των κριτηρίων διαπίστευσης του Οργανισμού».

«Απομακρύνθηκαν υπάλληλοι που χειρίστηκαν κρίσιμες έρευνες»

Παράλληλα, η κ. Τυχεροπούλου στάθηκε και σε απόφαση που εκδόθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2023 από το ΔΣ του ΟΠΕΚΕΠΕ, «απουσία του προέδρου του, που χειριζόταν τα θέματα υλοποίησης των βελτιώσεων».

Μέσω αυτής της απόφασης, σύμφωνα με την κ. Τυχεροπούλου, «δημιουργήθηκε πρόβλημα, το οποίο εντοπίζεται στο έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τόσο για τα στελέχη του Οργανισμού, όσο και για την αστάθεια που προέκυψε».

Στην πραγματικότητα, εξαιτίας αυτής της απόφασης, σύμφωνα με την κ. Τυχεροπούλου, «μετακινήθηκαν διευθυντικά στελέχη από τη μια διεύθυνση στην άλλη, με εναλλαγή, με συνέπεια να απομακρυνθούν από τις θέσεις τους υπάλληλοι που χειρίστηκαν το προηγούμενο διάστημα κρίσιμες έρευνες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε πολύ δύσκολες συνθήκες». Αυτή η μετακίνηση, «συνέβη σε μια πολύ κρίσιμη για τον Οργανισμό χρονική στιγμή».

«Σοβαρές ελλείψεις συμμόρφωσης»

Αυτή η «αστάθεια από τις αλλαγές στη Διοίκηση και τα στελέχη του Οργανισμού, είχε σαν συνέπεια να διακοπεί η συνέχεια των εργασιών, με αποτέλεσμα, ο Φορέας Πιστοποίησης να αναφέρει στην έκθεσή του για το έτος 2023, σοβαρές ελλείψεις στο σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου και της συμμόρφωσης με τα κριτήρια διαπίστευσης».

Μάλιστα, σύμφωνα με την κ. Τυχεροπούλου, η διαπίστωση της Επιτροπής ότι τα ευρήματα σχετικά με τη Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου δεν αντιμετωπίστηκαν επαρκώς πριν από το 2022, «συνοδεύεται από την προτροπή της αντιμετώπισης και θεραπείας των γενεσιουργών αιτιών αυτής της επιδείνωσης άμεσα και αποτελεσματικά, μέσω του σχεδίου δράσης, το οποίο θα πρέπει να μπει άμεσα σε εφαρμογή λόγω του επείγοντος χαρακτήρα των αδυναμιών».

«Καμία πρόσβαση σε καμία βάση δεδομένων»

Σε αυτό το πλαίσιο, η κ. Τυχεροπούλου πρότεινε την αναμόρφωση της Διεύθυνσης Εσωτερικού Ελέγχου, μέσω σειράς μέτρων, όπως είναι η πλήρης μηχανογράφηση των διαδικασιών λειτουργίας του εσωτερικού ελέγχου και η επιλογή καθεστώτων προς έλεγχο με ανάλυση κινδύνου.

Εξίσου σημαντική είναι και η «άμεση σύνδεση» του Εσωτερικού Ελέγχου με τις βάσεις δεδομένων του Οργανισμού, προκειμένου να μπορεί να εξάγει στατιστικά στοιχεία που θα βοηθούν τις Διευθύνσεις στο ελεγκτικό τους έργο, προτείνοντας αυξημένους ελέγχους σε περιπτώσεις παρατυπιών, όπως αυτή του εθνικού αποθέματος».

Άλλωστε, «αυτή τη στιγμή, ο Εσωτερικός Έλεγχος, δεν έχει πρόσβαση σε καμία βάση δεδομένων» και μπορεί να εξάγει στοιχεία για το δείγμα του, «μόνο ως εξωτερικός ελεγκτής».

Η μεταρρύθμιση που δεν ολοκληρώθηκε

Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι περιγραφείσες αδυναμίες, η κ. Τυχεροπούλου σημείωσε πως η «μεταρρύθμιση που ξεκίνησε το 2022 με τη μεταφορά των συστημάτων του Οργανισμού στο gov.gr, αποτελεί μονόδρομο για την ικανοποίηση των απαιτήσεων της νέας ΚΑΠ, σε πλήρη εξ άλλου ευθυγράμμιση με την ελληνική νομοθεσία που ορίζει την πλήρη μετάβαση στο κυβερνητικό νέφος των πληροφοριακών συστημάτων υπουργείων και φορέων που σχετίζονται με συναλλαγές με τον πολίτη».

Άλλωστε, τα συστήματα που χρησιμοποιήθηκαν έως το 2021, ήταν σύμφωνα με την ίδια «απαρχαιωμένα», αυξάνοντας «την επισφάλεια του Οργανισμού».

Υπενθυμίζεται, πως όπως κατέθεσε στην Εξεταστική Επιτροπή, ο Γιώργος Γεωργαντάς, επί υπουργίας του έγινε η επίμαχη προσπάθεια ενίσχυσης της ψηφιοποίησης της υπηρεσίας, ώστε ο ΟΠΕΚΕΠΕ να μην χρειάζεται τεχνικούς συμβούλους. Όπως όμως κατέθεσε ο ίδιος, «δεν είδαν όλοι με καλό μάτι αυτές τις αλλαγές», συμπληρώνοντας πως υπονομεύθηκε η μετάβαση του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (ΠΣΔΕ) στο gov.gr.

«Το πληροφοριακό σύστημα ήταν αδιαφανές και πολύπλοκο»

Πάντως, όπως σημείωσε στην επιστολή της η κ. Τυχεροπούλου, η διασύνδεση της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης στην πλατφόρμα gov.gr, με όλες τις διαθέσιμες βάσεις δεδομένων των εθνικών αρχών, θα είχε προσφέρει «πολλαπλά οφέλη στην αξιοπιστία των δεδομένων του Οργανισμού αλλά και στην πραγματοποίηση αυτονόητων άμεσων διασταυρωτικών ελέγχων, οι οποίοι μέχρι τώρα δεν γίνονταν, καθώς δεν υπήρχε δυνατότητα διασύνδεσης με τις πλατφόρμες αυτές».

Σε ότι αφορά το Σύστημα Διαχείρισης Δικαιωμάτων, η ίδια υπογράμμιζε στην επιστολή πως «το πληροφοριακό σύστημα στο οποίο γινόταν η διαχείριση των δικαιωμάτων μέχρι το 2021, ήταν αδιαφανές και πολύ πολύπλοκο. Για πρώτη φορά το 2022, ο Οργανισμός είχε τη δυνατότητα να ελέγξει και να αξιολογήσει τον υπολογισμό των δικαιωμάτων, ασκώντας πλήρως τα καθήκοντά του ως ο μόνος διαχειριστής των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης. Αυτό θα πρέπει να συνεχιστεί με τη δημιουργία διαφανούς συστήματος υπολογισμού των δικαιωμάτων στο κυβερνητικό νέφος».

πηγή ieidiseis.gr