Φωτοβολταϊκά σε όλα τα κτίρια: Η νέα ευρωπαϊκή οδηγία και το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής

Σε μια ιστορική στροφή προς την καθαρή ενέργεια, η Ευρωπαϊκή Ένωση εγκρίνει την αναθεώρηση της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων (EPBD), με στόχο να καταστήσει την ηλιακή ενέργεια βασικό στοιχείο σε κάθε νέο κτίριο.

Η νέα οδηγία, η οποία εγκρίθηκε το 2025, θέτει φιλόδοξες απαιτήσεις για την ενεργειακή μετάβαση, επιδιώκοντας τουλάχιστον 700 GW εγκατεστημένης φωτοβολταϊκής ισχύος έως το 2030 — σχεδόν διπλάσιο από τα 338 GW που είχαν καταγραφεί το 2024.

Η οδηγία προβλέπει σταδιακή αλλά αποφασιστική εφαρμογή της υποχρεωτικής ενσωμάτωσης ηλιακών συστημάτων. Από το τέλος του 2026, όλα τα νέα δημόσια και μη οικιστικά κτίρια με επιφάνεια άνω των 250 τ.μ. θα πρέπει να είναι έτοιμα να υποστηρίξουν εγκαταστάσεις ηλιακής ενέργειας. Το 2027, η υποχρέωση επεκτείνεται σε μεγάλα δημόσια κτίρια άνω των 2.000 τ.μ. καθώς και σε υφιστάμενα μη οικιστικά κτίρια που υφίστανται σημαντικές ανακαινίσεις και διαθέτουν στέγη ή όροφο άνω των 500 τ.μ. Μέχρι το 2028, η υποχρέωση θα καλύπτει όλα τα δημόσια κτίρια άνω των 750 τ.μ., ενώ από το 2030 θα αφορά το σύνολο των δημόσιων κτιρίων με επιφάνεια άνω των 250 τ.μ. Αντίστοιχα, για τα νέα κτίρια κατοικιών, η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών θα καταστεί υποχρεωτική από το 2030, υπό την προϋπόθεση ότι κρίνεται τεχνικά και οικονομικά εφικτή.

Η εφαρμογή της οδηγίας λαμβάνει υπόψη παραμέτρους όπως η στατική επάρκεια του κτιρίου, ο προσανατολισμός, η μορφή και καταλληλότητα της στέγης, καθώς και η οικονομική βιωσιμότητα της επένδυσης. Η ηλιακή ενέργεια θα αξιοποιείται όχι μόνο για ηλεκτροδότηση, αλλά και για θέρμανση, παραγωγή ζεστού νερού, φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων και διαμοιρασμό ενέργειας μεταξύ γειτονικών κτιρίων. Επιπλέον, η περίσσεια ενέργειας θα μπορεί να αποθηκεύεται σε τοπικά συστήματα μπαταριών ή να διοχετεύεται στο δίκτυο, προσφέροντας οικονομικό όφελος στους ιδιοκτήτες.

Η αναθεώρηση της EPBD σηματοδοτεί μια μετάβαση που υπερβαίνει τα τεχνικά δεδομένα, ανοίγοντας τον δρόμο για ενεργειακή αυτάρκεια, μείωση του κόστους λειτουργίας των κτιρίων και ουσιαστική συμβολή στην επίτευξη των κλιματικών στόχων της Ευρώπης. Η ηλιακή ενέργεια παύει πλέον να είναι επιλογή και γίνεται υποχρεωτικό εργαλείο στο νέο μοντέλο βιώσιμης δόμησης, αλλάζοντας ριζικά τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζουμε και ζούμε στα κτίρια του αύριο.