Συνέντευξη στον Χρήστο Κυμπιζή για την Κυριακάτικη Kontranews
Την άποψη πως «η ΝΔ δεν πιστεύει στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας αλλά στον ιδιωτικό τομέα και στην αγορά» εκφράζει μέσω της Κυριακάτικης Kontranews ο τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην υπουργός, Ανδρέας Ξανθός και υποστηρίζει πως η κυβέρνηση «δεν έχει την πολιτική βούληση να προωθήσει τις αναγκαίες παρεμβάσεις ενίσχυσης του ΕΣΥ και των δημόσιων δομών». Επισημαίνει πως «ένας σημαντικός λόγος που το ΕΣΥ άντεξε στην πανδημία, ήταν ότι προηγήθηκε μια πολύ σημαντική ενίσχυση του από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ» και τονίζει πως «η επανεμφάνιση κρουσμάτων και μάλιστα “ορφανών”, είναι απόδειξη ότι ο ιός κυκλοφορεί ανάμεσα μας».
Σας ανησυχεί η αύξηση των κρουσμάτων του κορωνοϊού; Πόσο επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία είναι το ότι θα γίνονται μόνο δειγματοληπτικά τεστ στους τουρίστες;
Η επανεμφάνιση κρουσμάτων και μάλιστα «ορφανών», που δεν σχετίζονται δηλαδή με γνωστές εστίες μετάδοσης, είναι απόδειξη ότι ο ιός κυκλοφορεί ανάμεσα μας και ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος αναζωπύρωσης και τοπικών εξάρσεων της πανδημίας, ειδικά στις τουριστικές περιοχές που θα δεχθούν επισκέπτες από χώρες με υψηλή ενδημικότητα της νόσου covid-19. Άρα χρειάζεται επιδημιολογική εγρήγορση και όχι εφησυχασμός και αυταρέσκεια, επειδή όντως η πορεία της πανδημίας ήταν ήπια στην Ελλάδα. Η αναγκαία επανεκκίνηση του τουρισμού πρέπει να συνδυαστεί με το μέγιστο δυνατό επίπεδο υγειονομικής ασφάλειας. Με ενισχυμένη κρατική μέριμνα και όχι μόνο με ατομική ευθύνη. Η «θωράκιση» της Δημόσιας Υγείας το καλοκαίρι πρέπει να περιλαμβάνει δέσμη μέτρων, μεταξύ των οποίων και έλεγχοι στις «πύλες εισόδου» με βάση τον Διεθνή Υγειονομικό Κανονισμό. Το Παρατηρητήριο Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ έχει καταθέσει 10 συγκεκριμένες προτάσεις στην κατεύθυνση αυτή. Είναι πρακτικά αδύνατο να κάνουμε μοριακά τεστ σε όλους τους τουρίστες. Αναγκαστικά τα τεστ θα γίνονται δειγματοληπτικά και με διαβάθμιση ανάλογα με τα επιδημιολογικά δεδομένα της χώρας προέλευσης. Πρέπει να ξέρουμε όμως ότι ακόμα και το αρνητικό αποτέλεσμα δεν μας κατοχυρώνει πλήρως (γιατί μπορεί να είναι σε φάση επώασης ο ιός) και άρα το κρίσιμο είναι η επαγρύπνηση και τα γρήγορα αντανακλαστικά του συστήματος αν εκδηλωθεί ύποπτο κρούσμα.
Πόσο επικίνδυνος είναι ο συνωστισμός σε κέντρα διασκέδασης και σε άλλους δημόσιους χώρους; Τι μέτρα πρέπει να λάβει η κυβέρνηση;
Ο συνωστισμός χωρίς στοιχειώδη τήρηση των μέτρων «δυναμιτίζει» τη συλλογική προσπάθεια και την πολύ καλή μέχρι τώρα συμμόρφωση των πολιτών. Η εποπτεία , οι συνεχείς έλεγχοι, οι συστάσεις και, αν χρειαστεί, τα αυστηρότερα μέτρα πρέπει να μπορούν ανά πάσα στιγμή να ληφθούν. Ο στόχος είναι να αποφύγουμε την εκθετική αύξηση των κρουσμάτων και την υποτροπή της «καραντίνας», περιορισμένης ή καθολικής. Το παιχνίδι θα κριθεί στη γρήγορη διάγνωση και στην έγκαιρη ιχνηλάτηση και απομόνωση των επαφών, στην δυνατότητα διασωλήνωσης και διακομιδής με ασφάλεια των σοβαρών περιστατικών, αλλά και στον καλό συντονισμό του ΕΟΔΥ με τις δομές του ΕΣΥ και τους ιδιώτες γιατρούς των νησιών. Η σημερινή εικόνα του Υπουργείου Υγείας και η έλλειψη κοινής γραμμής και συνεννόησης μεταξύ Υπουργείων Υγείας και Τουρισμού, αλλά και μεταξύ Υπουργείου Υγείας και ΕΟΔ , προδιαγράφει «επιτελικό χάος» όταν θα κληθούν να διαχειριστούν μια – τοπική έστω- υγειονομική κρίση .
Πώς κρίνετε τους χειρισμούς της κυβέρνησης από την αρχή της πανδημίας μέχρι σήμερα; Ποια η γνώμη σας για τους Τσιόδρα και Χαρδαλιά;
Ο κ. Τσιόδρας και η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων είχαν καταλυτικό ρόλο στην αδιαμφισβήτητα καλή εξέλιξη της πανδημίας. Και οφείλουμε να το αναγνωρίσουμε χωρίς μίζερη, επιστημονικά ατεκμηρίωτη και εκ του ασφαλούς κριτική. Ο κ. Χαρδαλιάς συμβολοποίησε την πολιτική της επιβολής και όχι της πειθούς και της συναίνεσης, που είναι προϋπόθεση για την αποτελεσματική προστασία της Δημόσιας Υγείας. Η κυβέρνηση αναγκάστηκε να πάρει τα περιοριστικά μέτρα επειδή δεν είχε εμπιστοσύνη στο ΕΣΥ. Και προχώρησε, υπό την πίεση των εξελίξεων και χωρίς να είναι στον πολιτικό σχεδιασμό της, σε προσλήψεις συμβασιούχων, κυρίως νοσηλευτών και ελάχιστων γιατρών. Αυτό το έκανε με καθυστέρηση, με αδιαφάνεια, με ανισότιμο τρόπο και, κυρίως, χωρίς να «αδράξει την ευκαιρία» για μια επένδυση μεγάλης πνοής στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας . Με μόνιμες προσλήψεις, αναβάθμιση υποδομών και εξοπλισμού, προτεραιότητα σε ΠΦΥ, ΤΕΠ, ΜΕΘ, Αποκατάσταση, κοινοτική και κατ’ οίκον φροντίδα υγείας, Υπηρεσίες και Εργαστήρια Δημόσιας Υγείας, μόνιμο μηχανισμό επιδημιολογικής επιτήρησης, Ιατρική της Εργασίας και περιβαλλοντική υγεία . Η ΝΔ δεν πιστεύει στο Δημόσιο Σύστημα αλλά στον ιδιωτικό τομέα και στην αγορά. Δεν έχει την πολιτική βούληση να προωθήσει τις αναγκαίες παρεμβάσεις ενίσχυσης του ΕΣΥ και των δημόσιων δομών. Στην καλύτερη περίπτωση θέλει Συμπράξεις Δημόσιου – Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), δηλαδή απλόχερη κρατική εγγύηση για κερδοφόρες επενδύσεις εντός του ΕΣΥ από επιχειρηματίες και ασφαλιστικές εταιρείες . Μόνο που αυτό είναι ανοικτή ιδιωτικοποίηση του Δημόσιου Συστήματος και όχι «παρακαταθήκη» μετά την πανδημία.
Τι έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ για την ενίσχυση της δημόσιας υγείας; Κατηγορείτε τη ΝΔ πως ακύρωσε τις προσλήψεις ιατρικού προσωπικού που είχατε δρομολογήσει. Γιατί δεν τις ολοκληρώσατε πριν τις εκλογές;
Ένας σημαντικός λόγος που το ΕΣΥ άντεξε στην πανδημία, ήταν ότι προηγήθηκε μια πολύ σημαντική ενίσχυση του από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, μέσα στην κρίση και παρά τους δημοσιονομικούς περιορισμούς. Από το 2015 και μετά σταμάτησαν οι συνεχείς περικοπές στη χρηματοδότηση του ΕΣΥ, αυξήθηκαν οριακά οι δημόσιες δαπάνες υγείας κατά 0,5% του ΑΕΠ, έγιναν προσλήψεις μόνιμου και επικουρικού προσωπικού μετά από 5ετές «πάγωμα» τους, ενισχύθηκαν στοχευμένα όλοι οι «κρίσιμοι κρίκοι» του ΕΣΥ όπως ΠΦΥ, ΤΕΠ, ΜΕΘ, ΕΚΑΒ, Ψυχική Υγεία, Εργαστήρια. Και, κυρίως, υλοποιήθηκε σε συνθήκες λιτότητας η καθολική πρόσβαση όλων των πολιτών με τον νόμο 4368/2016 για την κάλυψη των ανασφάλιστων, μειώνοντας δραστικά τις ανισότητες στην Υγεία. Αυτό ήταν αριστερή -προοδευτική πολιτική υγείας σε περιβάλλον λιτότητας. Υπήρξαν όμως και πολλές δυσκολίες που εξηγούν τις καθυστερήσεις και τα ελλείματα .
Πώς κρίνετε την αντιπολιτευτική στάση του ΣΥΡΙΖΑ κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης;
Η στήριξη της υγειονομικής στρατηγικής για την πανδημία και ο αυστηρός έλεγχος της κυβέρνησης για τις ανεπάρκειες, τα λάθη, τις ιδεοληψίες και τους αδιαφανείς χειρισμούς, ήταν η πολιτικά ορθή στάση. Η κοινωνία πλειοψηφικά το αναγνωρίζει και το επικροτεί.
