ο Μπ. Τζόνσον, έπειτα από την συντριπτική του νίκη, δεσμεύτηκε να μην απογοητεύσει τους ψηφοφόρους που ψήφισαν για πρώτη φορά Συντηρητικούς και να υλοποιήσει το Brexit εγκαίρως.
Η “νέα αυτή ισχυρή εντολή (…) δίδει στη νέα κυβέρνηση την ευκαιρία να σεβαστεί την δημοκρατική βούληση του βρετανικού λαού”, υπογράμμισε ο Τζόνσον, κάνοντας λόγο για έναν “σεισμό” που άλλαξε το βρετανικό πολιτικό τοπίο προς όφελος των Συντηρητικών.
Έχοντας εξασφαλίσει πλέον μια άνετη απόλυτη πλειοψηφία, την οποία στερείτο μέχρι σήμερα, ο Τζόνσον αναμένεται τώρα να μεταβεί στο Μπάκιγχαμ για να διοριστεί εκ νέου πρωθυπουργός από την βασίλισσα Ελισάβετ.
Μερικά αποτελέσματα
Τα αποτελέσματα που είχαν δοθεί στη δημοσιότητα ως σήμερα το πρωί επιβεβαιώνουν την τάση που είχαν δώσει οι πρώτες εκτιμήσεις: ισχυρή πλειοψηφία για τους Συντηρητικούς, οι οποίοι έχουν να αποκτήσουν τόσο μεγάλο έλεγχο στο βρετανικό κοινοβούλιο από την εποχή της Μάργκαρετ Θάτσερ.
Σαρώνοντας εκλογικές περιφέρειες της εργατικής τάξης, οι οποίες ψηφίζουν παραδοσιακά εδώ και δεκαετίες Εργατικούς, οι Συντηρητικοί μπορούν πλέον να υλοποιήσουν το Brexit, το οποίο εγκρίθηκε από το 52% των Βρετανών το 2016, αλλά έκτοτε βρισκόταν σε αδιέξοδο.
Μετά την καταμέτρηση των ψήφων στις 647 εκλογικές περιφέρειες από τις 650, οι Συντηρητικοί του Μπόρις Τζόνσον εξασφαλίζουν 362 έδρες στην Βουλή των Κοινοτήτων έναντι 317 που είχαν το 2017. Οι έδρες του κύριου κόμματος της αντιπολίτευσης, του Εργατικού, μειώνονται σε 203 έδρες (έναντι 262).
Οι Συντηρητικοί απέσπασαν μερικές δεκάδες θέσεις από τους Εργατικούς σε παραδοσιακά προπύργια των δεύτερων στην βόρεια και την κεντρική Αγγλία, όπου πολλοί είχαν ψηφίσει υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ στο δημοψήφισμα του 2016.
Επίσης σύμφωνα με τα μερικά αποτελέσματα τα οποία δόθηκαν στη δημοσιότητα από το BBC, οι Συντηρητικοί συγκεντρώνουν ποσοστό 43,6% των ψήφων, το οποίο δείχνει ότι εξασφαλίζουν το μεγαλύτερο ποσοστό που έχει καταφέρει να λάβει οποιοδήποτε βρετανικό κόμμα εδώ και δεκαετίες.
Το Εργατικό Κόμμα αναμένεται να εξασφαλίσει 32,3%, σύμφωνα με τα αποτελέσματα αυτά. Ο Κόρμπιν δήλωσε “απογοητευμένος” και σημείωσε ότι δεν σχεδιάζει να ηγηθεί των Εργατικών σε άλλες βουλευτικές εκλογές, ενώ η θέση του ως ηγέτης του κόμματος κρίνεται πλέον επισφαλής.
Απογοητευτικά ήταν επίσης τα αποτελέσματα για τους τασσόμενους κατά του Brexit Φιλελεύθερους Δημοκράτες, οι οποίοι δεν κατάφεραν να αυξήσουν τα ποσοστά τους και να εξασφαλίσουν περισσότερες από τις 11 έδρες που έχουν παρά την προσχώρηση σε αυτούς βουλευτών του Συντηρητικού Κόμματος, ενώ η αρχηγός τους Τζο Σουίνσον δεν επανεξελέγη και επέρριψε την ευθύνη για το αποτέλεσμα αυτό σε ένα “κύμα εθνικισμού” στην Σκωτία και την Αγγλία. Σύμφωνα με ανακοίνωση του κόμματός της, που δόθηκε στη δημοσιότητα από το πρακτορείο ειδήσεων PA και άλλα μέσα ενημέρωσης, η Σουίνσον θα παραιτηθεί από την ηγεσία του κόμματός της.
Μεταξύ των νικητών των εκλογών αυτών ήταν και το Σκωτσέζικο Εθνικό Κόμμα (SNP) καθώς ενίσχυσε την παρουσία του στο κοινοβούλιο κατά 13 έδρες, εξασφαλίζοντας συνολικά 48, σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, με την ηγέτη του Νίκολα Στέρτζον να δεσμεύεται για τη διεξαγωγή δεύτερου δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Σκωτίας.
Μόλις ενημερώθηκε πως κέρδισε – όπως αναμενόταν από τους περισσότερους – τη βουλευτική έδρα που διεκδικούσε στο Όξμπριτζ, ο Τζόνσον δήλωσε: «Σε αυτό το στάδιο πράγματι φαίνεται ότι η κυβέρνηση των Συντηρητικών έλαβε ισχυρή νέα εντολή, να ολοκληρώσει το Brexit κι όχι μόνο να ολοκληρώσει το Brexit, αλλά να ενώσει αυτή τη χώρα και να την οδηγήσει μπροστά».
«Νομίζω ότι αυτές θα αποδειχθούν ιστορικές εκλογές, που μας δίνουν τώρα, σε αυτή τη νέα κυβέρνηση, την ευκαιρία να σεβαστούμε τη δημοκρατική βούληση του βρετανικού λαού, να αλλάξουμε αυτή τη χώρα προς το καλύτερο και να αφήσουμε ελεύθερες τις δυνατότητες ολόκληρου του λαού αυτής της χώρας».
«Αυτό θα κάνουμε τώρα, κι αν είμαστε αρκετά τυχεροί και κερδίσουμε την εξουσία τότε η δουλειά μας θα αρχίσει σήμερα», πρόσθεσε ο ηγέτης των συντηρητικών.
Εργατικό κόμμα: Απόδοση ευθυνών για την ήττα
Ο Τζέρεμι Κόρμπιν, ο ηγέτης του βρετανικού αντιπολιτευόμενου Εργατικού Κόμματος δήλωσε πως δεν θα ηγηθεί του κόμματος στις επόμενες εκλογές, αφού παραδέχθηκε πως ήταν μια «πολύ απογοητευτική νύχτα».
«Είναι προφανώς μια πολύ απογοητευτική νύχτα για το Εργατικό Κόμμα με το αποτέλεσμα που έχουμε», δήλωσε ο Κόρμπιν αφού κέρδισε την έδρα του στο βόρειο Λονδίνο.
«Δεν θα ηγηθώ του κόμματος σε οποιεσδήποτε μελλοντικές γενικές εκλογές», δήλωσε προσθέτοντας πως το κόμμα χρειάζεται να στοχασθεί και πως θα ηγηθεί του κόμματος όσο αυτό θα συζητεί για το μέλλον του.
Ο Κόρμπιν, ένας δηλωμένος σοσιαλιστής με ροπή προς την εξωκοινοβουλευτική αριστερά, που ανέλαβε τον έλεγχο του κόμματος έπειτα από μια ηχηρή εκλογική ήττα το 2015, μετακίνησε τους Εργατικούς μακριά από τον κεντρώο χώρο ο οποίος είχε στηρίξει τρεις κυβερνήσεις πλειοψηφίας των Εργατικών με επικεφαλής τον Τόνι Μπλερ.
Στα τέσσερα χρόνια που ήταν επικεφαλής, ο 70χρονος Κόρμπιν οικοδόμησε μια πιστή βάση υποστηρικτών, παραμερίζοντας τα κεντρώα μέλη και δημιουργώντας ένα ιδεολογικό σχίσμα για το οποίο οι επικριτές του λένε πως αποξένωσε πολλούς από τους παραδοσιακούς ψηφοφόρους της εργατικής τάξης.
Ένθερμος ακτιβιστής υπέρ των Παλαιστινίων, κατηγορήθηκε επίσης ότι δεν απάντησε σε κατηγορίες για αντισημιτισμό μεταξύ των υποστηρικτών του.
«Ο Κόρμπιν ήταν μια καταστροφή που περίμενε στο κατώφλι … όλοι γνώριζαν πως δεν μπορούσε να ηγηθεί της εργατικής τάξης ούτε για να την βγάλει από μια χαρτοσακούλα», λέει ο Άλαν Τζόνσον, ο οποίος είχε διατελέσει υπουργός υπό τον Μπλερ, ο οποίος με τις μεταρρυθμίσεις του «Τρίτου Δρόμου» οδήγησε τους Εργατικούς σε συμβιβασμό με το νεοφιλελεύθερο μοντέλο με συνέπεια τον εκλογικό μαρασμό .
Τα προπύργια των Εργατικών σε πρώην βιομηχανικές περιοχές της κεντρικής και της βόρειας Αγγλίας –περιοχές που ψήφισαν υπέρ του Brexit– στράφηκαν στους Συντηρητικούς του Τζόνσον.
Το Στόουκ επλήγη σκληρά από το κλείσιμο βαρέων βιομηχανιών και ανθρακωρυχείων κατά τη δεκαετία του 1980, όμως παραμένει φημισμένο για την πορσελάνη και τα κεραμικά του. Το Εργατικό Κόμμα εκπροσωπούσε την έδρα του Σνελ στο Στόουκ-ον-Τρεντ από τότε που είχε δημιουργηθεί η εκλογική περιφέρεια το 1950.
Ο Σνέλ λέει πως ένας συνδυασμός της αντίληψης ότι το Εργατικό Κόμμα μπλοκάρει την έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και της αντιπάθειας ορισμένων ψηφοφόρων για τον Κόρμπιν σήμαιναν πως ανέμενε την ήττα του.
«Το μήνυμα που ακούσθηκε από τους ψηφοφόρους στο Στόουκ-ον-Τρεντ είναι ότι το Εργατικό Κόμμα προσπάθησε να σταματήσει το Brexit», δήλωσε στο BBC.
Άλμα της στερλίνας
Η στερλίνα πραγματοποίησε άλμα μετά τις πρώτες εκτιμήσεις για τις βρετανικές βουλευτικές εκλογές που δίνουν ευρεία πλειοψηφία στον Μπόρις Τζόνσον, αυξάνοντας την ισοτιμία της έναντι του ευρώ στο υψηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο 2016, λίγο μετά το δημοψήφισμα για το Brexit.
Η στερλίνα άγγιξε επίσης την υψηλότερη ισοτιμία της από τον Μάιο 2018 έναντι του δολαρίου.
Γύρω στις 23:25 (τοπική ώρα, 01:25 ώρα Ελλάδας) το βρετανικό νόμισμα σημείωνε άνοδο 2,33% έναντι του δολαρίου, με την ισοτιμία του να βρίσκεται στο 1,3467 δολάριο, και 1,86% έναντι του ευρώ, στις 83,02 πένες για ένα ευρώ.
Η αγορά αντιδρά «σ’ αυτό που φαίνεται πως είναι μια πολύ μεγάλη νίκη για τους Συντηρητικούς, η οποία δίνει στον Μπόρις Τζόνσον την εντολή να φέρει σε πέρας το Brexit», σχολίασε ο Σον Όζμπορν, υπεύθυνος στηρατηγικής της αγοράς συναλλάγματος στη Scotiabank.
Η στερλίνα διαδραματίζει μετά το δημοψήφισμα, πριν από τριάμισι χρόνια, τον ρόλο βαρόμετρου των αγορών για το Brexit και η άνοδός της σήμερα σηματοδοτεί την ανακούφισή τους λόγω της προοπτικής να απομακρυνθούν οι αβεβαιότητες που επιβαρύνουν τη βρετανική οικονομία.
Το αποτέλεσμα αυτό «φέρνει μια κάποια σαφήνεια» και «απομακρύνει τον κίνδυνο ενός κοινοβουλίου χωρίς πλειοψηφία ή ενός άλλου δημοψηφίσματος», εξήγησε ο Όζμπορν. Ο συντηρητικός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον έχει πράγματι δεσμευθεί να ενεργήσει ώστε να υιοθετηθεί σύντομα η συμφωνία για το Brexit την οποία διαπραγματεύθηκε με τις Βρυξέλλες και να βγάλει το Ηνωμένο Βασίλειο από την ΕΕ μέχρι το τέλος Ιανουαρίου.
«Μας περιμένουν μερικοί μήνες (ίσως ακόμη και χρόνια) δύσκολων διαπραγματεύσεων» με την έναρξη, μετά το Brexit, της διαπραγμάτευσης της μελλοντικής συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών με την ΕΕ, «όμως τουλάχιστον τώρα η βρετανική κυβέρνηση γνωρίζει πως έχει τη βούληση του λαού και του κοινοβουλίου», υπογράμμισε από την πλευρά του ο Κρις Μποσάν, αναλυτής στην IG.
Ο ίδιος πρόσθεσε πως ελπίζει να δει τις επενδύσεις «να επιστρέφουν στη χώρα».
Ο Ντέιβιντ Μάντεν της CMC Market επισημαίνει πως οι Συντηρητικοί με επικεφαλής τον Μπόρις Τζόνσον θεωρούνται «φιλικοί προς τις επιχειρήσεις» σε σχέση με το πρόγραμμα των Εργατικών, που είναι το πιο αριστερό του κόμματος εδώ και δεκαετίες.
Οι επόμενοι σταθμοί μετά τις βρετανικές εκλογές
– 13 Δεκεμβρίου: μια νέα κυβέρνηση
Ο Μπόρις Τζόνσον θα πάει κατ’ ευθείαν στα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ για να πάρει και πάλι πρωθυπουργική εντολή από τη βασίλισσα Ελισάβετ ΙΙ.
– 17 Δεκεμβρίου: νέα σύνοδος του κοινοβουλίου
Οι νεοεκλεγέντες βουλευτές στη Βουλή των Κοινοτήτων θα επιλέξουν τον «speaker» τους (πρόεδρο). Κατά πάσα πιθανότητα θα ανανεώσουν τη θητεία του Λίντσεϊ Χόιλ, ο οποίος είχε εκλεγεί λίγο πριν από τη λήξη της τελευταίας κοινοβουλευτικής συνόδου ως διάδοχος του Τζον Μπέρκοου.
Θα πραγματοποιηθεί η ορκωμοσία των 650 βουλευτών.
– 19 Δεκεμβρίου: η ομιλία της βασίλισσας
Αν ο Μπόρις Τζόνσον κερδίσει πράγματι τις εκλογές, θα ανακοινώσει γρήγορα το νομοθετικό χρονοδιάγραμμά του με την ομιλία της βασίλισσας.
Σύμφωνα με την παράδοση, η βασίλισσα θα διαβάσει τον κατάλογο των νομοθετικών κειμένων που ο Τζόνσον ελπίζει να θέσει σε εφαρμογή στη διάρκεια τελετής ενώπιον της μη αιρετής άνω βουλής του βρετανικού κοινοβουλίου, της Βουλής των Λόρδων.
Δεδομένου ότι η προηγούμενη ομιλία της βασίλισσας ήταν τον Οκτώβριο και εξαιτίας της εγγύτητας των Χριστουγέννων, προβλέπεται ένα πιο ελαφρύ πρόγραμμα, χωρίς βασιλικά διάσημα ούτε ιππικό.
– 31 Ιανουαρίου: Brexit
Το Ηνωμένο Βασίλειο πρόκειται να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 31 Ιανουαρίου, ημερομηνία που έχει ήδη αναβληθεί τρεις φορές μετά το δημοψήφισμα του 2016.
Αν ο Μπόρις Τζόνσον κερδίσει πράγματι την απόλυτη πλειοψηφία, θα επιδιώξει να έχει υιοθετηθεί μέχρι τότε από το κοινοβούλιο η συμφωνία διαζυγίου, την οποία διαπραγματεύθηκε με την Ευρωπαϊκή Ένωση, για να εξασφαλίσει μια ήπια έξοδο.
– 1η Ιουλίου: καταληκτική ημερομηνία για ενδεχόμενη παράταση της μεταβατικής περιόδου
Μετά την αποχώρηση από την ΕΕ, η χώρα θα εισέλθει σε μια μεταβατική φάση στην οποία οι σχέσεις της με τους 27 θα παραμείνουν οι ίδιες μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2020.
Η προθεσμία αυτή πρέπει να επιτρέψει στα δύο μέρη να συνάψουν μια νέα σχέση όσον αφορά το εμπόριο και την ασφάλεια. Το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί επίσης να θελήσει να παρατείνει αυτή την περίοδο για ένα ή δύο χρόνια, όμως οφείλει να ενημερώσει την ΕΕ για το σχετικό αίτημά του πριν από την 1η Ιουλίου.
– 31 Δεκεμβρίου: τέλος της μεταβατικής περιόδου
Πρόκειται για το τέλος των δεσμών ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο όπως υπήρξαν επί 47 χρόνια. Χωρίς νέα συμφωνία ή παράταση της μεταβατικής περιόδου, το εμπόριο και οι μεταφορές, μεταξύ άλλων, κινδυνεύουν με μεγάλες αναταράξεις.
