Της Αριάδνης Nούκα από την Κυριακάτικη Kontranews
Τον Νοέμβριο 2020, διεθνής συνασπισμός φορέων, πολιτικών και συνδικαλιστικών καθώς και φυσικών προσώπων – επιχειρηματιών απέστειλε επιστολή σε Ευρωπαίους ηγέτες, όπως τον Βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον, την Γερμανίδα καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ, τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσες και άλλους, καθώς και στον Πρόεδρο της Αμερικής, Τζο Μπάιντεν, ζητώντας να μελετήσουν και να υιοθετήσουν το μέτρο της τετραήμερης εργασίας χωρίς απώλεια μισθών, ως ένα μέτρο στο πλαίσιο ανάκαμψης της οικονομίας που επλήγη σφοδρότατα από την πανδημία της νόσου Covid19.
Στην επιστολή αυτή, μετά την καταγραφή ιστορικών στιγμών κρίσεων που οδήγησαν στην μείωση του χρόνου της εργασιακής εβδομάδας, παρατίθενται μία σειρά ωφέλιμων επιδράσεων στην ευημερία του ατόμου, την προαγωγή του πολιτισμού και της κοινωνίας αλλά και την διαχείριση της κλιματικής αλλαγής.
Ο χρόνος εργασίας είναι από τα βασικότερα στοιχεία του εργασιακού βίου λόγω και των επιπτώσεων που επιφέρει στην ζωή των εργαζομένων. Ένα μείζονος σημασίας θέμα, στο οποίο επιδρά καταλυτικά, είναι η ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την εν γένει ποιότητα ζωής του εργαζόμενου, καθώς και με την ποιότητα της απασχόλησης και την αύξηση της παραγωγικής του εργασίας.
Λόγω της σπουδαιότητας της ισορροπίας αυτής επί σειρά ετών, το Eurofound έχει εκπονήσει εξειδικευμένες μελέτες επί του χρόνου εργασίας και τις επιπτώσεις του στις συνθήκες εργασίας και στην ποιότητα ζωής των ανδρών και των γυναικών στην ΕΕ με στόχο να βελτιώσει την κατανόηση του τρόπου οργάνωσής του και του τρόπου με τον οποίο η οργάνωσή του επηρεάζει, τόσο την ισορροπία της προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, όσο και την απασχόληση, την παραγωγικότητα και την ευεξία των εργαζομένων.
Μέχρι σήμερα πάντως σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν διαφαίνεται κάποια προοπτική να δοθεί κεντρική κατεύθυνση για απομείωση του εργασιακού χρόνου με την εφαρμογή της τετραήμερης εργασίας χωρίς απομείωση αποδοχών, παρά το γεγονός, ότι έχει ήδη δοκιμαστεί από αρκετές επιχειρήσεις ανά τον κόσμο, όπου παρατηρήθηκαν, εξαιρετικά αποτελέσματα στην αύξηση της αποδοτικότητας των εργαζομένων με εντυπωσιακές επιδράσεις στο τελικό προϊόν των επιχειρήσεων, ενώ ινστιτούτα και φορείς παγκοσμίως επιμένουν για την βελτίωση της ψυχικής υγείας των εργαζομένων, την αύξηση της παραγωγικότητας τους καθώς και την απομείωση των λειτουργικών εξόδων των επιχειρήσεων και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Στην χώρα μας τα ευρήματα σχετικών μελετών είναι απογοητευτικά. Στην πρόσφατη παγκόσμια έρευνα Workmonitor της Randstad, κορυφαία στον κλάδο υπηρεσιών Ανθρώπινου Δυναμικού, που επικεντρώθηκε, μεταξύ άλλων, και στην σχέση μεταξύ της εργασίας και της ισορροπίας επαγγελματικής και προσωπικής ζωής για το τέταρτο τρίμηνο του 2019, ποσοστό 71% των εργαζομένων δήλωσε ότι υφίσταται εμπλοκή της εργασίας στον προσωπικό τους χρόνο, με την άμεση απάντηση σε επαγγελματικές τηλεφωνικές κλήσεις, emails και μηνύματα, πέραν του ωραρίου εργασίας. Μάλιστα, οι εργαζόμενοι σε ποσοστό 55% δήλωσαν, ότι πράττουν τούτο, διότι θεωρούν, ότι ο εργοδότης τους αναμένει να είναι διαθέσιμοι εκτός κανονικού ωραρίου εργασίας, ενώ ποσοστό 48% υποστηρίζει ότι ο εργοδότης αναμένει να είναι διαθέσιμοι και κατά τη διάρκεια των διακοπών ή ρεπό.
Το ανωτέρω ποσοστό 71% κατατάσσει την χώρα μας στην 5η θέση παγκοσμίως, ενώ τις 4 πρώτες θέσεις κατέχουν η Ινδία, η Κίνα, η Τουρκία και η Μαλαισία.
Σε έρευνα δε του ΟΟΣΑ που διεξήχθη το 2018 σε 40 χώρες παγκοσμίως, η Ελλάδα βρέθηκε στη 16η θέση με τις μεγαλύτερες σε διάρκεια εργασιακές εβδομάδες, πίσω από τις Βραζιλία, Ουγγαρία, Πολωνία, Ισραήλ, Χιλή, Νότια Αφρική, Κόστα Ρίκα, Μεξικό, Τουρκία και Κολομβία, η οποία κατέχει την 1η θέση.
Δυστυχώς στην χώρα μας, μέχρι σήμερα τουλάχιστον, δεν βρίσκει έδαφος η απομείωση του χρόνου εργασίας, έστω και πιλοτικά -όπως ήδη αποφασίστηκε στην Ισπανία και μάλιστα με κρατική υποστηρικτική χρηματοδότηση των επιχειρησεων- με την εφαρμογή του μοντέλου τετραήμερης εργασίας, ήτοι εργασιακή εβδομάδα 32 ωρών χωρίς απομείωση αποδοχών. Σε κάθε περίπτωση, ενόψει και του επερχόμενου εργασιακού νομοσχεδίου, θα καθίσταντο πρωτοποριακή μία μεταρρύθμιση προς αυτήν την κατεύθυνση.
*Δικηγόρος
