Συνέντευξη στον Χρήστο Κυμπιζή από την Κυριακάτικη Kontranews
Τους λόγους για τους οποίους πέφτει ο μέσος όρος ηλικίας των νοσηλευόμενων από κορωνοϊό απαριθμεί στην Kυριακάτικη Kontranews ο πρύτανης του ΕΚΠΑ Αθανάσιος Δημόπουλος και τονίζει πως όσο αυξάνονται τα κρούσματα, είναι πιθανό να νοσήσουν βαριά και νέοι χωρίς υποκείμενα νοσήματα. Εξηγεί τι είναι τα υπεραντισώματα, απαντά στο αν θεωρεί πως πρέπει να παρθούν τώρα οριζόντια μέτρα και σημειώνει πως το τέλος της πανδημίας είναι «ένα εφικτό σενάριο», με την επίτευξη «υψηλών ποσοστών εμβολιασμού σε εθνικό επίπεδο».
Τα στατιστικά μοντέλα δείχνουν πως είναι πολύ πιθανό να έχουμε 5.000 κρούσματα την ημέρα στο τέλος του μήνα… Θα αντέξει το σύστημα υγείας;
Δυστυχώς τα επιδημιολογικά μοντέλα δείχνουν ότι βρισκόμαστε πολύ κοντά στα 5.000 νέα κρούσματα την ημέρα. Χαρακτηριστικό είναι ότι ήδη βρισκόμαστε σε αριθμό άνω των 4.000 κρουσμάτων την ημέρα. Το σύστημα υγείας έδειξε στο προηγούμενο επιδημικό κύμα COVID-19 ότι έχει τις εφεδρείες να αντέξει την αυξημένη ζήτηση σε κλίνες COVID-19. Έχοντας πλέον την πρότερη εμπειρία, το Εθνικό Σύστημα Υγείας μπορεί να αναδιανέμει τις κλίνες του αυξάνοντας τις κλίνες νοσηλείας και τις κλίνες σε μονάδες εντατικής θεραπείας ανάλογα με την επιδημιολογική πορεία της COVID-19 στη χώρα μας.
Θεωρείτε πως πρέπει να παρθούν οριζόντια μέτρα άμεσα;
Στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία η λήψη οριζόντιων μέτρων δεν κρίνεται ως ενδεδειγμένη. Η ευρεία χρήση των μεθόδων διάγνωσης του SARS-CoV-2 με self test, rapid test και PCR test μπορεί να χρησιμεύσει για την έγκαιρη διάγνωση, απομόνωση και ιχνηλάτηση των κρουσμάτων. Επιπλέον, η εφαρμογή μέτρων αποτροπής της μετάδοσης του SARS-CoV-2 σε τοπικό επίπεδο φαίνεται να είναι πιο εφικτή ιδιαίτερα κατά την καλοκαιρινή περίοδο, καθώς έτσι θα ανακοπεί η μετάδοση της COVID-19 σε περιοχές με ανησυχητική άνοδο κρουσμάτων.
Εξηγήστε μας τι είναι τα υπεραντισώματα και πως μπορούν να βοηθήσουν στην καταπολέμηση του ιου…
Τα «υπεραντισώματα» είναι αντισώματα από ανθρώπους με ανοσοποιητικό σύστημα ικανό να παράγει τόσο ισχυρά αντισώματα, που εξουδετερώνουν κάθε στέλεχος κορωνοϊού και άλλους κορωνοϊούς εκτός από το SARS-CoV-2. Τα αντισώματα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν θεραπευτικά σε ασθενείς με ενεργή νόσο COVID-19. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) έδωσε ήδη έγκριση στα τέλη Μαΐου στο sotrovimab, ένα τέτοιο «υπέρ-αντίσωμα», δίνοντας ένα νέο θεραπευτικό όπλο για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Επειδή οι κλινικοί γιατροί δεν θα γνωρίζουν ποιος ασθενής έχει προσβληθεί με ποιο στέλεχος τη στιγμή της διάγνωσης, τα αντισώματα που χρειάζονται θα πρέπει να είναι αυτά στα οποία ο ιός έχει τη λιγότερη ανθεκτικότητα, και να καλύπτουν τα περισσότερα στελέχη. Σκοπός της ερευνητικής προσπάθειας είναι να βελτιστοποιηθούν τα αντισώματα που παράγονται στο εργαστήριο επεκτείνοντας το χρόνο ημίσειας ζωής, ενισχύοντας την εξουδετερωτική τους ικανότητα τροποποιώντας την περιοχή Fc του αντισώματος, άρα καθιστώντας τα πιο αποτελεσματικά. Το sotrovimab εξουδετερώνει όλα τα κυκλοφορούντα στελέχη του SARS-CoV-2, όπως το στέλεχος της Νότιας Αφρικής και το ινδικό, που έχουν δημιουργήσει ιδιαίτερη ανησυχία. Τα αντισώματα αυτά ουσιαστικά πυροδοτούν στον οργανισμό μία ανοσολογική απάντηση που καταστρέφει τα μολυσμένα κύτταρα. Το σκεπτικό αυτών των αντισωμάτων είναι να αποκτήσουν ιδιότητες παρόμοιες με του εμβολίου, δηλαδή να εγείρουν μία ανοσολογική απάντηση μέσω της Τ CD4+ και CD8+ κυτταρικής ανοσίας.
Ο μέσος όρος ηλικίας των νοσηλευόμενων από κορωνοϊό φαίνεται να πέφτει… Που οφείλεται το γεγονός;
Ο μέσος όρος ηλικίας των νοσηλευομένων φαίνεται να πέφτει, σε συμφωνία με την ηλικιακή κατανομή των κρουσμάτων. Πράγματι, υπολογίζεται ότι μόλις το 15% των κρουσμάτων αφορά στις ηλικίες 65 και άνω, ενώ άνω του 35% των κρουσμάτων ανήκει στην ηλικιακή ομάδα 18-39. Δύο σημαντικοί παράγοντες έχουν συντελέσει σε αυτή την επιδημιολογική κατανομή. Αφενός, οι νέοι έχουν χαμηλότερο ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης συγκριτικά με τις μεγαλύτερες ηλικίες. Αφετέρου, οι νεότερες ηλικίες φαίνεται να τηρούν λιγότερο συχνά τα μέτρα πρόληψης της μετάδοσης του SARS-CoV-2, ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και την περίοδο των διακοπών.
Οι νέοι χωρίς υποκείμενα νοσήματα πρέπει να νιώθουν άτρωτοι;
Είναι γεγονός ότι οι νέοι χωρίς υποκείμενα νοσήματα είναι λιγότερο πιθανό να εμφανίσουν σοβαρή λοίμωξη COVID-19. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι δε μπορούν να είναι φορείς του SARS-CoV-2 και να μεταδίδουν στον κοινωνικό τους περίγυρο. Αυτό είναι ακόμα πιο σημαντικό με την επέλαση του νεότερου κύματος με το κατά πολύ μεταδοτικότερο στέλεχος Δέλτα. Σε αυτό το επιδημικό κύμα, ακόμα και οι εμβολιασμένοι μπορούν να μεταδώσουν ως ένα βαθμό τον ιό, αλλά ο εμβολιασμός παρέχει ασφάλεια έναντι στη σοβαρή λοίμωξη. Όταν υπάρχει εκσεσημασμένη αύξηση των κρουσμάτων COVID-19 στον πληθυσμό, είναι βέβαια πιθανότερο να εμφανίσουν σοβαρή λοίμωξη ακόμα και νεότερα άτομα χωρίς γνωστά υποκείμενα νοσήματα. Για τους παραπάνω λόγους είναι πολύ σημαντικό οι νέοι αφενός να εμβολιαστούν και αφετέρου να συνεχίσουν να τηρούν τα μέτρα πρόληψης της μετάδοσης του SARS-CoV-2.
Πότε πιστεύετε ότι θα επιστρέψουμε στους κανονικούς μας ρυθμούς;
Η υψηλή επίπτωση νέων κρουσμάτων μπορεί να επηρεάσει το ασφαλές άνοιγμα των σχολείων, τη θνητότητα και τη νοσηρότητα και τον αριθμό του προσωπικού στο εργασιακό περιβάλλον. Η υποβέλτιστη εμβολιαστική κάλυψη έναντι του SARS-CoV-2 σε κάποιες περιοχές της χώρας μας καθιστούν επίφοβη την υψηλή επίπτωση νέων κρουσμάτων, και ο σκεπτικισμός σχετικά με τον εμβολιασμό παιδιών και εφήβων είναι ένας επιπλέον παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη. Για να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα των μέτρων πρέπει να ξεπεραστούν επιπλέον προκλήσεις όπως η πρόσβαση στο εμβόλιο και η κάμψη της διστακτικότητας, και η λάθος αντίληψη ότι παρά την αυξημένη επίπτωση μπορούν να αρθούν τα μέτρα πρόληψης. Όσο τα εμβόλια παραμένουν αποτελεσματικά ενάντια στα νέα στελέχη που αναδύονται, το τέλος της πανδημίας είναι ένα εφικτό σενάριο με την επίτευξη υψηλών ποσοστών εμβολιασμού σε εθνικό επίπεδο.
Πρύτανης ΕΚΠΑ – Kαθηγητής Αιματολογίας-Ογκολογίας
