Πιέσεις που θα φέρουν νέα συρρίκνωση της ελληνικής οικονομίας το 2016, κατά περίπου 1% εκτιμά το ΙΟΒΕ, με τα νέα δημοσιονομικά μέτρα αναμένεται να ασκήσουν υφεσιακές πιέσεις στην αγορά, που ήδη υποφέρει.
Από την άλλη πλευρά στα θετικά είναι ότι οι επιπτώσεις από το Βρετανικό δημοψήφισμα και το ενδεχόμενο «Brexit», θα είναι μικρές για την ελληνική οικονομία και τον Τουρισμό.
Ανάμεσα σε άλλα, στην έκθεση του ΙΟΒΕ, προβλέπεται, οριακή μείωση της ανεργίας, στο 24,7% φέτος από 24,9% το 2015.
Στην 2η τριμηνιαία έκθεσή του για το 2016, το ΙΟΒΕ τονίζει πως η ύφεση συνεχίστηκε για τρίτο τρίμηνο στην περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου φέτος φτάνοντας στο 1,4% σε σχέση με την μικτή υποχώρησης 0,9% το 2ο τρίμηνο και μικρής ανόδου της τάξης του +0,4%, το 2015.
Άμεσο ζητούμενο η ανάπτυξη
•Υφίστανται οι αντικειμενικές συνθήκες, μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης
•Δεν είναι όμως αυτονόητη η έλευση της ανάπτυξης.
•Κίνδυνος να παραμείνει η οικονομία στάσιμη για μεγάλο χρονικό διάστημα.
•Απαιτείται στοχευμένη οικονομική πολιτική, προς την κατεύθυνση της διασφάλισης των αναγκαίων συνθηκών.
•Εξελίξεις στην Ε.Ε.: Υψηλή μεταβλητότητα σε πολιτικό και οικονομικό πεδίο μετά το δημοψήφισμα στο Ηνωμένο Βασίλειο
•Όσο και αν αναμένεται ότι σταδιακά θα επέλθει ισορροπία, η ΕΕ διέρχεται κρίση. Αναμένονται θεσμικές ανακατατάξεις και κλυδωνισμοί.
•Η Ελλάδα δεν αποτελεί πλέον κεντρικό πρόβλημα για τους εταίρους αλλά εξακολουθεί να βρίσκεται υπό εποπτεία.
•Πιθανό ότι η Ευρωζώνη θα προχωρήσει σε περαιτέρω εμβάθυνση και η Ελληνική οικονομία πρέπει να είναι προετοιμασμένη.
Σημαντικότεροι οι κίνδυνοι «εντός των τειχών»
•Έως τώρα, οι δομικές τομές που χρειάζονταν επιχειρήθηκαν άτολμα
•Τάση αποφυγής της πραγματικότητας, τόσο όσον αφορά τους περιορισμούς όσο και τις ευκαιρίες.
•Μεταρρυθμίσεις με βραχυπρόθεσμο κόστος, αλλά υψηλότερο μεσοπρόθεσμο όφελος, αναβλήθηκαν.
•Σημαντικά θετικά και αρνητικά χαρακτηριστικά στην τρέχουσα συγκυρία
•Κυβέρνηση και πλειονότητα της αντιπολίτευσης στην ουσία συναινούν ότι η έξοδος από την κρίση διέρχεται μέσα από την ολοκλήρωση του ευρωπαϊκού προγράμματος προσαρμογής.
•Επιμέρους στοιχεία της οικονομικής πολιτικής δρουν αντίθετα προς μια πορεία ανάπτυξης:
Φορολογική πολιτική
Καθυστερήσεις και αμφισημία ως προς τις απαραίτητες δομικές αλλαγές
Γενικότερη λειτουργία θεσμών (εκπαίδευση, μέσα ενημέρωσης, απονομή δικαιοσύνης)
Ανάγκη άρσης βαθιών δομικών ανισορροπιών και στρεβλώσεων
•Η ελληνική κρίση δεν προέκυψε αυτόνομα ως κρίση χρέους
•Παραγωγή προσανατολισμένησε υπερβολικό βαθμό στην εσωτερική ζήτηση και εξαρτώμενη από τη λειτουργία του δημόσιου τομέα.
•Μια τέτοια κρίση δεν αντιμετωπίζεται με (υπερ)φορολόγηση, ούτε με προσωρινή στήριξη της εσωτερικής ζήτησης.
•Χρειάζεται σταδιακή αναδιάταξη των οικονομικών κινήτρων.
•Διπλός λόγος ανησυχίας: Η ελληνική οικονομία γίνεται περισσότερο κλειστή και ταυτόχρονα εξαρτώμενη από το δημόσιο
•Ο βαθμός που η οικονομία είναι ανοικτή στο εμπόριο (άθροισμα εισαγωγών και εξαγωγών προς το ΑΕΠ), βαίνει μειούμενος και είναι πολύ χαμηλότερος από ανταγωνιστικές ευρωπαϊκές οικονομίες.
•Η αύξηση φορολογικών συντελεστών μεταφέρει πόρους και οικονομικές αποφάσεις από τον ιδιωτικό τομέα στο δημόσιο τομέα.
•Το δημόσιο τοποθετείται ώστε στο επόμενο διάστημα να έχει έναν ακόμη πιο κρίσιμο άμεσο ρόλο (αποφάσεις επενδύσεων κεφαλαίου, δημιουργία απασχόλησης).
Επείγουσα ανάγκη στροφής προς ανάπτυξη
Έμφαση και επίμονη τόσο στην εφαρμογή όσο και στη μελέτη των απαραίτητων προσαρμογών, για να μην υπάρξουν αστοχίες
•ΕΣΠΑ, πρόγραμμα Juncker, αλλά ευρωπαϊκά προγράμματα, μείωση κόστους χρηματοδότησης τραπεζών από την ΕΚΤ, σημαντικές αποκρατικοποιήσεις κ.ά., αποτελούν πολύ σημαντικά εργαλεία, αλλά δεν διασφαλίζουν μηχανικά την ανάπτυξη.
•Απαιτείται αποφασιστική, έμπρακτη και πέρα από κάθε αμφιβολία στροφή της πολιτικής προς την αξιοπιστία.
•Ζητούμενο η δημιουργία σταθερού κλίματος που θα στηρίξει την επιχειρημα-τικότητακαι τις μακροχρόνιες επενδύσεις.
•Η έλευση της ανάπτυξης δεν θα γίνει αυτόματα, δεν είναι αυτονόητη, ενώ η σχετική ευθύνη πλέον μεγαλώνει εκθετικά.
Περιθώρια περαιτέρω υποβοήθησης από το εξωτερικό θα υπάρξουν μόνο αν υπάρξει πρώτα ξεκάθαρη τοποθέτηση της εσωτερικής οικονομικής πολιτικής και αναπτυξιακή στροφή
Δυσμενές το διεθνές περιβάλλον
•Εκτίμηση για μεγέθυνση παγκόσμιας οικονομίας (2016): 2,5%
•Επιβράδυνση όμως σε σύγκριση με τις αρχικές εκτιμήσεις
•Επιτάχυνση παγκόσμιου εμπορίου κατά 3,1% το 2016,
•Υποχωρεί η ζήτηση από τις ανεπτυγμένες,
•Η αύξηση από αναπτυσσόμενες κατώτερη των επιπέδων πριν από το 2014
•Ευρωζώνη: +1,6%(2016) και 1,8% (2017)
•Τάση διαφοροποίησης συνιστωσών ανάπτυξης στην ΕΕ και Ευρωζώνη
•Οι εξαγωγές δεν αποτελούν πλέον αναπτυξιακό μοχλό,
•Η ιδιωτική και δημόσια κατανάλωση κάλυψε την πτώση των εξαγωγών
Παράγοντες αβεβαιότητας:
Brexit
Χαμηλή ανάπτυξη στις ανεπτυγμένες, αλλά και ήπια ανάπτυξη σε αναπτυσσόμενες οικονομίες (Κίνα, Βραζιλία)
Αδύναμη ανάπτυξη του εμπορίου
Υψηλός ιδιωτικός δανεισμός και κίνδυνος χρέους στις αναπτυσσόμενες οικονομίες
Διακυμάνσεις στις χρηματαγορές, από απελευθέρωση του γουαν
Κλυδωνισμοί από την σταδιακή μετάλλαξη του παραγωγικού μοντέλου στην Κίνα
