«Η Δημοκρατία δικαίω ουδέποτε κατελύθη», διακήρυξε η πρώτη μεταδικτατορική Βουλή.
Αντιλαμβάνεται κανείς, το μήνυμα που ήθελαν οι εκπρόσωποι της λαϊκής κυριαρχίας, σ` εκείνη τη στιγμή της «ρωγμής του χρόνου». Όμως, στην πραγματικότητα η δημοκρατία κατελύθη και σ` αυτό δεν ήταν άμοιρες ευθυνών, οι πολιτικές δυνάμεις της -προδικτατορικής περιόδου. Η γνώση που έχουμε για εκείνη τη σκοτεινή περίοδο της πρόσφατης ιστορίας μας, επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές. Μας θυμίζει τη διαχρονική ρήση του Λένιν, για τους αστούς, που «θα μας δώσουν μόνοι τους το σκοινί για να τους κρεμάσουμε». Ισχύει απολύτως, η ρήση του ηγέτη της Οκτωβριανής Επανάστασης, για κάποιες τουλάχιστον από τις πολιτικές δυνάμεις και ηγεσίες της προδικτατορικής Ελλάδας.
Στη μεταδικτατορική Ελλάδα, ευτυχώς, η εμπειρία υπήρξε τόσο καταλυτική, ώστε να μην τίθεται θέμα υπόθαλψης οποιασδήποτε συνωμοτικής δράσης, όπως δυστυχώς συνέβη στο παρελθόν. Εχουν εκλείψει και οι παράγοντες εκείνοι, το πολυπλόκαμο πλέγμα της παραεξουσίας, που έθεταν υπό αίρεση την απρόσκοπτη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών και τον απροϋπόθετο σεβασμό προς τη λαϊκή βούληση.
Πέραν τούτου, οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, αλλά και οι καταλυτικές αλλαγές, σε παγκόσμια κλίμακα, καθιστούν μάλλον απαγορευτικά ανάλογα εγχειρήματα, στηριγμένα στη γυμνή δύναμη των αρμάτων μάχης. Η προ ετών εμπειρία, από τη γειτονική μας Τουρκία, παρά τη μακρά και εμπεδωμένη παράδοση στρατοκρατικών παρεμβάσεων, είναι αρκούντως διδακτική.
Τα παραπάνω όμως, διόλου δεν πρέπει να μας καθησυχάζουν, διότι οι σύγχρονοι κίνδυνοι μπορεί να αποδειχθούν πιο σοβαροί, κυρίως δε πιο ύπουλοι. Δηλαδή, όντως η δημοκρατία να μην καταλυθεί «δικαίω», δηλαδή ως προς τη νομοτυπική της υπόσταση, αλλά στο ουσιαστικό της περιεχόμενο, δηλαδή τα ατομικά και συλλογικά δικαιώματα, που αποτελούν την πεμπτουσία της δημοκρατίας μας, να υποσκάπτονται ανεπαίσθητα, ενδεχομένως και ανεπίγνωστα.
Οσο δε και αν κατανοεί κανείς, τη σκοπιμότητα επιβολής των περιοριστικών μέτρων, προβληματίζει η προθυμία κάποιων σύγχρονων «οργανικών διανοουμένων» να επιχειρηματολογήσουν για το θεσμικά θεμιτό των περιορισμών, λες και τους το ζήτησε κανείς, ή υπήρξαν σοβαρές αντιδράσεις.
Κυρίως όμως, προκαλεί ανησυχία η προσπάθεια υποβολής και εθισμού της κοινής γνώμης, σε αόρατα συστήματα εποπτείας και ελέγχου, που δε θα υπόκεινται καν σε οποιασδήποτε μορφής έλεγχο νομιμότητας.
ΛΕΥΤ. ΚΑΝΑΣ
