Ο Νοέμβριος πέρασε, η τελική ευθεία προς το κλείσιμο της χρονιάς και την προϋπάντηση του συναρπαστικού – όπως προμηνύεται – 2018 περιέλαβε παράξενα αντικρουόμενες εικόνες. Το «παράξενα αντικρουόμενες», όμως, δεν θάπρεπε να μας κρύβει ότι π.χ. η αντίθεση ανάμεσα στην επιτυχία του ενδιαφέροντος χειρισμού του swap Ελληνικών ομολόγων και οι εικόνες χημικών μέσα στην αίθουσα του Ειρηνοδικείου κατά συλλογικοτήτων και χθεσινών μόλις πολιτικών συμμάχων της Κυβέρνησης, όταν προσπαθούσαν να ματαιώσουν το ξεκίνημα των πλειστηριασμών, ήταν αναμενόμενη. Ήταν, κυριολεκτικά, οι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος – εκείνου της ολοκλήρωσης μιας προσαρμογής της Ελλάδας του 2017 στις παραδοχές του καλοκαιριού του 2015. παραδοχές οι οποίες (με δεδομένο το αποτέλεσμα των εκλογών του Σεπτεμβρίου 2015) έγινε βαθμιαία αντιληπτό τι σήμαιναν /πώς θα λειτουργούσαν μέσα στα τελευταία δύο χρόνια. Το βρίσκετε δυσνόητο;
Να το πούμε αλλιώς: η πορεία που ξεκίνησε όταν προσάραξε η προσπάθεια να ξεφύγει η Ελληνική οικονομία από τα αδιέξοδα του Μνημονίου-2 και χρειάστηκε/αναγκάστηκε («Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη») να δεχθεί το Μνημόνιο-3, είχε/έχει έναν στόχο: να οδηγηθεί η χώρα, το πολιτικό της σύστημα, οι άνθρωποί του (αυτοί είμαστε εμείς) «πίσω στις αγορές». Δηλαδή, να εξηγούμαστε: να ξεφορτωθούν οι Ευρωπαίοι την ευθύνη στήριξης της Ελληνικής οικονομίας έτσι όπως «διασώθηκε» με τα Μνημόνια-1 και -2 και τις αντίστοιχες Δανειακές Συμβάσεις, έτσι δηλαδή όπως το πλέγμα αυτό δυσλειτούργησε στην εφαρμογή και καταπόντισε δυο-τρεις Κυβερνήσεις (ΓΑΠ, ΓΑΠ-Βενιζέλου, Σαμαρά-Βενιζέλου) και μιαν απόπειρα διαχείρισης με τεχνοκρατική διαχείριση (Παπαδήμου).
Αυτή η πορεία «πίσω στις αγορές» , που το 2014 διακόπηκε όταν η Κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου είδε το τέλος (της) να έρχεται και πήγε να το πάει φιλολαϊκά (οι συντελεστές της εποχής το αρνούνται, αυτό, διαρρήδην: όμως μετά και την μαρτυρία του «φίλου της Ελλάδας» Βόλφι Σώϋμπλε, έτσι καταγράφηκε!…), τώρα επαναλαμβάνεται. Δηλαδή επιχειρείται η Ελλάδα, μετά από σειρά μεταρρυθμίσεων και «μεταρρυθμίσεων» (τι είναι π.χ. ο σφαγιασμός των συντάξεων; τι είναι η υπερφορολόγηση; τι είναι η αξιοποίηση/εκποίηση της δημόσιας περιουσίας;), να γίνει δεκτή από τις αγορές. Ώστε να αρχίσει να ρολλάρει το χρέος της – με όρους αγοράς φυσικά, δηλαδή πολύ πιο βαριούς απ’ εκείνους των Δανειακών Συμβάσεων/ESM, αλλά χωρίς επιτροπεία «τύπου Μνημονίων/Τρόικας» – και να επανέλθει στην διαβόητη κανονικότητα, χωρίς περαιτέρω Μνημόνια.
Προσοχή, τώρα! Άνθρωποι σαν τον Λαρς Φέλντ (τον έχουμε μάθει ως «ένα των (5) Γερμανών σοφών» που συμβουλεύουν την Γερμανική Κυβέρνηση, είναι πάντως Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας σε Φράϊμπουργκ και μέλος του Sachverstaendigenrat zur Begutachtung der gesamtwirtschafthlichen Entwincklung – πείτε τώρα γρήγορα αυτό! , πάντως οι άλλοι λέγονται Σμιντ, Μπόφινγκερ, Σνάμπελ και Βήλαντ) εξηγούν ότι θάταν προτιμότερο ένα Μνημόνιο-4, με αντίστοιχη Δανειακή Σύμβαση, με (προφανώς!) χαμηλότερα επιτόκια απ’ ό,τι των αγορών. (Το ωραίο, πετυχημένο μας swap έδωσε – για λήξεις από 2023 έως 2042 – κουπόνι από 3,5% έως 4,2%. Από τον ESM «σηκώσαμε» κεφάλαια γύρω στο 1-1,5%). Ταυτόχρονα, όσοι εξεγείρονται συνολικά για το ξεκίνημα των πλειστηριασμών με το μαχητικό σύνθημα «Κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη!» μην διακρίνοντας διώροφη μαιζονέτα με πισίνα (καλά, πισινίτσα) στην Κηφισιά ή στην Βουλιαγμένη, ή πάλι κτίριο γραφείων ή αποθήκες logistics για επιχείρηση με δάνειο εκατομμυρίων, από δυάρι στην Κυψέλη ή στο Παγκράτι, το ίδιο προτείνουν – αλλιώς! Δηλαδή ένα νέο Μνημόνιο, με νέα Δανειακή Σύμβαση για να μείνουν (αν είναι να μείνουν…) όρθιες οι τράπεζες άμα αφεθούν να καταρρεύσουν κάτω από τα «κόκκινα δάνεια» και – φυσικά! – νέα εποχή Τρόικας. Και οι Φέλντ και οι «συλλογικότητες», βέβαια διαφορετικά ο καθείς, σε μιαν άλλη τελική ευθεία οδηγούν – ποιαν όμως;
